ZEEUW106 - Heksen aan het werk

Heksen aan het werk

Onder 's-Gravenpolder vindt men al sedert jaren de hoeve "De Palmboom", vooral bekend omdat Ds. P. van Dijke, een der eerste Afgescheidenen, er eigenaar van was en er kerk in hield. Een van zijn bewoners was een vrouw J. v. W., die de tooverkunst terdege rechtig was en dat meermalen liet blijken.
Adriana Braam, die er als meid diende, weet er alles van. Zoo was ze eens bezig het rek, waaraan de houten en tinnen lepels van het karngerei hingen, schoon te maken en weer op zijn plek terug te hangen. Waar het rek uit drie boorden bestond, moest je het vaak gedaan hebben, om te weten, waar elke lepel moest hangen, maar Arjaantje was er op thuis. Toch, dien eenen keer, ging het verkeerd.
Hoe dat gekomen is, weet ze nog niet, maar, of de duivel er mee speelde, plotseling kwam de vrouw in de keuken gestormd en vroeg boos aan de verschrikte. 't Bleek aldra, dat de gevolgen van die vergissing niet meer te voorkomen waren, want de karn stond boordevol boter, en de buren konden maar geen boter bereid, "of ze al de boter hebben moest, die de buren hun karn hadden," rukte de boterlepel, die altijd aan het derde boord hing, van het eerste boord af, zegde er over met haar hand, en hing ze op de oude plek.
Op een middag, een poosje na den eten, kwam Adriana uit de keuken, met het afgewasschen vaatwerk, dat ze in de spinde der huiskamer wilde bergen, toen ze haar vrouw op een stoel bij de tafel zag zitten. Meenend dat ze sliep, wilde ze haar toedekken met een schort, want ze had het blijkbaar heel koud, en leek meer op een lijk dan op een levend mensch. De baas evenwel, die ook in de kamer zat, schrok hevig, en liep op haar toe om de schort uit haar hand te rukken, want de vrouw sliep niet, haar ziel was uit haar lichaam getreden, en wanneer ze nu zou worden aangeraakt, zou de geest niet meer in 't lichaam terug kunnen komen, en zou ze dus plotseling dood zijn.
C. van Leeuwen kreeg het ook eens met haar aan den stok, toen hij van de Kerkhoeve een jong kalf naar Goes moest brengen. Het beestje was stevig achter den wagen vastgebonden, en zoo nam de reis een aanvang, die goed verliep tot dat men in de buurt van de "Palmboom" kwam. Toen had je de poppen aan het dansen. 't Is ongelooflijk en toch waar, dat op eens de touwen van het kalf afvielen en het dier aan de kant van den weg liep te grazen of 't daar altoos geweest
De tachtigjarige C. Rijk, die ons deze dingen vertelde, is niet bijgeloovig, lange niet, en aan veel van soortgelijke vertelsels hecht hij geen geloof, maar voor het hier meegedeelde staat hij onvoorwaardelijk in.

SINSAG 0533 - Butterhexe    SINSAG 0533 - Butterhexe   

De meid hangt de karnlepels verkeerd aan het rek en meteen komt de bazin, dat de karn vol boter was en de buren geen boter konden krijgen, en ze hangt de lepels goed. Als de meid eens 'n schort over de slapende vrouw wil leggen, haalt de baas die weg, omdat anders haar ziel, die uit het lichaam was getreden, niet meer kon terugkeren.

J.R.W. en M. Sinninghe: Zeeuwsch sagenboek. Zutphen 1933, p. 103-104

voor 1933

Butterhexe & SINSAG 0591: Die Seele der Hexe verlässt den Körper in Tiergestalt (als Lichtlein) & SINSAG 0580: Andere Hexenkünste

De Palmboom    De Palmboom   

Ds. P. van Dijke    Ds. P. van Dijke   

J. v. W.    J. v. W.   

Adriana Braam    Adriana Braam   

Arjaantje    Arjaantje   

C. van Leeuwen    C. van Leeuwen   

Kerkhoeve    Kerkhoeve   

C. Rijk    C. Rijk   

's-Gravenpolder    's-Gravenpolder   

Goes    Goes   

2013-03-01 14:46:20