Hoofdtekst
Der wie in widner, dy húsmanne mei trije soannen. 't Wie yn 'e winter en roetkâld. 't Wie allegearre snie en iis. Der wie foar de fjouwer neat to fortsjinjen en se hienen honger.
Op in joun sieten se by elkoar, doe sei de iene soan: "Ik wit in boer dy't in hiele protte skiep hat. Litte wy dêr ien fan ophelje. Dan ha wy hwat to iten."
De jongste soan wie net alte alte. Dy sei: "Mei ik dan mei?"
"Né," seinen de beide oaren, "wy wolle dy net mei ha; dû bidearst de boel doch mar."
Doe sei de jongste: "Dan gean ik allinne."
De jongste, dy't dus hwat ûnnoazel wie die de oare deis de jas oan, sette de pet op en gong op stap.
Ynpleats fan dat er de skiep stelt, giet er nei de boer ta en fortelt him dat der guon binne dy't it op syn skiep forsjoen ha. "Dy wolle guon fan 'e skiep stelle", sei er.
Doe sei de boer tsjin him: "Wolstû fannacht wol wekje by de skiep?"
"Jawol," sei er, "mar dan wol 'k in skiep fortsjinje."
"Dat kin wol," sei de boer, "dû krigest in skiep."
Doe sei dy jonge: "Dan mat ik de hammer mei ha."
Dat gebeurde. De jonge roun op it skieppehok ta en gong dêr yn in hoekje sitten mei de hammer yn 'e hân.
It duorre net lang of dêr kamen syn beide bruorren al oan om de skiep to stellen. 't Wie donker.
Ien fan 'e bruorren krong troch de doar om it earste skiep der út to heljen. Mar hy is der noch net yn of hy krijt fan 'e ûnnoazele in dikke klap mei de hammer foar de kop. Dat dy raest it út fan 'e pine!
Syn oare broer freget: "Hwat is dat?" Hy seit: "Dy skiep, dy stompe sa bot, dat dêr kom ìk net wer."
Doe sei de oare broer: "Dû suffert, dan sil ik wol."
Mar dy krige èk in klap mei de hammer foar de kop.
Dy hie ek fuort genôch, dy kaem dêr èk net wer. Dat de beiden kamen sûnder skiep thús.
Mar de oare moarns kaem de ûnnoazele thús by ljochtskyndei mei in skiep oan 't tou, dat er fortsjinne hie.
Hy fortelde fansels net hoe't er dêr oankaem wie.
It skiep waerd slachte en opiten.
Nei in skoft wie 't wer sa fier dat se alle fjouwer mei de honger yn 'e hals omrounen. Doe waerd der wèr hwat útprakkeseard. De iene broer sei tsjin 'e oare: "Ik wit in boer dy hat in keppel fette guozzen. My tinkt, dêr kinne wy wol in stik of hwat fan ha. Dêr matte wy mar ris togearre op ôf."
Doe sei de ûnnoazele: "Mei ik dan èk mei?"
Mar de oaren woenen him wer net mei ha.
Hy sei: "Dan gean 'k allinne." Dat hy gong op sjou nei de guozzeboer en doe sei er: "Hjir komme fannacht guon dy wolle guozzen stelle. Mar as ik twa guozzen fan jo krij, dan sil ik der fannacht wol by wekje."
Dat like dy boer goed ta.
Doe sei de ûnnoazele: "Dan mat ik in knyptange mei ha."
Dat gebeurde. Hy krige in knyptange mei en doe krûpte er by de guozzen yn 't hok. 't Wie yn 'e nacht en tsjuster.
Der gong hwat tiid foarby, doe kamen de beide bruorren der oan om de guozzen to stellen. Hja moesten troch in hiel leech doarke om by de guozzen to kommen. De earste krûpte der op hannen en knibbels troch. Doe't er goed en wol mei de holle yn 't hok wie, doe gong de ûnnoazele hinne en knypte him mei de knyptange yn 'e noas. Dat hy bigoun allerheislikst to razen, hwant dat die rare sear.
Doe sei de oare broer: "Hwat is der nou wer oan?"
"O God, jonge," sei er, "dy guozzen bite sa."
Doe sei syn broer: "Dan mat ik it mar ris bisykje."
Mar dy gong it krekt sa ôf; dy krige ek in byt yn 'e noas fan 'e knyptange. Gjin ien fan beiden hie de moed om noch ris wer it hok yn to gean, dat sy kearden werom en kamen sûnder guozzen thús.
De oare deis komt deabidaerd de ûnnoazele der oansjouwen mei twa fette guozzen, dy't er fortsjinne hie.
Doe sei de heit: "Nou wit ik net hwa fan trijen ûnnoazel is, mar hy is gehaeider as jimme."
Op in joun sieten se by elkoar, doe sei de iene soan: "Ik wit in boer dy't in hiele protte skiep hat. Litte wy dêr ien fan ophelje. Dan ha wy hwat to iten."
De jongste soan wie net alte alte. Dy sei: "Mei ik dan mei?"
"Né," seinen de beide oaren, "wy wolle dy net mei ha; dû bidearst de boel doch mar."
Doe sei de jongste: "Dan gean ik allinne."
De jongste, dy't dus hwat ûnnoazel wie die de oare deis de jas oan, sette de pet op en gong op stap.
Ynpleats fan dat er de skiep stelt, giet er nei de boer ta en fortelt him dat der guon binne dy't it op syn skiep forsjoen ha. "Dy wolle guon fan 'e skiep stelle", sei er.
Doe sei de boer tsjin him: "Wolstû fannacht wol wekje by de skiep?"
"Jawol," sei er, "mar dan wol 'k in skiep fortsjinje."
"Dat kin wol," sei de boer, "dû krigest in skiep."
Doe sei dy jonge: "Dan mat ik de hammer mei ha."
Dat gebeurde. De jonge roun op it skieppehok ta en gong dêr yn in hoekje sitten mei de hammer yn 'e hân.
It duorre net lang of dêr kamen syn beide bruorren al oan om de skiep to stellen. 't Wie donker.
Ien fan 'e bruorren krong troch de doar om it earste skiep der út to heljen. Mar hy is der noch net yn of hy krijt fan 'e ûnnoazele in dikke klap mei de hammer foar de kop. Dat dy raest it út fan 'e pine!
Syn oare broer freget: "Hwat is dat?" Hy seit: "Dy skiep, dy stompe sa bot, dat dêr kom ìk net wer."
Doe sei de oare broer: "Dû suffert, dan sil ik wol."
Mar dy krige èk in klap mei de hammer foar de kop.
Dy hie ek fuort genôch, dy kaem dêr èk net wer. Dat de beiden kamen sûnder skiep thús.
Mar de oare moarns kaem de ûnnoazele thús by ljochtskyndei mei in skiep oan 't tou, dat er fortsjinne hie.
Hy fortelde fansels net hoe't er dêr oankaem wie.
It skiep waerd slachte en opiten.
Nei in skoft wie 't wer sa fier dat se alle fjouwer mei de honger yn 'e hals omrounen. Doe waerd der wèr hwat útprakkeseard. De iene broer sei tsjin 'e oare: "Ik wit in boer dy hat in keppel fette guozzen. My tinkt, dêr kinne wy wol in stik of hwat fan ha. Dêr matte wy mar ris togearre op ôf."
Doe sei de ûnnoazele: "Mei ik dan èk mei?"
Mar de oaren woenen him wer net mei ha.
Hy sei: "Dan gean 'k allinne." Dat hy gong op sjou nei de guozzeboer en doe sei er: "Hjir komme fannacht guon dy wolle guozzen stelle. Mar as ik twa guozzen fan jo krij, dan sil ik der fannacht wol by wekje."
Dat like dy boer goed ta.
Doe sei de ûnnoazele: "Dan mat ik in knyptange mei ha."
Dat gebeurde. Hy krige in knyptange mei en doe krûpte er by de guozzen yn 't hok. 't Wie yn 'e nacht en tsjuster.
Der gong hwat tiid foarby, doe kamen de beide bruorren der oan om de guozzen to stellen. Hja moesten troch in hiel leech doarke om by de guozzen to kommen. De earste krûpte der op hannen en knibbels troch. Doe't er goed en wol mei de holle yn 't hok wie, doe gong de ûnnoazele hinne en knypte him mei de knyptange yn 'e noas. Dat hy bigoun allerheislikst to razen, hwant dat die rare sear.
Doe sei de oare broer: "Hwat is der nou wer oan?"
"O God, jonge," sei er, "dy guozzen bite sa."
Doe sei syn broer: "Dan mat ik it mar ris bisykje."
Mar dy gong it krekt sa ôf; dy krige ek in byt yn 'e noas fan 'e knyptange. Gjin ien fan beiden hie de moed om noch ris wer it hok yn to gean, dat sy kearden werom en kamen sûnder guozzen thús.
De oare deis komt deabidaerd de ûnnoazele der oansjouwen mei twa fette guozzen, dy't er fortsjinne hie.
Doe sei de heit: "Nou wit ik net hwa fan trijen ûnnoazel is, mar hy is gehaeider as jimme."
Beschrijving
Een weduwnaar en zijn drie zonen lijden in een koude winter honger. Als een van de zonen voorstelt een schaap van een vermogende boer te stelen, stemt zijn broer hier gelijk mee in. De derde - jongste - broer wordt door zijn beide broers belachelijk gemaakt om zijn vermeende 'domheid' en mag niet mee uit stelen gaan. De onnozele broer besluit hierop alleen uit stelen te gaan en spoedt zich naar de boer. Bij de boer aangekomen licht hij de boer in dat er dieven aankomen. De boer vraagt de jongen bij zijn schapen te waken en de jongen is bereid deze taak te vervullen met een schaap als beloning. De jongen wacht de komst van zijn beide broers gewapend met een hamer af. Als de broers een schaap willen stelen, krijgen ze al snel een ferme tik op hun hoofd met de hamer. De broers haasten zich hierop - zonder schaap - naar huis en zijn erg verbaasd als hun jongere, domme broer de volgende ochtend met een schaap aan een touw verschijnt. Als er later weer grote schaarste heerst, zien de broers zich weer genoodzaakt te stelen. Deze keer gaan de broers op ganzenjacht. De jongste broer wordt door zijn oudere broers weer berispt om zijn vermeende domheid en geweerd bij de onderneming. De onnozelaar gaat er weer alleen op uit en neemt zijn broers op dezelfde manier - nu ook letterlijk - bij de neus als bij de schapenjacht. De weduwnaar heeft na deze voorvallen heel goed in de gaten wie er nu eigenlijk onnozelaars zijn.
Bron
Collectie Jaarsma, verslag 1214, verhaal 3 (archief MI)
Commentaar
28 augustus 1979
Datum Invoer
2013-03-01 14:46:21