Hoofdtekst
Ten tijde van keizer Lotharius werd men in Friesland veel geplaagd door geesten en spoken. Zij woonden op de spits van een kleinen heuvel in een kunstig hol, dat door geen menschenhanden was gemaakt. Gewoonlijk werden zij witte wijven genoemd. Aangaande hare uiterlijke gedaante wist men niet veel. Nachtelijke wandelaars, veehoeders, vrouwen en kinderen werden dikwijls door deze witte wijven weggevoerd naar hare holen en onderaardsche gangen. Daaruit hoorde men niet zelden zuchten, snikken en kindergeschrei. Zorgvuldig bewaakte men daarom zwangere vrouwen en kinderen, opdat dezen niet door de witte vrouwen zouden worden weggehaald. - Balthazar Bekker schrijft : <<van de gewone en voorname spokerij zijn onder de witte wijven allernaast als de oudste van degene die ook hier te lande tehuis behooren.>>
Later noemde men ze witte juffers, die echter een geheel ander karakter vertoonden dan de vroegere witte wijven. Zij stonden de kraamvrouwen hulpvaardig bij, brachten bij nacht verdwaalden op den rechten weg, betoonden zich in allerlei opzichten liefderijk jegens de menschen en deden ook aan waarzeggerij. Ook waren hare woningen niet zoo afschrikwekkend en steeds in de nabijheid van dorpen of steden. Meestal waren die woningen heuvels of met boomgewas omzoomde kuilen. Soms woonden twee of drie tezamen. Kwam iemand in de nabijheid van zulk een heuvel of kuil, of begaf hij zich daar binnen, dan vernam hij wonderlijke dingen, waaromtrent evenwel steeds het diepste zwijgen werd bewaard.
Later noemde men ze witte juffers, die echter een geheel ander karakter vertoonden dan de vroegere witte wijven. Zij stonden de kraamvrouwen hulpvaardig bij, brachten bij nacht verdwaalden op den rechten weg, betoonden zich in allerlei opzichten liefderijk jegens de menschen en deden ook aan waarzeggerij. Ook waren hare woningen niet zoo afschrikwekkend en steeds in de nabijheid van dorpen of steden. Meestal waren die woningen heuvels of met boomgewas omzoomde kuilen. Soms woonden twee of drie tezamen. Kwam iemand in de nabijheid van zulk een heuvel of kuil, of begaf hij zich daar binnen, dan vernam hij wonderlijke dingen, waaromtrent evenwel steeds het diepste zwijgen werd bewaard.
Onderwerp
SINSAG 0305 - Weisse Frauen helfen den Menschen
SINSAG 0305 - Weisse Frauen helfen den Menschen
SINSAG 0310 - Andere Erscheinungen von Weissen Frauen
SINSAG 0310 - Andere Erscheinungen von Weissen Frauen
Beschrijving
In de tijd van keizer Lotharius woonden er veel witte wijven in Friesland. Dit waren kwaadaardige geesten en spoken die mensen en kinderen ontvoerden naar hun hol. Later werden deze wezens witte juffers genoemd, maar deze waren vriendelijk en behulpzaam van aard.
Bron
Waling Dykstra: Uit Friesland's volksleven van vroeger en later: volksoverleveringen, volksgebruiken, volksvertellingen, volksbegrippen. Leeuwarden [1896], deel 2, p. 214-215.
Naam Overig in Tekst
Lotharius
Lotharius
Balthazar Bekker
Balthazar Bekker
Naam Locatie in Tekst
Friesland
Friesland