Hoofdtekst
I. De duivel
5. Zijn U bepaalde personen bekend, die als duivelbanner of duivelbanster worden geraadpleegd? In welke gevallen gebeurt dat?
Bijlage
Jaar 1900/1920
Uit dien tijd kende ik persoonlijk, 2 heel bekende duivelbanners, die in die dagen nog al eens bezoek kregen. Het waren 2 broers die beide [onleesbaar] [onleesbaar], zoo 't leek.
De een woonde te De Knijpe geheeten Lolke Brouwer. Zijn broer woonde te Nieuwebrug .. genaamd Jelle Brouwer.
Beide waren eenvoudige menschen, maar behoorlijk uitgeslapen. Ze wisten hun kans te nemen. Die hun kwam opzoeken werd een behoorlijk verhaal opgedischt, nadat de patienten eerst waren gehoord. Bij zware gevallen, en dit was meestal zoo, als er wel behoorlijk betaald kon worden, werd er broederlijk eerst over geraadpleegd. Soms kwamen ze dan ook samen.
Altijd werden er kruiden gegeven op alcohol, en verder de nodige poespas als [onleesbaar] met duuvelsdrek onder de dorpel en soms echter werd iemand aangewezen als de [verwekker] van het kwaad in bedekte termen. Denk er maar om als bij morgen vroeg of vanavond nog een oude vrouw komt informeren naar de zieke, hou die buiten de deur.
Begrijpelijk is dat dit soms heel akelige gevolgen had.
Het waren vaak gevallen van ziekte waar de arts geen medicijnen voor [onleesbaar] en ging men blijkbaar maar eens iets anders proberen.
Een paar gevallen, die me goed voorstaan stierf de patient, maar of het nu gekomen is door een werkelijk ongeneeslijke ziekte, of dat misschien de kruiden die meestal nogal sterk waren, er ook een handje aan mee geholpen hebben, zal wel altijd een raadsel blijven.
Voorlopig stop ik hiermee, misschien dat ik U later nog wel eens een paar gevallen meedeel uit dezelfden tijd betreffende de heksen of tsjoensters.
Gelukkig behoren deze dingen alle tot het verleden.
5. Zijn U bepaalde personen bekend, die als duivelbanner of duivelbanster worden geraadpleegd? In welke gevallen gebeurt dat?
Bijlage
Jaar 1900/1920
Uit dien tijd kende ik persoonlijk, 2 heel bekende duivelbanners, die in die dagen nog al eens bezoek kregen. Het waren 2 broers die beide [onleesbaar] [onleesbaar], zoo 't leek.
De een woonde te De Knijpe geheeten Lolke Brouwer. Zijn broer woonde te Nieuwebrug .. genaamd Jelle Brouwer.
Beide waren eenvoudige menschen, maar behoorlijk uitgeslapen. Ze wisten hun kans te nemen. Die hun kwam opzoeken werd een behoorlijk verhaal opgedischt, nadat de patienten eerst waren gehoord. Bij zware gevallen, en dit was meestal zoo, als er wel behoorlijk betaald kon worden, werd er broederlijk eerst over geraadpleegd. Soms kwamen ze dan ook samen.
Altijd werden er kruiden gegeven op alcohol, en verder de nodige poespas als [onleesbaar] met duuvelsdrek onder de dorpel en soms echter werd iemand aangewezen als de [verwekker] van het kwaad in bedekte termen. Denk er maar om als bij morgen vroeg of vanavond nog een oude vrouw komt informeren naar de zieke, hou die buiten de deur.
Begrijpelijk is dat dit soms heel akelige gevolgen had.
Het waren vaak gevallen van ziekte waar de arts geen medicijnen voor [onleesbaar] en ging men blijkbaar maar eens iets anders proberen.
Een paar gevallen, die me goed voorstaan stierf de patient, maar of het nu gekomen is door een werkelijk ongeneeslijke ziekte, of dat misschien de kruiden die meestal nogal sterk waren, er ook een handje aan mee geholpen hebben, zal wel altijd een raadsel blijven.
Voorlopig stop ik hiermee, misschien dat ik U later nog wel eens een paar gevallen meedeel uit dezelfden tijd betreffende de heksen of tsjoensters.
Gelukkig behoren deze dingen alle tot het verleden.
Onderwerp
TM 3101
TM 3102
TM 3104 - Duivelsdrek als afweer   
Beschrijving
Werkwijze van duivelbanners, drankje van kruiden op alcohol, duiveldrek onder drempel als afweer, aanwijzen van persoon als oorzaak van ziekte.
Bron
Volkskundevragenlijst 18 (1954) formulier F013c (Archief Meertens Instituut)
Naam Overig in Tekst
Brouwer, Lolke   
Brouwer, Jelle   
Naam Locatie in Tekst
De Knijpe   
Nieuwebrug   
Plaats van Handelen
De Knijpe   
Nieuwebrug   
Kloekenummer in tekst
F012p   
F010a   
Datum Invoer
2017-11-15