Hoofdtekst
’t Is e vrouwe, die nao t’uz’nd komt achter sluns’n, nao t’ uz’nd. En die vrouwe gaot oltied, in de plekke van eest nao me moeder, nao da kiend, die in ze wiegsje ligt, ze komt d’r an, mao ke wet’n nie oe da ze d’r an komt. En da kiend, ieder keeje da ze weggaot, da kiend wos ziekelik. Zodus, ik en koste dat nie geraôn, als zelve e kiend, ik direkt d’n velo epakt, van ol van ol van achter, en egaon achter paoter Constant, in ’t klooster van paoter Constant. Zodus, pater Constant zegt: “Dat is e mensje die slichte boek’n leest, eneeje. Goed, zeg’n, wanneer kom ze were?” ‘k Zegg’n: “Morr’nuchtend.” “Ewel, zegt’n, pakt dat ier mei en legt dat an de vordeure.” ‘k Adde ik dat nem verteld, kiek, en ‘k lein ik dat an de vordeure. En a ze ziej an de vor deure kam, ‘k most’ ik en Oenze Vaoder en e Wees Gegroet lez’n, en ze koste nie binn’n, oenmeuglik! Dat, de paoter zei: “’k Gaon dao zien roend die eure, en ‘k gaon van achter binn’n komm’n.” De paoter was dao. “Oes is’t?” zegt’n. ‘k Zegg’n: “Z’is dao en ze ku nie binn’n.” “Goed, zegt’n, pak ’t mao weg.” Ik pakk’n dat medalietje were weg. “En oedt dat heel je lev’n!” En’k ên up mien bost, ‘k gaon ’t nooit wegdoen, ‘k ên ’t nog oltied voort up mien bost. Nu, ze komt binn’n: “Tiens, zegt’n, juffrouw, ziej up wandel, dè?” “Jamao, wuffer affair’ns e j’ giej aoldao, dè?” zegt’n, zeg de paoter. “Joen affair’ns zien aoldao nie! Joen affairn’s zien bie Gerars moeder, mao nie, zegt’n, bie ’t kiend. Oe komt datte, zegt’n, da j’ giej ossan an ’t kiend komt? Dat is streng verboôn, zegt’n, van an ’t kiend te komm’n, zegt’n. Ieder keeje, zegt’n, da j’ giej an ’t kiend komt, zegt’n, oe j’ weggaot, is ziekelik. Wuk stik je giej in j’n kop, als joenge dochter? Goud, zegt’n me gaon dat oenderzoek’n.” Ze gao voort, vroed van kolére. ’s Achternoens, de gard’n gaon, z’aol’n e pak boek’n uut van ‘k wet’n nie oe oge, ol slichte boek’n, ol ev’n slichte boek’n, jaot, ol toverboek’n. Mao dat mensje wos allene, z’adde neur moeder verlor’n, z’adde neur zuster verlor’n, z’adde neur broere verlor’n, en ze wos ollene.“Nao wuffer messe gao j’ giej?” zegt’n. “Ik, zeg ze, nao d’acht’noof messe.” “’t Is goed, zegt’n teg’n mien, en giej oek, eneeje. En giej zit dao, zegt’n da j’ ze ziet. En o j’ ze zie zitt’n, je moet direkt komm’n nao de sakristie om te zegg’n wao da ze zit.” Ik goenk, en ’t wos djuust e paoter Constant, die de messe dei, t’n acht’noof. Nu, ’t en is niemand van de geestelikk’n die ziengt up ‘Last’ Evaneliej. En Paoter Constant zoenk ’t Last’ Evangeliej, da ’t vook verstomd stoeg. “Owe, zegg’n ze, wuk is er nu gebeurd?” zei ’t vook. En dt vromens wilde voortgaon, en dat vromens en koste van eur stoel nie! Ze koste nie weg van neur stoel, absoluut nie! En ik ên toen moet’n were gaon - ik kost er van, omda ‘k ’t ezeid ewist add’n van paoter Constant - ‘k ên direkt nao de sakristie ewist, en ‘k ên ezeid: “Menere de paoter, gao zere nao d’n oltaor, en zeg dat olles juust’is, je gao wet’n wuk da dat wilt zegg’n.” Ze gaon d’r biej en ze zegg’n teg’n pâoter Constant: “’t Is juuste, ze ku van neur stoel nie, ’t is goed!” E komt van z’n oltaor, rechte nao dat vromens. En zegt’n: “Nu wet’n me, zegt’n, dat er in de parochiej toverie is! En ’t is giej, zegt’n, die vele mensch’n slachtoffers makt, zei t’n, en me gaon je weg doen!” En ’s angerdags ên ze z’aold. Mao, o ’t tien jaor of twientig jaor, da ze ad et, ‘k wet’n ’t nie; mao vog’ns da ’t schient, en vog’ns da ‘k oord ên, ke gaon ‘ nie verzeker’n, da z’estorv’n is in ’t prisong.
Onderwerp
SINSAG 0643 - Hexe erkannt. Sie kann die Kirche nicht verlassen, weil das Messbuch offen liegen blieb (rächt sich an dem Messdiener).   
SINSAG 0580 - Andere Hexenkünste   
Beschrijving
In een huis in Poperinge kwam altijd een vrouw uit de buurt vodden halen. Wanneer de vrouw binnenkwam, ging ze altijd onmiddellijk kijken naar het kindje dat in de wieg lag in plaats van eerst naar de moeder te gaan.
De broer van het kindje in de wieg vertrouwde de vrouw niet en reed met zijn fiets naar een pater. De geestelijke sprak tot de jongen: "Dat is een vrouw die slechte boeken leest. Ik zal je een medaille meegeven, die je onder de dorpel moet leggen. Wanneer de vrouw voor de deur staat, moet je ook een Onzevader en een Weesgegroet bidden". De jongen deed wat de pater hem had aangeraden en stelde vast dat de vrouw inderdaad niet meer binnen kon. Even later kwam de pastoor langs achter het huis binnen om te kijken hoe het ging. De jongen kreeg van de pater de raad om de medaille zijn leven lang te bewaren. Bij het buitengaan sprak de pater tot de heks: "Wat kom jij hier altijd doen? Als je iets te regelen hebt, dat moet je dat doen met de moeder van het kind, maar bij het kind zelf moet je wegblijven. Telkens wanneer jij bij het kind bent geweest, is het de volgende dag ziek. We zullen die zaak eens uitzoeken!" De volgende dag vond de politie in het huis van de heks een hoge stapel slechte boeken. De pater had de heks ook gevraagd naar welke mis ze ging, waarop ze had geantwoord: "Naar die van half negen". De volgende dag begon de pater tijdens de mis van half negen te zingen tijdens het evangelie, hoewel dat zeer ongebruikelijk was. Na afloop van de mis kon de heks niet opstaan van haar stoel. De pater liep naar het altaar en verklaarde dat er toverij in de parochie was, en dat de schuldige naar de gevangenis zou gaan. De volgende dag is men de heks uit haar huis gaan halen. Men vermoedt dat ze gestorven is in de gevangenis.
De jongen heeft de medaille heel zijn leven op zijn borst gedragen.
De broer van het kindje in de wieg vertrouwde de vrouw niet en reed met zijn fiets naar een pater. De geestelijke sprak tot de jongen: "Dat is een vrouw die slechte boeken leest. Ik zal je een medaille meegeven, die je onder de dorpel moet leggen. Wanneer de vrouw voor de deur staat, moet je ook een Onzevader en een Weesgegroet bidden". De jongen deed wat de pater hem had aangeraden en stelde vast dat de vrouw inderdaad niet meer binnen kon. Even later kwam de pastoor langs achter het huis binnen om te kijken hoe het ging. De jongen kreeg van de pater de raad om de medaille zijn leven lang te bewaren. Bij het buitengaan sprak de pater tot de heks: "Wat kom jij hier altijd doen? Als je iets te regelen hebt, dat moet je dat doen met de moeder van het kind, maar bij het kind zelf moet je wegblijven. Telkens wanneer jij bij het kind bent geweest, is het de volgende dag ziek. We zullen die zaak eens uitzoeken!" De volgende dag vond de politie in het huis van de heks een hoge stapel slechte boeken. De pater had de heks ook gevraagd naar welke mis ze ging, waarop ze had geantwoord: "Naar die van half negen". De volgende dag begon de pater tijdens de mis van half negen te zingen tijdens het evangelie, hoewel dat zeer ongebruikelijk was. Na afloop van de mis kon de heks niet opstaan van haar stoel. De pater liep naar het altaar en verklaarde dat er toverij in de parochie was, en dat de schuldige naar de gevangenis zou gaan. De volgende dag is men de heks uit haar huis gaan halen. Men vermoedt dat ze gestorven is in de gevangenis.
De jongen heeft de medaille heel zijn leven op zijn borst gedragen.
Bron
M. Deschrijver, Gent, 1961
Commentaar
2.1 Heksen
west-vlaams (poperinge en omstreken)
151
Kindertijd van de informant
memoraat
Naam Locatie in Tekst
Poperinge   
Plaats van Handelen
Poperinge