Hoofdtekst
Ik en myn wiif wienen us to jounpraten by in boer yn Haulerwyk. Doe fortelde dy boer ús, der wennen by in boer in greatfeint en in lytsfeint. Dy greatfeint en dy lytsfeint sliepten by elkoar yn 't selde bêdsté. Mar dy greatfeint hie in swier lot. Alle nachten om tolve ûre moest hy der ôf. Dan woarde er kloppe. Dan stie 't wite hynder foar 't bêdsdoarke en dan moest er ride, of er woe of net. Hy kom net earder wer thús as yn 'e moarn, krekt foar melkerstiid. Dizze greatfeint gong as stof foar de sinne achterút, hy woarde sa meger as in roek.
Op in kear doe klage er syn need oan 'e lytsfeint, dy't nachts njonken him yn 'e weech lei. Doe sei dy lytsfeint: "Mei ik dan ek ris in joun foar lizze?"
Dat woe dy greatfeint wol graech en sa woarde dan ôfsprutsen. De greatfeint gong de nachts dêroan yn 'e weech lizzen en de lytsfeint rekke fóár.
Klokslach tolve ûre, doe woarde der kloppe. "Ride!" woarde der sein tsjin 'e lytsfeint. Dy klaeide him oan en stapte op it wyt hynder.
Hy ried op it hynder Haulerwyk yn, mar doe't se oan 'e smid ta wienen, doe sei dy lytsfeint fan 'ho'. Hy kloppe de smid der út. Dy wie frijhwat nijsgjirrich, hwant it wie midden yn 'e nacht.
Doe sei de lytsfeint tsjin him: "Ik sil 't dy goed bitelje dû mast dit hynder fan foaren bislaen."
De smid bromde, mar hy die hwat him opdroegen woarde en sa krige de lytsfeint it hynder bislein. Hy stapte wer op en dat gong op in fikse draf op 'e plaets oan.
Doe't er thúskaem, sette er 't hynder op 'e stâl en hy kroep yn 't bêd.
Hy lei suver krekt of dêr wie de boer.
"Melkerstiid, mannen!"
Sy der ôf, de klean oan en har rémeitsje foar de melkerij.
Doe't de melkerij dien wie wie 't thédrinkerstiid. Sy kommen yn 'e hûs. En doe sei de boer: "De frou is net by de tiid; dy is der net."
"Hwer is se?" frege de lytsfeint.
"Sy leit op bêd", sei de boer.
"Ik wol nei har ta," sei de lytsfeint, "hwant ik mat even mei har prate."
Hy kom by 't bêd fan 'e boerinne. Hy die 't doarke iepen fan 't bêdsté, dêr't it minske yn lei. Dêr lei se ûnder 'e wolle, mei de hannen stiif ûnder 'e tekkens.
De lytsfeint skuorde de tekkens fan har ôf en sei: "Stek dyn hannen us út.*) En doe seach er dat der twa hoefizers ûnder har hannen sieten.
Hy sei tsjin har: "Dû kinst joun noch wer komme en dan sil 'k dy forlosse."
De nachts om tolve ûre woarde der wer kloppe. De lytsfeint stapte der wer ôf en sprong wer op 't hynder. En hy jage út in fjouweren wer nei de smid ta. De smid woarde der wer útkloppe.
"Hwat is der nou wer?" rôp de smid.
De lytsfeint sei: "Ik ha hjir fannacht west mei 't hynder. Doe ha jo 't op izers set, mar sy matte der nou wer ûnder wei."
Doe sei de smid: "Dat is gau klear. Mar," sei er, "ik ha dy dit al to sizzen, dû hoechst hjir net wer to kommen yn 'e nacht, hwant ik doch it net wer."
"Ik kom ek net wer", sei de lytsfeint.
Doe't de izers der ûnder wei wienen ried er op it hynder nei hûs en dêr sette er it dier wer op 't selde sté yn 'e stâl.
Hy lei noch mar krekt op bêd of dêr hienen je de boer al wer.
"Melke mannen!"
Doe't it melken gebeurd wie gongen se yn 'e hûs to thédrinken. De frou siet wer by de tafel. Sy foelen elk op in stoel del, en doe sei de lytsfeint: "Nou ha 'k in boadskip oan jo, frou. Jo hoeve nachts noait wer to kommen om ien fan ús beiden der út to klopjen. Hwant, as dat gebeurt, komme de izers der noait wer ûnder wei."
Sûnt ha se noait wer lêst hawn.
*) volgens de vrouw van Jan Kuipers vroeg hij: "Lit dyn klauwen ris sjen!"
Op in kear doe klage er syn need oan 'e lytsfeint, dy't nachts njonken him yn 'e weech lei. Doe sei dy lytsfeint: "Mei ik dan ek ris in joun foar lizze?"
Dat woe dy greatfeint wol graech en sa woarde dan ôfsprutsen. De greatfeint gong de nachts dêroan yn 'e weech lizzen en de lytsfeint rekke fóár.
Klokslach tolve ûre, doe woarde der kloppe. "Ride!" woarde der sein tsjin 'e lytsfeint. Dy klaeide him oan en stapte op it wyt hynder.
Hy ried op it hynder Haulerwyk yn, mar doe't se oan 'e smid ta wienen, doe sei dy lytsfeint fan 'ho'. Hy kloppe de smid der út. Dy wie frijhwat nijsgjirrich, hwant it wie midden yn 'e nacht.
Doe sei de lytsfeint tsjin him: "Ik sil 't dy goed bitelje dû mast dit hynder fan foaren bislaen."
De smid bromde, mar hy die hwat him opdroegen woarde en sa krige de lytsfeint it hynder bislein. Hy stapte wer op en dat gong op in fikse draf op 'e plaets oan.
Doe't er thúskaem, sette er 't hynder op 'e stâl en hy kroep yn 't bêd.
Hy lei suver krekt of dêr wie de boer.
"Melkerstiid, mannen!"
Sy der ôf, de klean oan en har rémeitsje foar de melkerij.
Doe't de melkerij dien wie wie 't thédrinkerstiid. Sy kommen yn 'e hûs. En doe sei de boer: "De frou is net by de tiid; dy is der net."
"Hwer is se?" frege de lytsfeint.
"Sy leit op bêd", sei de boer.
"Ik wol nei har ta," sei de lytsfeint, "hwant ik mat even mei har prate."
Hy kom by 't bêd fan 'e boerinne. Hy die 't doarke iepen fan 't bêdsté, dêr't it minske yn lei. Dêr lei se ûnder 'e wolle, mei de hannen stiif ûnder 'e tekkens.
De lytsfeint skuorde de tekkens fan har ôf en sei: "Stek dyn hannen us út.*) En doe seach er dat der twa hoefizers ûnder har hannen sieten.
Hy sei tsjin har: "Dû kinst joun noch wer komme en dan sil 'k dy forlosse."
De nachts om tolve ûre woarde der wer kloppe. De lytsfeint stapte der wer ôf en sprong wer op 't hynder. En hy jage út in fjouweren wer nei de smid ta. De smid woarde der wer útkloppe.
"Hwat is der nou wer?" rôp de smid.
De lytsfeint sei: "Ik ha hjir fannacht west mei 't hynder. Doe ha jo 't op izers set, mar sy matte der nou wer ûnder wei."
Doe sei de smid: "Dat is gau klear. Mar," sei er, "ik ha dy dit al to sizzen, dû hoechst hjir net wer to kommen yn 'e nacht, hwant ik doch it net wer."
"Ik kom ek net wer", sei de lytsfeint.
Doe't de izers der ûnder wei wienen ried er op it hynder nei hûs en dêr sette er it dier wer op 't selde sté yn 'e stâl.
Hy lei noch mar krekt op bêd of dêr hienen je de boer al wer.
"Melke mannen!"
Doe't it melken gebeurd wie gongen se yn 'e hûs to thédrinken. De frou siet wer by de tafel. Sy foelen elk op in stoel del, en doe sei de lytsfeint: "Nou ha 'k in boadskip oan jo, frou. Jo hoeve nachts noait wer to kommen om ien fan ús beiden der út to klopjen. Hwant, as dat gebeurt, komme de izers der noait wer ûnder wei."
Sûnt ha se noait wer lêst hawn.
*) volgens de vrouw van Jan Kuipers vroeg hij: "Lit dyn klauwen ris sjen!"
Onderwerp
SINSAG 0798 - Mensch von Mahr beritten. Mahr wird verwundet; zeigt am folgenden Tag die Narbe.
SINSAG 0798 - Mensch von Mahr beritten. Mahr wird verwundet; zeigt am folgenden Tag die Narbe. 
Beschrijving
De oudste knecht van een boer die samen met de jongste knecht een bedstee deelt wordt iedere nacht om twaalf uur door een wit paard van zijn bed gelicht. Hij moet op het paard rijden - of hij nou wil of niet - tot vlak voor de melktijd. Omdat de oudste knecht erg achteruit gaat, biedt de jongste knecht aan eens voor in de bedstee te gaan liggen. Het witte paard verschijnt ook aan de jongste knecht en hij leidt het dier tot de smid. De jongste knecht laat de smid de voorpoten van het paard beslaan. De volgende dag ligt de vrouw van de boer ziek in bed, haar handen diep onder de dekens weggestopt. Als de jongste knecht de dekens wegtrekt, ziet hij dat de vrouw twee hoefijzers door haar handen heeft. Het witte paard is de boerin zelf. De jongste knecht biedt aan het probleem te verhelpen als de vrouw die avond weer als paard naar hem toe komt. De jongste knecht rijdt die nacht weer naar de smid en laat de hoefijzers verwijderen. Hij laat de vrouw vervolgens beloven nooit meer in de gedaante van een paard bij hem terug te komen. Als ze dit toch zal doen, zal hij haar voorgoed laten beslaan, aldus de knecht. De vrouw houdt zich hierna gedeisd.
Bron
Collectie Jaarsma, verslag 825, verhaal 1 (archief MI)
Commentaar
5 september 1970
Mensch von Mahr beritten. Mahr wird verwundet; zeigt am folgenden Tag die Narbe.
Naam Overig in Tekst
Jan Kuipers
Jan Kuipers
Naam Locatie in Tekst
Haulerwyk
Haulerwyk
Datum Invoer
2013-03-01 14:46:21