PKNAB0244_0245_6580 - Boetetocht tegen beheksing

Dao waor veldwachter zoë vreuger in Mechelen enen auwe boy, veldwachter wie ze nów zèggen. En dèi waor al e stuk in de zeventig, en jà, dèi haw e veul beter levenke g'had es de meiste anger luj. Thies hèdde (heette) dèi, 'zjeneverthies' zagten ze dèk (vaak), oouch neet veur niks. Nów, dao woor (werd) veul gedrónken in dèin tijd, de meiste mansluj hawwen de flesch in de maal (zak) ziiten. En 's mörges ene zjenever, dat mósjten die auw luj altijd hebben. En toen waor dèi boy ins, mèt z'n zâtte kónt, hm hm (Vrouw: hoho! 'm dürft nogal!) haha, erges in de briëmen terech gekómmen - du wèts wat briëmen zijn hé? braam-, braomelten (braambessen) greujen dao op. En ee kaom bij hun, en er zaog uit, vuil, jas gescheurd, nât - dat waor in zoë 'n rówaasj (wildernis), woë er terech gekómmen waor, dao sting (stond) ouch water - en jà, es zoëget gebeurd waor, schrik veur de vrouw! hé! En dów zag er zoë: ''n heks hèit mmich aangevallen.' En die haw hem dan dao ingedujd. Jà, en dat waor zoë ene minsch, es dèi dat, of get anderss, es 't ouch gelogen waor, tegen twië man vertèld haw, dan gelof (geloofde) er dat zelf ouch. Hé, du hebs van die luj. Mer toen hawwen ze hem dao get ineingebeursteld, ze hawwen hem wijsgemaak dat er nao de hèl ging es er gein boot (boete) deeg, en groët boot mósj er doen. En dao waor in dèin tijd zoë wijfke op 't bozjèng, zoë beij-wijf (bid-), die ging veur dich beijen es-te die get betaaldes. En Thies dèi waor toch eigelik verrèks bijgelöüvig, en dów hawwen ze hem zoë wijd gekregen dat er mètdeeg (deed). Eee mèt beij-Trees op e kärke, en e stèl jóng gasten dao achter aan, en ... mer ze mósjten wâl beijen hé, beijen, den hiële wâg. Die maakden zeven kiëren - dat waor weer zoëget hé, dat mósj zeven zijn, anders doch (deugde) 't neet - maakden die den toër, langs de steinkuil, bèste bekènd in de bos? PK: zoe bitje toch..langs de steinkuil, mer van aan de Juddenheuvel, dao vertrokken ze hé, tot ho! tot wijd (ver) de bos in, mij vader dèi neumde mich die plèitskes ollemaol precies, dèi kènde de bos op z'n duumpke (duimke), enfin, ze maakden zoë enen hiële baog (boog) tot ze weer trug boven aan de bozjèng (boseind) uitkeemen, aan de garaasj Kelles óntrènt. Dat waor ouch zoë 'n plaats, dao schijnt vreuger 'n galg gestangen te hebben. 'En dan flaatsde (slaan van een zweep) ze hem ins mèt heure roëzekrans euver z'n prij (lichaam) âf', zag de vader dan - 't zal wel neet zoë hiël erg gewèis zijn dènk ich - en dan ging 't weer wijer. 't Hiël dörp hèit d'tmèt gelachen. Mer ee is wâl noëts mier door 'n heks aangevallen geworen, dat zag er noëts mier!! Haha!!

Veldwachter Thies had de bijnaam 'jeneverthies' omdat hij zoveel dronk. Op een dag was de veldwachter dronken in een braamstruik gevallen. Toen hij met gescheurde kleren thuiskwam, maakte hij zijn vrouw wijs dat hij door een heks was aangevallen. Als dat waar was, dan moest Thies op bedevaart gaan omdat hij anders in de hel zou komen, zo vertelde men hem. De bijgelovige Thies ging samen met 'bid-Trees', een vrouw die voor de mensen ging bidden, op bedevaart. Zeven keer moesten ze rond de steenkuil in het bos lopen. Heel het dorp heeft gelachen met Thies die zo'n zware boete moest doen. Daarna is Thies toch nooit meer door een heks aangevallen!

P. Knabben, Leuven, 1970

2.1 Heksen

limburgs (maasvallei)

M/XVIII/119

fabulaat

Bandopname

Thies
bid-Trees

jeneverthies

Maasmechelen    Maasmechelen