Hoofdtekst
It gebeurde op in boerepleats, dy't tige iensum stie, wol gauris, dat dêr guon kamen to sliepen. Dat wegere dy boer eins noait.
Op in joun kaem der in frommes. De boer syn knecht fortroude it net rjocht, dy tocht: it kin wolris in keardel wêze yn frouljusklean. Dat koed er gau to witen komme. Hy helle apels op en doe smiet er dat frommes in apel ta. Dat frommes sloech de skonken nei elkoar ta doe't se de apel opheinde. It koe dus net oars as in man wêze.
Doe't it tiid wie fan sliepen, brochten se dat 'frommes' nei de skuorre ta, om dêr yn 't hea to sliepen.
De boer en de knecht gongen net op bêd. Se fortrouden 't saekje net. Hja hienen elke in gewear en dat hienen se laden. Hja bleauwen op en wachten ôf.
Doe't it sa'n tolve ûre sahwat wie, hearden se geritsel yn 'e skuorre. It lûd kaem út it hea wei.
Stikem hearden se him nei de bûtendoar ta gean. Dy die er iepen en doe seagen de boer en syn knecht, dat dêr bûten noch in stik of trije, fjouwer man wienen. Deselde dy't nei de doar ta gong die him iepen en gong nei bûten nei de oaren.
De knecht gong stil nei de doar ta en die de skoattels der op. Dat die er hiel foarsichtich, sa dat deselden dy't bûten wienen it net hearre koenen.
Doe hearde de knecht, dat de iene tsjin 'e oare sei: "We zijn nu met ons vieren, maar morgen komen we met ons achten."
De boer hearde dat ek. Dat wisten se dus mar.
Doe makken de boer en de feint har de oare jouns klear foar de nacht.
De nachts dêroan stienen de boer en de knecht togearre yn 't bûthús. Beide hienen se 't gewear laden.
Der kamen acht man op it hiem, allegearre rovers.
Der siet in soarte fan dakrút heal op it dak fan 'e stâl. Ien fan 'e mannen dy't bûtendoar wienen, klom op it dak. Doe liet er him stadich troch dat rút sakje nei't er dat der weinaem hie om sa yn 'e stâl to kommen en de bûthúsdoar foar de oaren los to meitsjen. Doe't hy der heal troch wie, sei de boer tsjin 'e knecht: "Sjit." De knecht gehoarsume en skeat dy rover dea.
Deselden dy't bûten wienen hienen de man noch beet. Doe't se fornamen dat der sketten waerd, lutsen se dy deade keardel wer omheech, hwant hja hienen yn 'e gaten, dat der ûnrie wie.
De sawn man namen de deade mei en binne útpike.
Letter hawwe se dy mannen noait wer fornaem.
Dit gebeurde oan diz kant de Dokkumer Ie op in ôfgelegen pleats.
Op in joun kaem der in frommes. De boer syn knecht fortroude it net rjocht, dy tocht: it kin wolris in keardel wêze yn frouljusklean. Dat koed er gau to witen komme. Hy helle apels op en doe smiet er dat frommes in apel ta. Dat frommes sloech de skonken nei elkoar ta doe't se de apel opheinde. It koe dus net oars as in man wêze.
Doe't it tiid wie fan sliepen, brochten se dat 'frommes' nei de skuorre ta, om dêr yn 't hea to sliepen.
De boer en de knecht gongen net op bêd. Se fortrouden 't saekje net. Hja hienen elke in gewear en dat hienen se laden. Hja bleauwen op en wachten ôf.
Doe't it sa'n tolve ûre sahwat wie, hearden se geritsel yn 'e skuorre. It lûd kaem út it hea wei.
Stikem hearden se him nei de bûtendoar ta gean. Dy die er iepen en doe seagen de boer en syn knecht, dat dêr bûten noch in stik of trije, fjouwer man wienen. Deselde dy't nei de doar ta gong die him iepen en gong nei bûten nei de oaren.
De knecht gong stil nei de doar ta en die de skoattels der op. Dat die er hiel foarsichtich, sa dat deselden dy't bûten wienen it net hearre koenen.
Doe hearde de knecht, dat de iene tsjin 'e oare sei: "We zijn nu met ons vieren, maar morgen komen we met ons achten."
De boer hearde dat ek. Dat wisten se dus mar.
Doe makken de boer en de feint har de oare jouns klear foar de nacht.
De nachts dêroan stienen de boer en de knecht togearre yn 't bûthús. Beide hienen se 't gewear laden.
Der kamen acht man op it hiem, allegearre rovers.
Der siet in soarte fan dakrút heal op it dak fan 'e stâl. Ien fan 'e mannen dy't bûtendoar wienen, klom op it dak. Doe liet er him stadich troch dat rút sakje nei't er dat der weinaem hie om sa yn 'e stâl to kommen en de bûthúsdoar foar de oaren los to meitsjen. Doe't hy der heal troch wie, sei de boer tsjin 'e knecht: "Sjit." De knecht gehoarsume en skeat dy rover dea.
Deselden dy't bûten wienen hienen de man noch beet. Doe't se fornamen dat der sketten waerd, lutsen se dy deade keardel wer omheech, hwant hja hienen yn 'e gaten, dat der ûnrie wie.
De sawn man namen de deade mei en binne útpike.
Letter hawwe se dy mannen noait wer fornaem.
Dit gebeurde oan diz kant de Dokkumer Ie op in ôfgelegen pleats.
Onderwerp
VDK 0958G* - De appelvangproef 
VDK 0958G* - De appelvangproef 
ATU 0958F* - Test of Sex: Catching an Apple.
ATU 0958F* - Test of Sex: Catching an Apple.
sinVDK 0958G* - Die Fangprobe
sinVDK 0958G* - Die Fangprobe
Beschrijving
Een vreemde vrouw die bij de boer wil overnachten wordt ervan verdacht een man te zijn. Als de boer de appelvangproef doet, vangt de 'vrouw' de vrucht met de knieën tegen elkaar op. De vrouw wordt ontmaskerd als man en de boer en de knecht stellen zich beiden op met een geweer omdat ze de zaak niet vertrouwen. 's Nachts duikt de gast op met vier kameraden. De man zegt tegen zijn maten dat ze de volgende nacht met zijn achten zullen zijn. Ook die nacht houden de boer en de knecht gewapend de wacht. Als één van de rovers zich door een gat in het dak van de stal laat zakken, schiet de knecht - die met de boer in de stal is - hem dood. De kameraden van de dode rover voelen dat er onraad is en hijsen hun dode makker op. De roverbende neemt snel de benen.
Bron
Collectie Jaarsma, verslag 1125, verhaal 31 (archief MI)
Commentaar
6 augustus 1974
De appelvangproef
Naam Overig in Tekst
Dokkumer Ie
Dokkumer Ie
Datum Invoer
2013-03-01 14:46:21