Registratie zal enige tijd duren. Deze functie is in ontwikkeling.

VODA_044_07

Een legende (mondeling), (foutieve datum)

Hoofdtekst

HOE JAN PAUS WIER
Een heer har een zoon die veur priester studiere. Hi'j lere daorveur zo had datte gek wier. Zien vader liet 'm daorum ien een kamer opsluutte. Nao drie maonden bezoch de vader um weer. De jong had de buuk mögen holden en zat te lere, toe vader bi'j um kwam.
"Waor studier ie op?" vroeg zien vader. "Op een tijger," was 't antwoord. De vader liep kwaod de kamer uut. Nao drie maond zoch de vader 'm weer op. "Waor studier ie now op?" "Op een kikvos." De vader wier nog giftiger dan de eerste kier. Hi'j sproak ter oaver met zien koetsier. Die wol veur duzend gulde de zoon wied wegbrenge en um daor met een sabel onthoofde. As bewies zolle de oge metbrenge.

[DE OPNAME START HIER, HET EERSTE DEEL VAN HET VERHAAL KOMT UIT TINNEV011].
De koetsier reej met de jóng naor de afgesproaken plaats. Daor wol de koetsier uut 't rijtuug stappen. Maar hi'j dörve niet, umdet ’r een tijger met de bek wied los veur stóng. De zoon stappe uut en stoak zien hand ien de bek van de tijger. Hi'j zei tegen de koetsier: "Maak de tijger dood in plaats van mien,” hi'j wis alles umdat e heilig was, “en nim zien ogen mit". De koetsier deej dat.
De jóng had duzend gulden mitgekregen veur de vakantie. Hi'j gaf vijfhonderd gulden aan de koetsier [omslaan bladzijde] en hiel de andere vijfhonderd gulden um de wereld ien te gaon. Daornao wandelde hi'j weg.
's Aoves kwam hi'j beej een boer [geblader]. Hi'j vroeg of e op de boerderij kon slaopen [geblader]. Dat ging. Toe ze nao de pap aan 't praoten kwammen vertelle de boer dat e schööp had. De jóng vroeg toe of e gin herder kon worren. Hi'j wol veur vijhonderd gulden schaopen kopen en de winst met de boer deilen. Zo gebeure. En zeej hadden voI geluk met de schööp.
Op een kier wier d'r een nieje paus gekózen. De jóng was toe op de hei aan 't Latien zingen. Twee priesters kwammen veurbeej um naor Rome te gaon, een nieje paus kiezen. Zeej wollen eiges ook graag paus worren. De jóng broch de schööp weg, hiel de buuk op en ging met. Hi'j zei tegen d’n boer: “Hol geej de schööp mor.”
Aan 't end van de wei lei een grote kolk waorien de schööp gewassen wieren. Die kv.. kolk zat vol kikvörs. Eén kikvors kwake anders dan de rest. De jóng liet de twee priesters de hand ien 't water stèken en de kikvors roepen um op de hand te gaon zitten. Ze konden 't niet veur mekaar kriegen. Toe staok de jóng de hand ien 't water en riep. De kikvors kwam aanzwemmen en lei een heilige hostie op zien hand. De jóng nom de heilige hostie met naor Rome. Daor wier hi'j tot paus gekozen. Nao de verkiezing liet hi'j bekend maken dat olders die eur zoon vermoord hadden alleen beej de paus vergiffenis konden kriegen. Ook de vader van de paus ging naor Rome. Hi'j herkenne zien zoon en viel van schrik dood veur de veut van de paus. Toe had e zien verdiende loon.

Onderwerp

AT 0671 - The Three Languages    AT 0671 - The Three Languages   

ATU 0671 - The Three Languages.    ATU 0671 - The Three Languages.   

Beschrijving

Een heer heeft een zoon, die voor priester studeert. Hij studeert zo hard dat zijn vader er gek van wordt. Zijn vader laat hem daarom opsluiten. De zoon blijft echter studeren, hij leert zelfs de taal van dieren, en daarom wil de heer zijn zoon laten doden door zijn koetsier. De zoon haalt de koetsier echter over hem te laten gaan en trekt de wijde wereld in.
De zoon komt bij een boerderij en wordt met behulp van de boer schaapherder. Op een dag komen er twee priesters langs, die op weg zijn naar Rome, waar een nieuwe paus gekozen wordt. De zoon gaat met hen mee.
Ze komen langs een vijver vol kikkers. De zoon hoort dat één kikker anders kwaakt dan de rest. Hij zegt dat de priesters moeten proberen die kikker op hun hand te laten zitten. Dit mislukt. Maar als de zoon het probeert legt de kikker een heilige hostie in zijn hand. Hierdoor wordt de zoon in Rome tot paus gekozen. Als paus maakt hij bekend dat alle vaders die hun zoon hebben vermoord bij de paus vergiffenis kunnen krijgen. Ook zijn eigen vader komt. Als de heer zijn zoon herkent valt hij dood neer en zo krijgt hij zijn verdiende loon.

Bron

Radio-uitzending Vonken onder de As (NOS)

Motief

K512.2 - Compassionate executioner: substituted heart.    K512.2 - Compassionate executioner: substituted heart.   

B217 - Animal language learned.    B217 - Animal language learned.   

B216 - Knowledge of animal languages.    B216 - Knowledge of animal languages.   

H151.3 - Recognition when parents come to son (priest, pope) to be confessed.    H151.3 - Recognition when parents come to son (priest, pope) to be confessed.   

Commentaar

Zie ook TINNEV011 - Hoe Jan Paus wier
---
Verhaal komt ook voor in het boek:
Vertellers uit de Liemers samengesteld door A. Tinneveld, Wassenaar 1976, p.31-32
---
Uit de bijgeleverde documentatie kunnen we opmaken dat het verhaal waarschijnlijk begin 1973 of eerder is opgenomen.

Naam Overig in Tekst

Letien    Letien   

Latijn    Latijn   

Naam Locatie in Tekst

Rome    Rome