STSAG063

Eigen ervaring 1930/1931.
Grootvader van vaders kant was Bovenmeester (= Hoofd van de school) te Rietmolen (± 5 km. van Haaksbergen). Jaarlijks vierde men in augustus het "School- en volksfeest", een echt dorpsgebeuren voor iedereen. Mijn grootvader (tevens directeur-boekhouder van de Boerenbond en welzijnswerker woonwagenwezen) was gezegend met vele capaciteiten. Als "acteur" bezat hij onder andere een complete prachtige echte berenhuid. Tijdens de zomerse festiviteiten trok hij deze aan voor de collecte. Hij leek zeer echt en indruk- (afschrik?-) wekkend, maar niet voor mij. Ik kroop knus bij de beer op schoot, ondanks gegil van anderen.
Op een zomermiddag liep ik van de "bewaar"-school huiswaarts - ik was ruim vijf jaar -, toen ik op straat opa aan zag komen in z'n berenhuid. Hij droeg nu zelfs ook nog een muilkorf èn hij had een begeleider; opa liep zowaar aan de ketting!
Een heel spontaan kind zijnde, vloog ik hem tegemoet met uitgespreide armen. De begeleider schreeuwde, maar dat was ik gewend van de omstanders op 't Rietmolense feest. Ik vond dat juist spannend ("interessant"?).
Ik vloog in opa's armen, die me stevig tegen zich aan klemde, maar toch "anders". Echter... dit was niet opa, maar een èchte grote beer van een klein circus, dat in Haaksbergen was gearriveerd en nu aandacht voor de voorstelling poogde te trekken. De beer had me heel goed dood kunnen drukken (of trappen), maar hij/zij liet me ongedeerd weer zakken. Misschien was 't een moeder-beer of mogelijk was ik zó onbevangen, dat de beer me als een "jonkie" beschouwde.
De opwinding rondom me was voor mij onbegrijpelijk. "Nou, als 't opa niet was, dan was 't toch gewoon een `andere' lieve beer!! (?)"
Angst voor welk dier dan ook was mij vreemd en dat is altijd zo gebleven.

Tijdens het zomerfeest verkleedt de opa van een jong meisje zich altijd als beer voor de collecte. Opa lijkt een levensechte beer, maar het meisje durft best bij hem op schoot te kruipen, ondanks gegil van omstanders. Op een zomerdag ziet het meisje haar verklede opa lopen, met een muilkorf om en aan de ketting bij een begeleider. Spontaan springt het meisje in de armen van de beer. Het blijkt een echte circusbeer te zijn, die het meisje stevig omklemt, en even later weer ongedeerd loslaat. Omstanders hebben het vol afgrijzen aangezien, maar het meisje begrijpt niets van de opwinding: het is gewoon een andere lieve beer.

Vragenlijst no. 62 (1991) Meertens Instituut, Volkskunde, vraag 3, formulier G 257

1991 (het verhaal zelf speelt in 1930-1931)

School- en volksfeest    School- en volksfeest   

Boerenbond    Boerenbond   

Woonwagenwezen    Woonwagenwezen   

Rietmolen    Rietmolen   

Haaksbergen    Haaksbergen   

2013-03-01 14:46:22