Hoofdtekst
- Soms zeggen mensen me dat een heks zich in een dier kon veranderen, een kat of zo. Hebt ge daar ooit iets over gehoord? Alfons: Ah ja, een zwarte kat dat was een heks eh. Als ze een zwarte kat zagen, dat was gevaarlijk eh. Hier onder in de 'Geiteling' (bepaald deel van Beringen) was ook een wijfke dat overleesde eh. Ik weet nog, toen was ik nog een klein manneke, hadden ze hier tegenslag. Wij hadden een slachterij, maar ook beesten eh. Er kalfde een koei, en die was kapot. De week erna, we hadden een nieuw ingekocht, kalfde ze weer, weer kapot! Drie koeien op zes weken tijd en ze hadden maar drie koeien! Terug één gekocht en weer kapot. Dat is behekst eh!Marcel: En ze wisten niet wie dat gedaan had?Alfons: Tja, het waren allemaal natuurlijke dingen hoor. Eigenlijk belachelijk eh... Wat dat die beesten hadden, als dat vandaag moest gebeuren... Maar dat gebeurt ook niet meer, ze zijn meer op de hoogte van alles eh. Tja, maar naar de kapelaan gegaan eh. De kapelaan komt - ik was toen nog een klein manneke eh - ook uit zo een gebedenboek gebeden gelezen. En dat weet ik nog, die gaf een medailleke en dat moesten we in de stal hangen. Ik denk dat het er nog altijd ligt, thuis op het muurke. En sindsdien hebben we eigenlijk niks meer aan de hand gehad.Marcel: Maar verdachten uw ouders dan niemand?Alfons: Dat was ook nogal eens eh, vroeger, dat ze zeiden 'dat oud wijf was een heks'. Dat was ook nogal eens ja.Marcel: Ook bij uw vader en moeder dan?Alfons: Nee, dat niet. Dan zouden ze het gezegd hebben tegen de kapelaan eh. Dat was wel zo vroeger hoor, als het dan een oude vrouw was dan zeiden ze dat het een heks was.- Kent ge nog namen van vrouwen van wie ze dat zeiden?Alfons: Nee. Toen ik dat hoorde was het eigenlijk al meer voorbij eh.- In verhalen wordt gezegd dat Marie Lot uit Beringen een heks geweest zou zijn, zegt die naam u iets?Alfons: Marie van de Lot. Ik heb die gekend, maar dat heb ik toch nooit horen zeggen. Marcel: Woonde die vrouw alleen?Alfons: Die hare vent was een sigarenmaker. Haarzelf heb ik niet gekend, maar ik kende de Lots. Die woonden aan het Koersel Kapelleke daar. En dat zou een heks geweest zijn? Dat weet ik niet hoor. Dat kan goed zijn. Maar vroeger hadden ze een kelderkamer in de huizen, met een trapke moest ge dan gaan. De kelder stond onder water. Nu had Marie in de kelderkamer het trapke open gedaan. Toen kwam Matthieu op, stond 'm met zijn voeten in het water. 'Vervloekte heks!' zei 'm. Dat zal misschien de uitleg zijn. Hoe heette die Lots nu weer? Verstraeten, Straetemans, Straetemans geloof ik. En Marie, dat weet ik niet hoe die heette met haar familienaam. Ja, en dat was dus een sigarenmaker.Voor de rest nooit niks aan de hand gehad met heksen ?Alfons: Nee, ik zeg het, in mijne tijd was dat bijna gedaan. En weet ge, mijn ouders hadden het zo druk dat ik daar eigenlijk nooit veel contact mee gehad heb. Wij hadden een slachterij, dus dat was niet van veel met de 'jung' (kinderen) bezig te zijn. Bij die boeren vroeger, die gingen ‘s avonds uchteren, dan werd er verteld eh. Daar was hier geen tijd voor eh.- Of als de kindjes vroeger ziek waren, zeiden ze dan niet dat het van de kwade hand was?Alfons: Nee...Marcel: Of dat de boter niet bijeen kwam?Alfons: Dat zeiden ze wel eens ja. Als er iets misliep, was dat het eerste wat ze zeiden: t 't Is behekst.' Maar ik zeg, heksen, dat was meer al voorbij in mijn tijd. Hier is daar ook nooit veel over geklapt geweest omdat er geen tijd voor was hier. Die mensen die gingen uchteren, ja, daar werd over niks anders geklapt.- Hadt gij dan geen kameraden die gingen uchteren en u ook verhalen vertelden?Alfons: Awel ja. En de ene wist een vertelsel en of het waar was of niet, ze vertelden dat en zo ging het van de ene naar de andere.
Onderwerp
SINSAG 0580 - Andere Hexenkünste   
Beschrijving
Op een boerderij in Beringen waren op zes weken tijd drie koeien doodgegaan. De boer geloofde dat een heks het ongeluk veroorzaakte en liet daarom de kapelaan komen. De geestelijke las in zijn gebedenboek en gaf de boer een medaille om in de stal te hangen. Daarna had de boer geen ongeluk meer.
Bron
F. Beerten, Leuven, 2003
Commentaar
2.1 Heksen
limburgs (groot-beringen)
Kindertijd van de informant
memoraat
Naam Locatie in Tekst
Beringen   
Plaats van Handelen
Beringen