CJ045301

Tichte by Wytgaerd, oan 'e oare kant it spoar stiet in boereplaets: It Barrahûs.
Dêr komt us op in joun in soldaet mei in hynder. Dy woe dêr dy nachts graech ynkertiering ha. De boer liet him der yn en sette it hynder op stâl.
In skoft letter kom dêr dyselde jouns in nachtskoaijer oan 'e doar. Dy woe dêr graech sliepe. Hy kom èk yn 'e hûs.
Doe't de soldaet even mei de boer allinne wie, sei er: "Dy persoan stean 'k net. Hy jowt him foar in kjirdel út, mar 't kin wol us in frommes wêze."
"Duvel," sei de boer, "ik ha him der al yn."
Doe sei de soldaet: "Wolle jo wite of it in frommes is of in kjirdel, helje dan in mannich apels fan 'e souder. Smyt ús der elk ien fan ta en sjoch hoe't dy kjirdel him opheint."
De boer bigjint to goaijen mei de apels. De 'kjirdel' docht de knibbels fan elkoar en heint de apel as yn 'e skoat op.
Doe sei de soldaet sunich tsjin 'e boer: "Dêr ha je 't gesoaijeflikker al. 't Is in frommes."
Krekt foar bêdtiid giet de soldaet út 'e keamer en makket in poppe fan strie. Dy docht er in âld jaske oan. Dan smyt er dy poppe foar 't hynder.
Dan geane se allegearre op bêd.
As it in skoft stil west hat, giet om alve ûre hinne de doar iepen, en dat is klets. Mei in sabel slacht de nachtskoaijer de poppe yn alle stikjes.
"Sjesa, dy is dea", seit er. Hy miende dat er de soldaet dea hie. Der komt noch in kjirdel by him, dy hat er troch de doar der ynlitten.
Mar o bliksem, dêr komt de soldaet oan, dy't om in hoekje stie en hy klooft se allebeide.
It iene blykte in frommes to wêzen, de oare in kjirdel.
Fan dy soldaet ha se letter in standbeeld makke.
Hy sit op it hynder flak foar de glêzen fan 't Barahûs. (Het is een beeld zonder paard A.A.J.)

VDK 0958G* - De appelvangproef    VDK 0958G* - De appelvangproef   

ATU 0958F* - Test of Sex: Catching an Apple.    ATU 0958F* - Test of Sex: Catching an Apple.   

sinVDK 0958G* - Die Fangprobe    sinVDK 0958G* - Die Fangprobe   

Een ingekwartierde soldaat spreekt tegen de boer zijn twijfels uit over een zwerver die bij de boer wil overnachten. De soldaat vermoedt dat de 'man' in werkelijkheid een vrouw is en stelt voor de appelvangproef te doen. De 'kerel' vangt de appel op met de knieën uit elkaar en verraadt hiermee 'zijn' - vrouwelijke - identiteit. De soldaat vervaardigt een stropop en legt die voor zijn paard. Prompt slaat de zwerfster in op - wat zij denkt - de soldaat. De soldaat springt echter tevoorschijn en slaat de vrouw en een plots opgedoken metgezel van de vrouw dood. Voor de heldhaftige soldaat is later een standbeeld gemaakt.

Collectie Jaarsma, verslag 453 verhaal 1 (Archief Meertens Instituut)

23 juni 1968

De appelvangproef

Wytgaerd    Wytgaerd   

Barrahûs    Barrahûs   

Barahûs    Barahûs   

Wijtgaard    Wijtgaard   

2013-03-01 14:46:21