Zoek in de Collectie

Een vrouw is ziek en kwijnt weg, haar broers vermoeden hekserij en verdenken vrouw Koster en grijpen haar op een nacht en willen haar dwingen de zus te genezen. Ze gilt en wordt door de veldwachter…

Trefwoorden: aangrijpen, aanzien, begrijpen, beheksen, brand, broers, dijk, drie, genezen, geraken, gillen, heksen, hekserij, huis, jonge, macht, meesleuren, mensen, moord, ontzetten, proces verbaal, sterven, veld, veldwachter, volwassenen, vrouw, wandelen, wegkwijnen, woorden, ziekelijk, zienderogen, zuster

De duivel en de menschen.

sage uit 1846

Terwijl de zagers binnen even wat gaan drinken, komt de duivel en maakt allemaal tanden in de tevoren gladde zaag; de zagers kijken vreemd op, maar het zagen blijkt beter te gaan en de duivel kijkt op…

Trefwoorden: aanraden, binnenshuis, blad, dans, drinken, duivel, duveltjes, graaf, helpen, huwen, jong, jonkvrouw, kerven, kijken, makkelijk, man, mensen, merken, moe, pakken, ridder, sakkeren, scherp, slank, tanden, vreemd, vroeger, vrouwen, werk, winnen, zaagblad, zagen, zagers

Jantje van Sluis. (Zeelands oude gebouwen.)

sage uit 1845

Toen de Spanjaarden Sluis aanvielen, bracht een tamboer hen in de waan door voortdurend geroffel, dat een vijandelijk leger naderde, waarop de Spanjaarden de vlucht namen. (Sinninghe voegt een verhaal…

Trefwoorden: adelborsten, beeld, beloning, bezetting, bijstand, brug, dienen, dood, dronken, geschut, gouverneur, hamer, herwinnen, houten, kapiteins, kasteel, kermis, klok, klokhersteller, klokkenman, klokkenspel, leger, musketiers, nacht, neef, onervaren, ontzet, opwinden, overvallen, perkament, poort, redden, roffels, schijnaanval, sergeant, slaan, sleutel, snijden, soldaten, speren, springbus, stad, stadhuistoren, stadsrekening, stilstaan, strooptochten, tamboer, toren, uurwerk, veroveren, verraad, vluchten, vrees, wacht, wapenen, werk, zwemmen

De menschen en de zee

sage uit 1844

Voordat de Honte ontstond, kon men zo oversteken van Vlissingen naar Breskens. Ook Schouwen en Zuid-Beveland lagen zo dicht bij elkaar, dat je met elkaar kon spreken.

Trefwoorden: aanreiken, blokstok, bode, boeren, brug, buurman, dollen, kinderen, kleren, koren, kreek, markt, ontstaan, rijden, roompot, smal, straat, toewerpen, vrouwen, wagenwiel, wassen, weren, zenden, zuidpunt

De menschen en de zee

sage uit 1844

Toen tijdens de vloed van 5 november 1530 een gat in de dijk was geslagen, deed de heer Lodijke niks, omdat hij op deze wijze dacht een gratis haven aan zijn slot te verkrijgen. Het hele gebied liep…

Trefwoorden: dijk, genadebrood, haven, klooster, korenveld, overstroming, slot, straf, verzonken land, watersnood, weide, zee

De menschen en de zee

sage uit 1847

Voor Sluis ligt een zandbank de Paardemarkt, waar eens een grote stad lag vóór Brugge werd gesticht. Men vertelt er nog veel over de rijkdom der bewoners.

Trefwoorden: rijkdom, stad, vertellen, zandbank

Wonderlijke teekenen.

sage uit 1843

Moeder en zoon verklaren dat ze op een avond een teken van God in de lucht hebben gezien, in de vorm van een gedaante van een man die uit het noorden komt en een leeuw die uit het zuiden komt, en als…

Trefwoorden: avond, bijten, gedaante, grijpen, klauw, leeuw, lucht, mond, noorden, ontmoeten, teken, verdwijnen, verklaren, verschijning, vertonen, zuiden

Spotsagen en Spotnamen. a. Het gewest

sage uit 1848

Uitleg van een Zeeuwse beuzeling; het dubbeltje meer waard zijn van een Zeeuw; en de uitspraak 'Brabantse lucht, Zeeuwse renten'

Trefwoorden: beuzelen, beuzeling, dubbeltje, geld, koorts, leugen, liegen, lucht, mens, onwaarheid, opbrengst, rente, rijksdaalder, spot, stopwoord, taaleigen, verblijf, verteren, waard, waarde, zonde

De schaapherder die toveren kon

sage uit 1848

In Sint Anna ter Muiden was een schaapsherder die door zijn toverkrachten te gebruiken, zijn schapen kon laten grazen op plekken waar dat niet toegestaan was, zonder gesnapt te worden.

Trefwoorden: autoriteit, boete, boom, gedaante, gedaanteverwisseling, grazen, hoeden, hond, magie, marechaussee, mens, metamorfose, mol, ontdekken, schaap, schaapsherder, schapen, staf, straf, tovenaar, toverboeken, toveren, toverkunst, toverwoord, veranderen, verbieden, verbod, verdwijnen, vergissen, voorgevoel, weg, weiland, wet, wilg, zien

Roodkapje

sprookje uit 1849

Roodkapje gaat pannekoeken brengen naar grootmoeder die in het bos woont. Moeder waarschuwt niet te treuzelen en niet met anderen te praten. Bij de ingang van het bos ontmoet ze de wolf die vraagt…

Trefwoorden: bed, beloven, bezoeken, bloemen, bos, deur, doden, dood, doodschieten, gehoorzaam, gehoorzaamheid, geweer, grootmoeder, houthakker, kapje, kloppen, korf, list, mandje, muts, naam, nabootsen, nadoen, neef, noemen, oma, ongehoorzaam, opeten, pannekoek, plukken, redden, rood, schieten, schuldig, stem, sterven, treuzelen, verkleden, vermommen, vlinder, vluchten, waarschuwen, wolf

Nekkers

sage uit 1842

Zeebijgelovigheden: lijken overboord zetten met alle bezittingen; dek in de lengte, niet in de breedte bewandelen, hoefijzer aan de mast spijkeren tegen heksen

Trefwoorden: bemanning, bezittingen, boord, breedte, daemonen, dek, dode, dwarsscheeps, gaten, glijden, heksen, hoefijzer, hoeken, lengte, lijden, lijk, mast, matroos, offeren, ongeluk, oppassen, overboord, scheepsvolk, schepen, schipbreuk, spijkeren, sterven, tegenwind, vergaan, zeegeesten, zinken, zwaar

Veldslagen en Gevechten.

sage uit 1848

Op het strand van Noordgouwe verrees vroeger het "Heilige Kruis", geplant als een herinnering aan den slag die Jacoba van Beieren hier verloor. In 1426 werd er inderdaad slag geleverd tusschen…

Trefwoorden: bondgenoten, heilige, herinnering, hertog, kruis, planten, slag, strand, verliezen, verrijzen

Het Roodkapje

sprookje uit 1840

Beschrijving Roodkapje; met mandje wafels en boter naar grootmoeder; aanwezigheid houthakkers weerhoudt wolf haar op te eten; vraagt naar wie ze op weg is; laat Roodkapje de langere weg nemen;…

Trefwoorden: armen, bed, benen, bezoeken, bloemen, bos, eten, grootmoeder, grote, hazelnoot, horen, houthakker, kapje, kloppen, list, lopen, molen, mond, moraal, naam, nabootsen, nadoen, noemen, ogen, omhelzen, onbetrouwbaar, ontkleden, ontmoeten, onvoorzichtig, opeten, oppassen, oren, plukken, rood, stem, tanden, treuzelen, uitkleden, verleiden, vermommen, verscheuren, verslinden, vlinder, waarschuwen, wolf, wonen, zedeles, ziek, zien

Geen titel

sprookje uit 1848

Moeder waarschuwt Roodkapje om onderweg naar grootmoeder niet te treuzelen. In het bos komt ze een wolf tegen, vertelt dat ze naar grootmoeder gaat en waar ze woont. Terwijl Roodkapje vlinders vangt,…

Trefwoorden: bed, bezoeken, bos, dood, gehoorzaam, grootmoeder, grote, kapje, kloppen, mandje, molen, nabootsen, nadoen, ongehoorzaam, onvoorzichtig, opeten, rood, tanden, treuzelen, vermommen, vermoorden, verscheuren, vertrouwen, vlinders, wafels, wolf, zien

Geen titel

sprookje uit 1848

Het verhaal in zeer korte vorm. Roodkapje wijst de wolf de weg naar grootmoeders huis, Roodkapje klopt aan, de wolf laat Roodkapje haar kousen uittrekken, grijpt haar en eet haar net als grootmoeder…

Trefwoorden: grijpen, grootmoeder, kloppen, kousen, opeten, uitkleden, uittrekken, verslinden, wolf

Gelderland

sage uit 1844

In het gebied van de heer van Pont woonde onder een mispelboom een verschrikkelijk monster dat mensen en dieren opat, en Gelre! Gelre! Gelre!' brulde. Nadat al veel bewoners uit angst waren…

Trefwoorden: broeders, Gelderland, Gelre, heer, herkomst, kasteel, kwaad, mispelbloemen, mispelboom, monster, naam, naamgeving, schild, stad, streek, wapen, zonen

DALL·E 2023-09-24 22.15.42 - digital art of a dragon.jpg

De hearringen op Amelân

sage uit 1848

Er worden zoveel haringen gevangen dat de mensen goed geld verdienen. De mensen worden echter overmoedig en ze geselen de vissen met twijgen. De haringen blijven vanaf dat moment weg waardoor de…

Trefwoorden: armoede, eiland, hand, haring, rug, strand, streep, vangen, verdienen, vis, visser, visvangst