Hoofdtekst
De kattendans
Uit verhalen die ik de laatste jaren van de mensen (vooral de boeren) gehoord heb, blijkt dat vroeger een enorme betekenis werd gehecht aan katten. Een van de geheimzinnige verschijnselen rond katten was de "kattendans". Het kwam voor dat iemand die 's avonds laat naar huis ging begeleid werd door honderden grote, zwarte katten. Men kan het zich zo voorstellen dat een groot aantal katten rond de betrokken persoon dansten in "de ronde kring" terwijl andere katten een haag vormden. De katten deden niets als men ze niet lastig viel. Er stond volgens de mensen een verband tussen katten en heksen. Als plaats had wat ik zojuist aanhaalde, hielden de heksen hun heksensabbath. Het verband tussen katten en heksen bleek duidelijk uit de verhalen die de Udense boeren me vertelden. Een Udense jongen ging naar zijn meisje; zijn weg liep over een van de vele bruggetjes over de Leigraaf (een riviertje dat door de Udense broekgronden stroomt). Midden op de brug zat een kat die niet opzij wilde gaan. De jongen werd kwaad en trapte de kat weg. Toen hij 's avonds thuis kwam vond hij zijn moeder met een "blauw oog" in bed. Die vrouw was een heks, vertelde de boer erbij, en heksen konden zich veranderen in katten. Het is opvallend dat Uden een uithoek heeft die de naam draagt "Kattenhol". Dit is de officiele naam. Deze naam zou teruggaan op de volksstam de Katten die door de Romeinen uit het Duitse hessen verdreven werden en hier een toevluchtsoord vonden. (De Katten en Holbewoners). tegen deze verklaring wordt de laatste tijd nogal geageerd. Men wil deze naam in verband brengen met de Germaanse geestenwereld en..... de kattendansen. Ik weet niet of er in het Kattenhol ooit opgravingen gedaan zijn. Het zou me niets verwonderen als daar ter plaatse grafheuvels gevonden werden. Onderzoekingen in Brabant hebben uitgewezen dat men zeker op een Germaanse grafheuvel stoot indien men de plaats waar de katten dansten kan localiseren. Ook heb ik hier in Uden verhalen gehoord over spookhazen en spookkonijnen. Het zijn in werkelijkheid heksen die zich veranderd hebben in een haas of een konijn. Ze kunnen niet geschoten worden tenzij met een gewijde kogel.
Uit verhalen die ik de laatste jaren van de mensen (vooral de boeren) gehoord heb, blijkt dat vroeger een enorme betekenis werd gehecht aan katten. Een van de geheimzinnige verschijnselen rond katten was de "kattendans". Het kwam voor dat iemand die 's avonds laat naar huis ging begeleid werd door honderden grote, zwarte katten. Men kan het zich zo voorstellen dat een groot aantal katten rond de betrokken persoon dansten in "de ronde kring" terwijl andere katten een haag vormden. De katten deden niets als men ze niet lastig viel. Er stond volgens de mensen een verband tussen katten en heksen. Als plaats had wat ik zojuist aanhaalde, hielden de heksen hun heksensabbath. Het verband tussen katten en heksen bleek duidelijk uit de verhalen die de Udense boeren me vertelden. Een Udense jongen ging naar zijn meisje; zijn weg liep over een van de vele bruggetjes over de Leigraaf (een riviertje dat door de Udense broekgronden stroomt). Midden op de brug zat een kat die niet opzij wilde gaan. De jongen werd kwaad en trapte de kat weg. Toen hij 's avonds thuis kwam vond hij zijn moeder met een "blauw oog" in bed. Die vrouw was een heks, vertelde de boer erbij, en heksen konden zich veranderen in katten. Het is opvallend dat Uden een uithoek heeft die de naam draagt "Kattenhol". Dit is de officiele naam. Deze naam zou teruggaan op de volksstam de Katten die door de Romeinen uit het Duitse hessen verdreven werden en hier een toevluchtsoord vonden. (De Katten en Holbewoners). tegen deze verklaring wordt de laatste tijd nogal geageerd. Men wil deze naam in verband brengen met de Germaanse geestenwereld en..... de kattendansen. Ik weet niet of er in het Kattenhol ooit opgravingen gedaan zijn. Het zou me niets verwonderen als daar ter plaatse grafheuvels gevonden werden. Onderzoekingen in Brabant hebben uitgewezen dat men zeker op een Germaanse grafheuvel stoot indien men de plaats waar de katten dansten kan localiseren. Ook heb ik hier in Uden verhalen gehoord over spookhazen en spookkonijnen. Het zijn in werkelijkheid heksen die zich veranderd hebben in een haas of een konijn. Ze kunnen niet geschoten worden tenzij met een gewijde kogel.
Onderwerp
SINSAG 0501 - Der Katzentanz
SINSAG 0501 - Der Katzentanz 
Beschrijving
Vroeger heerste er veel bijgeloof over katten. Over de "Kattendans" zegt men dat een wandelaar 's avonds werd omringd door honderden katten, die in een ronde kring om de bewuste persoon heen dansten. Een jongen die op weg was naar zijn vriendin, kwam onderweg een kat tegen die niet aan de kant wilde gaan. Hij gaf de kat daarom een schop. Toen hij 's avonds weer thuiskwam, zag hij dat zijn moeder met een blauw oog in bed lag. Zij was dus een heks die zich in een kat veranderen kon. In Uden heeft men het "Kattenhol". Waar deze benaming vandaan komt is niet helemaal duidelijk. De een zegt dat de naam afstamt van de volkstam "de Katten", die uit Duitsland verdreven werd. De ander meent dat de naam afkomstig is uit de Germaanse geesten wereld.
Bron
Volkskundevragenlijst 21 (1957), formulier L.152, archief Meertens Instituut
Commentaar
1957
Der Katzentanz. Hexen, in Katzengestalt, tanzen Pfote an Pfote.
Naam Overig in Tekst
Kattenhol
Kattenhol
de Katten
de Katten
Romeinen
Romeinen
Germaanse (geestenwereld)
Germaanse (geestenwereld)
Naam Locatie in Tekst
Uden
Uden
Duitsland
Duitsland
hessen
hessen
Datum Invoer
2013-03-01 14:46:22