GVERD0017_0018_11434 - Op de vlucht voor de vervolging

B: Er waren die lopen gingen, er zijn er andere die verbannen geweest zijn uit de streek. Die mochten daar bijvoorbeeld tien jaar niet meer gezien worden hé. G: Was dat ook zo hier in Limburg dat als ge bijvoorbeeld uit het grondgebied van de Prins – bisschop van Loon gingt, dat ge dan ‘safe’ waart?B: Ja, zo gauw als ge in een ander rechtsgebied terecht kwaamt konden ze u niks doen. Ze mochten daar niet komen he. Ze mochten daar niet komen. Dat waren de ‘couturen’ die er bestonden. Elk stadje of elk dorp was één ‘coutuur’. Die heb ik ook. Dat is wel schoon voor te lezen zur (hoor). [Omdat die rechtsgebieden me te ver van de heksen zouden afbrengen, heb ik ervoor gekozen om deze passage weg te laten.]Die rechtspraak, dat was zeer eigenaardig. Ik zeg u bijvoorbeeld: Wellen viel onder de rechtspraak van Munsterbilzen. Niettegenstaande dat hier het graafschap Loon was. Maar de rechtspraak, dat was Munsterbilzen. Dat hing zo ingewikkeld in elkaar, dat was ongelooflijk. Vrolingen bijvoorbeeld […] dat was een heerlijkheid apart. Dat was nog een aparte heerlijkheid, Vrolingen. En zo hadt gij overal zo stukken hé. […]G: En was dat ook niet ergens iets van Rutten, dat dat ergens anders bij hoorde?B: Ja, Rutten hoorde geloof ik niet bij Tongeren gelijk dat nu is hé. G: Ja, dat was ook ergens iets dat ik gehoord had. B: Dat stak zo ingewikkeld in elkaar, dat dat ongelooflijk is. Daar is bijna niet aan uit te kunnen. Als ge dat begint op te delen van hoe dat zat…ik heb daar kaarten van, daar is niet aan uit te kunnen. Die moest daar voor een rechtspraak en die moest daar… Maar dan kont gij wel weer langs een ander weg beroep aantekenen, dat ge bij het hof of op het oppergerechtshof kwam, dat was dan weer op een ander plaats. En dan hadt ge het Luikse gerecht hier. Maar Borgloon, als graafschap heeft altijd het Loonse recht mogen toepassen. Dat was anders als het Luikse recht. G: Ja, het zit inderdaad wel (ingewikkeld in elkaar).B: Dat wordt ingewikkeld als ge daar in bezig zijt. Maar ik vind dat wel interessant om dat allemaal eens door te nemen. […]

Heksen die verbannen werden, trokken naar een ander rechtsgebied, waar de prinsbisschop van Loon hen niets kon doen.

G. Verdickt, Leuven, 2002

2.1 Heksen

limburgs (zuiden)

BII20

fabulaat

prinsbisschop van Loon    prinsbisschop van Loon   

Loon (prinsbisschop van)    Loon (prinsbisschop van)   

Borgloon    Borgloon   

Loon    Loon