MNIJS0120_0121_19166

Morre, m’aan hier ton nog azor ene, ee, en ik èn in ’t geval gestaan dovan. Da was, ‘k moeten bewiezen dat da woa was, Siska Gerre, (…) En ik liepen no ’t schole en ik kreeg hier ip me rechtse oge gi, ip de bolle van m’n oge, e pèrele (parel). J’è do wel nog van (ge)hoord, van e pèrele ip jen oge ee? Da was e kleen bolletje ip ’t ziene van jen oge, en me goeng(en) domee no den dokteur Wynendale en den dokteur Wynendale zei: "Hort, Stephanie", zegten, "je moe met die joeng(en) no den oogmeester van Oostende, ik kun(nen) do niet an doen, dat is ’n pèrele, zegten, datten ip z’n oge kriegt en je go do moeten stief (erg) verzichtig mee zien of die joeng(en) go z’n oge kwiet geraken, da’s heel gevaarlik, zegten." Wieder nor Oostende, no den oogmeester. Mor hoe langer dat da gebeurde, hoe grotter da da wierd en da kwam, da’k kik da nie mi kosten toedoen ee. Die oge moeste gedekt en die oge was gedekt, met e zwarte lap en ’n halven handdoek, roend die kop ee en ik, ja, no ’t schole. En ip ’n dunderdag moeste ‘k were no den oogmeester nor Oostende. En me goeng(en) met den treing ee en Siska Gerre, die moeder stief goed kende, stoend in heur deuregat. "Ewel, Stephanie", zeg ze, "’t is al e maand of twee datten meestert an" (geneeskundig behandelen)… "Je zit met e pèrele"… "Wel, wel, wel," zei Siska, mor aa je dat e ki gezeid," zei Siska, "die joeng(en), da moste nooit zo erg gewist èn. Hort," zegt ze, "nu è’k gin tied mo van achternoene ten tween" zeg ze, "mag je hier zien. Mo got nu algliek mo no den oogmeester wij", zeg ze, "je zie nu ip weg, mo die vint kut da nie genezen," zeg ze, "mor ik gon da genezen. En vandachternoene ten tween zie ‘k thuus," zeg ze, "en je meugt hier zien." Nu, wieder no den oogmeestere met den treing van ten twaalven en oeneffen ware me wieder thuus. En tsachternoens ten tween, zeg moedere, "Ewel, ‘k gon ik agliek mor e ki goan mè joen", zeg ze, "je kut da nie weten, ’t is e rare." En wieder do notoe. ‘k Mosten ik ip e stoel zitten, ‘k mosten ik die lap ofdoen en ip e stoel zitten in de middel van heur keuken, recht ip die dienk ee. En ‘k mosten ik mien oge opendoen zo verre of da ‘k koste en zie met heur paternoster in heur handen, goenk negen keren roend mien. Mor alle keren da ze bie me kwam da ze vo me kwam, bloasde z’in m’n oge en bloasde ze no den anderen kant, ’t is te zeggen, azo ee. Negen keren. "Stephanie," zeg ze, "me gon nu die joeng(en) ze doek nie mir andoen, noch zalve noch niet", zeg ze, "en je go voelen dat die joeng(en) morgenuchtend go verlicht zien (de pijn lichter om dragen). ’t Go nie gedaan zien," zei ze, "mo ’t go verlicht zien. Mo binnen acht dagen", zeg ze , "meug je do niet mir an zien." Den anderen dag ’s nuchtends u (toen) ‘k ipstoen, ‘k zeggen da da stekken van die oge – dat stekte wreed ee – da was gedaan. En zeg me moeder: "Hoe is’t?" En ‘k zeggen: "’k En voelen ik da stekken nie mi." En zeg ze: "Da zien agliek wel dieng(en), die dokteurs!"zeg me moeder nog. Ze miek heur nu nog dul (kwaad) ip den oogmeestere. "Die dokteurs werken doran, ’t is ol voe je geld of te doen, zeg ze, (…)". Vuuf dagen nodien dien doek of, gin doek. De lucht mochte dor al ip kommen, de wiend en de regen, da mochte dor al ipkommen en acht dagen nodien, je zaag gie do niet mir an, niet. Siska Gerre aat dat afgelezen van mien oge. Aat ’t moeten van ’n anderes oge zien, e mens die al dood was, ‘k goeng gezeid èn: och, superstitie! Mo ’t is van mien gebeurd. Zodus ‘k meugen ’t wel zeggen ee!

Een jongen die op weg was naar school, kreeg een parel op zijn oog. De jongen ging met zijn moeder naar de dokter, die zei: "Jullie moeten naar de oogarts in Oostende, want anders zal de jongen zijn oog kwijtraken". De parel werd alsmaar groter, zodat de jongen zijn oog niet meer kon sluiten en een zwarte lap vóór zijn oog moest dragen. Op een donderdag moest de jongen weer met de trein naar de oogarts. Onderweg zag de moeder van de jongen een vrouw uit het dorp bij haar deur staan. De vrouw sprak: "Wel, dat is nu al een maand of twee dat hij naar de dokter gaat!", waarop de moeder antwoordde: "Ja, hij heeft een parel". Daarop zei de vrouw: "Maar waarom heb je dat niet eerder gezegd? Nu heb ik geen tijd, maar kom na de middag om twee uur eens langs, en dan zal ik dat oog genezen. Ga nu maar naar de oogarts, want je bent toch al onderweg". Toen de jongen terug was van de oogarts, zei zijn moeder: "Wel, we zullen maar eens naar die vrouw gaan. Je weet maar nooit!" In het huis van de vrouw moest de jongen de lap van zijn oog halen en op een stoel gaan zitten. De vrouw begon te bidden en bewoog negen keer met een paternoster rond de jongen. Iedere keer blies de vrouw op het oog. Na afloop van dat ritueel zei de vrouw: "De jongen moet nu geen lap meer vóór zijn oog dragen en hij moet ook geen zalf meer gebruiken. Morgenochtend zal hij al veel minder pijn voelen en over acht dagen zal het oog genezen zijn". Wat de vrouw voorspeld had, kwam uit.

M.-R. Nijsters, Leuven, 1969

2.2 Tovenaars

west-vlaams (nw van houtland)

53.8

memoraat

Gistel    Gistel   

Oostende    Oostende