Hoofdtekst
1a. Vughtse koezak
(Sassen M73)
1b. Waaraan de bewoners van Vucht - onder den rook van 's-Hertogenbosch - den naam koezakken te danken hebben, weet ik niet. Is 't een herinnering aan de koehaarspinnerij, die omtrent het midden der vorige eeuw daar als gemeentelijke werkverschaffing was opgericht? Of is 't een verbastering van 'kozakken'?
(Van Miert, 68)
2. Erpelschellers
(Corn. VI, 174)
3. Galgerichters
Te Vught, buiten 's Hertogenbosch, stond de Drietorentjesgalg, bestemd om de lijken der geëxecuteerden op te hangen. Wanneer deze plechtigheid plaats had, was ieder ingezetene van Vught en Cromvoirt verplicht één zijnder huisgenooten te zenden met een hooivork of gaffel, ten einde de justitie te adsisteren. Vught was met het stellen en Cromvoirt met het wegnemen der ladder belast. Daar er nu meer gaffels waren, dan tot het werk noodig was, zoo was toch ieder verplicht zijn gaffel in de hoogte te houden, ten blijke, dat hij aan de handeling deelnam. Ik heb nog een oud man gekend, die mij verhaalde, hoe hij als jongeling, namens zijnen meester, op die wijze geadsisteerd had. Hiervoor nu genoten deze beide dorpen vrijdom van den houtschat, die een vrij drukkende belasting, en dus de vrijdom een groot voorregt was. Maar dit maakte ook de inwoners der naburige dorpen zoo jaloersch, dat zij den Vughtschen en Cromvoirtschen den scheldnaam 'Galgerichters' naar 't hoofd wierpen; waaruit niet weinig krakeelen en vechtpartijen ontstonden. In mijne jeugd was deze scheldnaam nog in zwang.
(Martini van Geffen: 86)
(Sassen M73)
1b. Waaraan de bewoners van Vucht - onder den rook van 's-Hertogenbosch - den naam koezakken te danken hebben, weet ik niet. Is 't een herinnering aan de koehaarspinnerij, die omtrent het midden der vorige eeuw daar als gemeentelijke werkverschaffing was opgericht? Of is 't een verbastering van 'kozakken'?
(Van Miert, 68)
2. Erpelschellers
(Corn. VI, 174)
3. Galgerichters
Te Vught, buiten 's Hertogenbosch, stond de Drietorentjesgalg, bestemd om de lijken der geëxecuteerden op te hangen. Wanneer deze plechtigheid plaats had, was ieder ingezetene van Vught en Cromvoirt verplicht één zijnder huisgenooten te zenden met een hooivork of gaffel, ten einde de justitie te adsisteren. Vught was met het stellen en Cromvoirt met het wegnemen der ladder belast. Daar er nu meer gaffels waren, dan tot het werk noodig was, zoo was toch ieder verplicht zijn gaffel in de hoogte te houden, ten blijke, dat hij aan de handeling deelnam. Ik heb nog een oud man gekend, die mij verhaalde, hoe hij als jongeling, namens zijnen meester, op die wijze geadsisteerd had. Hiervoor nu genoten deze beide dorpen vrijdom van den houtschat, die een vrij drukkende belasting, en dus de vrijdom een groot voorregt was. Maar dit maakte ook de inwoners der naburige dorpen zoo jaloersch, dat zij den Vughtschen en Cromvoirtschen den scheldnaam 'Galgerichters' naar 't hoofd wierpen; waaruit niet weinig krakeelen en vechtpartijen ontstonden. In mijne jeugd was deze scheldnaam nog in zwang.
(Martini van Geffen: 86)
Onderwerp
TM 2602 - Spotnaam voor naburig dorp (stad) of hun inwoners   
Beschrijving
Spotnamen.
Bron
Willem de Blécourt. Volksverhalen uit Noord Brabant. Utrecht [etc.]: Het Spectrum, 1980. p. 257-258
Commentaar
1884 & 1920 & 1930-
7 Spot en venijn. Aantekeningen over Noordbrabantse plaatsen en ingezetenen. Provincie Noord-Brabant
Spotnaam voor naburig dorp (stad) of hun inwoners
Naam Overig in Tekst
Vughtse   
Vucht   
Drietorentjesgalg   
Vughtsen   
Cromvoirtsen   
Naam Locatie in Tekst
Vught   
's-Hertogenbosch   
's Hertogenbosch   
Cromvoirt   
Plaats van Handelen
Vught (Noord-Brabant)   
Kloekenummer in tekst
K168p   
Datum Invoer
2013-03-01 14:46:20