MSOHI0128_0133_20228

13: En weet je zo niets van… wel kijk, ondervraag hij hem.X: Ja, van de bende van Pollet, de bende van Pollet.13: Van de bende van Pollet.14: Ah ja. Ik ben daar gaan kijken naar de konfrontatie.13: De konfrontatie in Abele.14: In Abele daar, ja.13: En nonkel Kamiel of nonkel Charles heeft hen gebracht, heeft de Belgen gebracht.14: Wel, Lapar hé, er was er maar één hé.13: Wel ja, maar met de gendarmes mee.14: Wel ja, natuurlijk.13: Dus, ze hadden geen auto’s in die tijd hé, en ze gingen … ze moesten met de Belgen, met de bendeleden… In dit geval was het Lapar, maar hij heette, hij heette anders hé, dat was een bijnaam, Camille Guyard of zoiets.14: Zoiets.13: Guyard, maar ze zeiden ‘Lapar’. En hij moest naar Abele gebracht worden omdat er daar een konfrontatie was.14: Tussen de Franse moordenaars en de Belgische.13: En de Belgische. En eh, mijn nonkel, Charles hé, die hier op de Valkenberg gewoond heeft, die altijd in het blaadje van de gasmaatschappij geschreven heeft, moest hen brengen met een koets naar Abele en daar kwamen Pollet, August en Abel en Deroo.14: Théophile Deroo.13: Deroo en…14: En Canut Vromant.13: En Canut Vromant, dat waren Fransen van afkomst. Dus, ze moesten daar komen, en daar, in Abele, op de grens zelf, was er een konfrontatie. Dus, ze zeiden…14: De Belgen moesten op de Belgische grond blijven en de Fransen op de Franse grond. Ze zaten daar bij elkaar maar op de scheiding hé.13: Ja, en ondervroegen ze hen toen of …?14: Er was een onderzoek hé.13: Een onderzoek, bijvoorbeeld, ze zeiden daar tegen Lapar: "Bij die diefstal, was jij daar bij? Wat heb jij daar gedaan?" Hij stond op wacht, hij stond van tien negen (heel waarschijnlijk) op wacht om, als er onraad was, een teken te geven hé. Hé en Lapar ontkende het natuurlijk, al wat hij kon, al wat je kon is ontkennen hé. Maar toen was er bijvoorbeeld Vromant die zei: "Jamaar, jij was er wel bij. We hebben dat gedaan voor we vertrokken," of "daarna hebben we dat gedaan." Zo, elkaar beschuldigen hé.14: Wij stonden niet ver van de tent en je hoorde hen tegen elkaar uitvliegen hé.13: Ah, was het in een tent?14: In een tent, ja.13: En de tent stond op de schreve (grens)?14: Op de schreve hé, ja. En de Belgen waren aan deze kant van de schreve, en de Fransen aan de andere. En ontkennen en…13: En ontkennen en godveren en vloeken op elkaar. Ja, ze kenden allemaal Vlaams hé, in die tijd.14: Ah ja, ze kenden allemaal…X: Ah ja, het is juist, het is dat hé.13: Want er zijn nu…, de oude mensen in Frans-Vlaanderen kennen nu nog Vlaams hé.14: Ja, en de Franse moordenaars moesten komen van Godsvelde (Godewaartsvelde) te voet. Ze mochten niet tot aan Abele-station komen, dat was ook België hé, dat.13: En hoe deden ze het dan? Ze moesten van Godsvelde te voet komen, dat is een heel eind.14: Jaja, het is een heel eind. Tussen de vier gendarmes, met de ketens. Abel Pollet, een klein ventje, gow, iets van niets. Maar ja, het was een kwade.13: Eigenlijk, zoveel hebben ze niet gemoord hé. Ze hebben zoveel niet gemoord hé. Dat is een beetje overdreven geworden.14: Wel, nog niet zoveel hoor. In Violaines waren er…13: In Violaines hebben ze er twee vermoord en ergens één in Krombeke.14: In Krombeke.13: In Krombeke.14: Die mensen zijn ook dood.13: Maar meest van al… ja toch, ze … voetbranden hé, dat ze deden.14: Ja, gow, pijnigen hé, om…13: Pijnigen… Ze hebben ze nooit doodgeschoten, ze hadden waarschijnlijk geen wapens.14: Nee, nee.X: Pijnigen deden ze.13: Pijnigen deden ze.14: Tot ze spraken hé, waar het geld was.X: Ah ja, ja.13: Geld of konijnen of, of… een zwijn dat ze pakten en al, het was al goed hé. En er bestaat daarvan een liedje.X: Er bestaat daarvan een liedje?13: Ken jij dat liedje?X: Nee, ik heb het nog niet gehoord maar ik heb horen zeggen dat er één was maar er is niemand die het wil zingen. Kun jij het zingen?14: Nee, nee.13: Ik kan het, min of meer.X: Wel, zing het eens.13: "Abel was het hoofd van de bendeAugust en Deroo LuitenantEn één die gans vrees en kendeDat was de geduchte Vromant"Dat zijn de namen die jij al genoemd hebt hé.14: Ja, ja.13: "Die kerels met hun slecht gewetenZe waren te lui voor het werkEn ook van de duivel bezetenStalen zij – ‘stalen’ zij hé, i.p.v. ‘stelen’ – Stalen zij in huis, stal en kerk".Dat was het strofetje hé, en dan was het refrein:"d’Hoofdman van de bende PolletHeeft men aan de kant gezet’t is uit met die barbaarsJa met die moordenaarsZe hebben hunne straf ondergaanMen moest ze de kop inslaanWij zijn die kerels kwijt‘k geloof wel dat ’t niemand spijt."Maar ik ken geen andere strofe. Maar ik denk dat het alleen dat is.X: Het is mooi hé.14: Jaja, het is mooi.13: Ik denk dat het alleen dat is. Wel kijk, ik wil het…Y: Je moet het eens opschrijven.13: Of opnemen, opnemen.14: Ik heb het nog nooit gehoord.13: Heb je het nog nooit gehoord?14: Nee, dat is ook gekomen… het is dan vier jaar oorlog geweest en wij waren in de oorlog.13: Ja, jullie moesten soldaat zijn.14: Ja, wij waren toen soldaat hé.13: Maar ik heb dat horen vertellen … ik heb dat eh… mijn vader heeft dat gezongen of metje (grootmoeder) Jes heeft dat gezongen.14: Jaja.13: Lijk bijvoorbeeld, mijn moeder hé, eh, mijn grootmoeder hé, van Petit-Paris, Jes van Jette van Petit hé, Petit-Paris waar nu de fourrurewinkel, eh, die ding … die modewinkel is hé (Gasthuisstraat), dat was vroeger een herberg. En mijn moeder is van daar. En eh, Pollet is daar nog binnen geweest.X: Ja?13: Voor ze gingen, ik geloof voor ze naar Krombeke gingen, zijn ze daar binnen geweest en ze hebben daar verzameld. Maar mijn metje kende een beetje bargoens, dat is dieventaal.X: Ah ja.14: En op zeker moment zei er daar één van die gasten: "Buzement flikken," zei hij, "de drol beschamen en de bie trippelen." "Ja," zei mijn metje, "’t buzement flikken mag je doen, maar de drol beschamen ga je doen, eh, ga je niet doen hoor," zei ze, "en de bie trippelen ook niet." ‘De drol beschamen’ is ‘niet betalen’ en ‘de bie tippelen’ is ‘weggaan’. "Neenee, je gaat eerst betalen," zei ze, "en dan mag je weggaan." En ze keken ervan op hoor, die mensen. En dat is ook zo… dat is buzement flikken.14: ‘Buzement’ was ‘drinken’ hé.13: ‘Buzen", ‘buzen’ zeggen de mensen nog, de oude mensen. ‘Buzement flikken’ en ‘de drol beschamen’, dat is bargoens. En vanwaar dat woord komt, ik weet het niet.X: En zij verstond dat.13: En zij verstond dat min of meer. Het is niet zo dat zij bij die typen was, maar…X: Jaja.Y: Ze zullen ervan opgekeken hebben dat zij dat verstond.13: Ze keken ervan op en zij…14: Een schel ‘kreeuw’ was een schel ‘vlees’ hé.13: Een schel ‘kreeuw’. Ik weet het niet, dat heb ik nog nooit gehoord.14: Nee. Jaja.13: Dat heb ik nog nooit gehoord.14: En de ‘houterik’ was de trap.13: De ‘houterik’? Ah ja, vroeger…14: Ja, we zijn aan het bargoens hé, schrijf maar op. (gelach). (vervolg: 20230)

SINSAG 1320 - Andere Räubergeschichten.    SINSAG 1320 - Andere Räubergeschichten.   

In Abele had een confrontatie plaats tussen de Belgische en de Franse rovers van de bende van Pollet. De Belgen moesten op hun grondgebied blijven en de Fransen op het hunne. Tijdens de confrontatie, die plaats had in een tent, beschuldigden de rovers elkaar van allerlei zaken om zelf vrijuit te kunnen gaan.
De Franse moordenaars waren geketend tussen vier politieagenten te voet van Godewaartsvelde gekomen. Ze mochten immers niet tot bij het station van Abele komen, omdat dat Belgisch grondgebied was.
De leden van de bende van Pollet hebben in Violaines twee moorden gepleegd en in Krombeke één. Ze verbrandden de voeten van hun slachtoffers tot dezen vertelden waar ze hun geld hadden verborgen.
Toen de rovers op een dag naar Krombeke wilden gaan, gingen ze eerst een glas drinken in een herberg. De herbergierster begreep een beetje Bargoens en hoorde de rovers zeggen: "Buzement flikken, de drol beschamen en de bie trippelen". Daarop sprak de vrouw: "'t Buzement flikken mag je doen, maar de drol beschamen en de bie trippelen niet!" 'De drol beschamen' betekent 'niet betalen' en 'de bie trippelen' is hetzelfde als 'weggaan. 'Buzement flikken' betekent 'drinken. De rovers keken vreemd op bij de woorden van de herbergierster.

M. Sohier, Leuven, 1982

4. Historische sagen

west-vlaams (poperinge)

13A en 14A

fabulaat

Bargoens    Bargoens   

Pollet (bende van)    Pollet (bende van)   

bende van Pollet    bende van Pollet   

Poperinge    Poperinge   

Godewaersvelde    Godewaersvelde   

Violaines    Violaines   

Frankrijk    Frankrijk   

Krombeke    Krombeke   

Abele    Abele   

België    België