MDESC0148_0149_15161 - Keizer Karel en de Paters van Sint Sixtius

T’n tiede van Keizer Kaorel, e warierd’ iej ier oek oltemets roend in de streke. En de paoters waor’n ier oek ol, van Westvleter’n. Mao Keizer Kaorel e wos nie kontent over nulder: ze betaold’n zieder gin belastieng’n. En e kwam ier, en e gienk e keeje gaon. Nu, e kwam iej, en e gienk nao de paoters. En e wos iej goed ontvang’n en ollemaole, a ja, je ku gaon peiz’n: d’n Keizer! En ol klapp’n ezo, zegt’n ezo teg’n vaoder abt: “Je meug gieder ier bluv’n”, zegt’n, “en je moe gin belastieng’n betaol’n. Mao”, zegt’n, “je moe toen kunn’n antwoord’n up drie vraog’n”, zegt’n, “da’k je gaon stell’n”. En die drievraogen waor’n: T’n eest’n: Waor is ’t middelpunt van de wèreld? T’n twidd’n: Oevele zien ‘k ik wèrd? En t’n derd’n: Wiene danke ik peiz’n up dit moment? “Mao”, zegt’n, “je moet daorup nu nie antwoord’n, direkt”, zegt’n, “mao ‘k gaon binn’n veertien daog’n e keeje wereker’n, en je moe mao toen antwoord’n”!Je ku gaon peiz’n, a d’n Keizer weg wo, wuk da ’t wos in ’t klooster. ’t Stoeg ol oenderstebov’n. Mao ’t wos niemand die ’t antwoord voend, voe die vraog’n.Nu, ’t waor’n ol acht daog’n weg, en ’t a nog niemand etwot evoeng’n. En vaoder abt, up e keeje, e liep in d’n of, mi z’n oofd biekan tussch’n z’n beên, lik da me wieder zoên zegg’n. En d’n ovenier wos dao bezig mi werk’n, Jan wos ze naome. En vaoder abt liep daor ossan over en ’t were. “Mao Vaoder Abt”, zeg Jan, “wuk is dat ier ol in ’t klooster? ’t Staot daor ollemaole up ze kop. En je zie gieder ollemaole lik zo oengerust. Wuk is dat ier ollegaore”? En d’n abt, e verteld’iej voe wuk da ’t wos. “Oei, oei, is ’t daovor’n”? zegt d’n overnier, a d’n abt edaon adde, “’t is pertank heel simpel”, zegt’n. “Kiek”, zegt’n, “die eeste vraoge, att’n vraogt: Waor is ’t middenpunt van d’èrde? je zegt: “Ier, on a j’ ’t nie gelooft, je moe ’t mao met’n! En voe die twidde vraoge: je zegt: Sire, z’ên voer Oezen Ere dertig zilverlieng’n egev’n, en a me voe joen most’n neg’nentwientig gev’n, dat zoe stief wel zien zeker! En voe de derde vraoge...: mao, kiek”, zegt’n, “Vaoder Abt, gif giej joen kleers an mien, ‘k gaon ik antwoord’n in joen plekke”.En a d’n Keizer werekwam, e gienk nao d’n abt, of, gauw e peisde da ’t d’n abt wos, en e zegt: “Oe is ‘t, Vaoder Abt, e je ’t antwoord evoeng’n”?“Wel jaok, Sire”, zei d’n ovenier - mao ja, d’n keizer e wiste dat nie, eneeje, da dat iej wos; en ad iej de kleers an van d’n abt! - “Wel jaok”, zegt’n, “’t wos heel gemakkelik! Ewel”, zegt’n, “’t midd’npunt van d’èrde is ier; en a je ’t nie gelooft”, zegt’n, “Sire, je meug ’t met’n! En toene, oevele da j’ giej wèrd ziet? Ewel, z’ên Oenz’n Ere verkocht voe dertig zilverlieng’n; en, Sire, Oenz’n Ere wos olgliek meer wèrd of giej; da me most’n zegg’n da j’ der giej neg’nentwientig wèrd ziet! En de derde vraoge, Sire: wuk da j’ giej peist up dit og’nblik. Ewel”, zegt’n, “Sire, giej peist da j’ nu sprikt teg’n d’n Abt, eneeje”? “’t Is juuste”, zegt Keizer Kaorel. “Ewel, Sire”, zeg Jan, ’t en is gin waor; je sprikt nu teg’n Jan, d’n ovenier van ’t klooster”!En daomei, Keizer Kaorel stoeg dao, wi, mi ze vraog’n. E wos versleg’n! En ezo, de paoters ên dao meug’n bluv’n, up nulder gemak, en ze zien d’r nog ossan!

ATU 0922 - The Shepherd Substituting for the Clergyman Answers the King’s Questions.    ATU 0922 - The Shepherd Substituting for the Clergyman Answers the King’s Questions.   

AT 0922 - The shepherd substituting for the priest answers the king's questions    AT 0922 - The shepherd substituting for the priest answers the king's questions   

Keizer Karel was niet tevreden over de paters van Westvleteren omdat ze geen belastingen betaalden. Daarom ging de keizer een keer op bezoek bij de paters. Omdat de keizer zeer goed werd ontvangen, besloot hij wat milder te zijn voor hen. "Het is goed", zei de keizer, "jullie hoeven geen belastingen te betalen. Maar dan moeten jullie wel kunnen antwoorden op deze drie vragen: Waar is het middelpunt van de wereld? Hoeveel ben ik waard? Aan wie denk ik op dit ogenblik? Jullie hoeven niet onmiddellijk een antwoord te geven; over veertien dagen kom ik terug". Acht dagen later had nog niemand van de kloosterlingen de antwoorden op de vragen gevonden.
Op een dag liep vader abt zenuwachtig rond in zijn tuin, toen de tuinier vroeg wat er aan de hand was. Vader abt vertelde over de drie vragen, waarop de tuinier zei: "Maar dat is toch eenvoudig. Op de eerste vraag moet je antwoorden dat het middelpunt van de aarde hier is. En als hij het niet gelooft, moet hij het maar meten! Op die tweede vraag moet je antwoorden: Men heeft voor Onze Lieve Heer dertig zilverlingen gegeven, en als we er nu voor jou negentig moeten geven, dan zal het toch wel goed zijn zeker! En de derde vraag.... Wacht, vader abt, geef jouw kleren aan mij en dan zal ik wel in jouw plaats antwoorden". Zo gezegd, zo gedaan.
Toen de veertien dagen verstreken waren, kwam Keizer Karel weer naar het klooster. De tuinier stond daar in de kleren van vader abt en antwoordde op de eerste en de tweede vraag wat hij had besproken met vader abt. Daarna vervolgde hij: "Sire, ik zal zeggen wat u nu denkt. U denkt dat u staat te praten met vader abt, maar dat is niet waar, u spreekt met de tuinier van het klooster!"
Keizer Karel stond verslagen op en moest de paters laten blijven.

M. Deschrijver, Gent, 1961

7. Sprookjes

west-vlaams (poperinge en omstreken)

319

fabulaat

Keizer Karel    Keizer Karel   

Oostvleteren    Oostvleteren   

Westvleteren    Westvleteren