Registratie zal enige tijd duren. Deze functie is in ontwikkeling.

CJ004802 - Gekke Hiske

Een sprookje (mondeling), zaterdag 28 mei 1966

b8311f14-fa61-4459-8552-c0bc4fb033de.jpeg

Hoofdtekst

Gekke Hiske
Der wie in boer, dy hie trije soannen. De jongste, dat wie gekke Hiske. Dy hie hwat minder forstân as de oare beiden, mienden se. Dêrom woarde er achterútset. Hy koe it noait in kear goed dwaen.
Op in nacht woarde der rogge stellen en de oare nachts alris wèr. De rogge siet noch yn 'e bosk en dy bosken koarten sa njonkenlytsen hurd yn. Mar fan 'e dief wie gjin spoar to bikennen.
Doe sei de boer tsjin 'e âldste soan: "Fannacht hâldstû de wacht yn 'e skuorre. Dû mast de dief attrapearje."
Dat wie goed. De âldste soan bijoech him dy jouns nei de skuorre. Mar doe't er dêr in skoftsje sitten hie, woarde er sa sloech, dat hy woarde net earder wekker as de oare deis.
Dy nachts hie de dief der west en in grude strie meinom.
De boer wie lulk.
"Dû bist in sokses", sei er. "Hwa falt nou yn 'e sliep as er wekje mat?"
Doe sei er tsjin 'e twadde soan: "Fannacht wekkestû yn 'e skuorre. Mar ha it hart net en fal yn 'e sliep."
Mar de twadde soan die it krekt as de âldste. Ek hy koe net wekker bliuwe en doe't de heit de oare moarns yn 'e skuorre kom, lei er lûdop to snoarkjen en der wie wer in grude strie minder.
Hoe moesten se nou?
"Lit my fannacht yn 'e skuorre", sei gekke Hiske.
Mar doe skatteren se it allegear út.
"Ha-ha- dû yn 'e skuorre, ha-ha-"
Mar gekke Hiske hâldde oan. Dat op it lêst sei de boer: "Dan mat it mar oangean."
Doe biboun er Hiske yn in grude strie. Dat woarde sa fansels in hiel grou bosk. Gekke Hiske koe troch it strie hinne sjen. Hy bleau wekker.
Dêr forskynde midden yn 'e nacht in ierdmantsje en dat socht krekt dy swiere grude út, dêr't Hiske yn biboun siet.
En mei dy grude sette er ôf. Hwer hinne? Dat wist Hiske ek net fansels. It ierdmantsje droech him op 'e rêch.
Hiske fielde him neat net noflik.
Op it lêst bidarren se yn in slot. It mantsje goaide de grude strie del en gong op bêd. It duorre net lang of hy snoarke dat it hwat die.
"Sjesa," tocht Hiske, "nou krûp ik der út."
En dat died er. Foarsichtich kom er oerein en roan op in doar ta. Dy died er iepen. Doe kom er yn in túchhûs. Allerhande tugen hongen dêr fan koper, fan sulver en fan goud. Dêr wienen sierlik-moaije by, guon alhiel mei ealstiennen forsierd.
Doe die Hiske wer in doar iepen. Nou kom er yn in stâl. Dêr stienen allerhande hynders yn, it iene al moaijer as it oare. It wie in lust om der nei to sjen.
De jonge die nòch in doar iepen, hiel foarsichtich.
Dêr kom in lûd achter wei. En doe't er seach siet dêr in jongfaem by in lampke to gûlen. Sy siet by in spinwiele en it redtsje dat snuorre.
Sy wie och sa moai en Hiske koe wol sjen, dat it in prinses wie.
"Hoe komstû hjir sa?" frege Hiske.
"Ik bin in prinsesse", sei se. "En ik bin stellen troch in ierdmantsje. Dat hat my yn 'e macht. Ik mat altyd foar him arbeidzje, by dei en by nacht."
"Ik sil wol mei dat ierdmantsje rêdde", sei gekke Hiske.
Doe roan er mei de prinses nei 't bêdsté ta, dêr't it ierdmantsje slepte.
Hy snoarke noch hyltyd. Njonken him hong in swurd. Hiske grypte it en sloech dêrmei it ierdmantsje de holle ôf.
"Nou wurdstû myn man", sei de prinsesse. "Wy ride nei it paleis ta."
"Goed," sei gekke Hiske, "mar ik wol earst nei hûs."
Doe sochten se in prachtige koets út en de moaiste hynders en tugen en sa rieden se nei de boereplaets ta.
De prinsesse bleau yn 'e koets sitten, mar gekke Hiske sprong der út.
"Smarge jonge," seinen de âlden tsjin him, "hwat dochst hjir."
"Ik nim ôfskie fan jimme", andere Hiske. En doe sprong er yn 'e prachtige koets en joech de prinsesse in tútsje.
Syn heit en mem en de beide bruorren stienen stomforbaesd.
Mar Hiske ried mei syn breid nei it paleis ta en hja fierden dêr brulloft. Dat duorre wol tsien dagen!
En letter woarde Hiske koaning en de prinses woarde koaninginne.
En doe kom der in baerch mei in grouwe snút en dy blies it hiele teltsje út.
(± 1900 forteld troch Binne Reeling, moalker to Eastemar oan syn omkesizzer Durk Veltman.)

Onderwerp

AT 0328 - The Boy Steals the Giant's Treasure    AT 0328 - The Boy Steals the Giant's Treasure   

ATU 0328 - The Boy Steals the Ogre’s Treasure.    ATU 0328 - The Boy Steals the Ogre’s Treasure.   

Beschrijving

Een boer heeft drie zonen. De jongste heet gekke Hiske. Hij heeft minder verstand en doet nooit iets goed. 's Nachts wordt er hooi gestolen. De oudste zoon moet waken in de schuur om de dief te betrappen. Hij valt in slaap. Er is weer gestolen. De boer is kwaad. Dan waakt de tweede zoon. Ook hij valt in slaap en weer is er gestolen. Gekke Hiske wil waken. Ze lachen erom. Hiske houdt aan. De boer geeft toe. Hiske wordt verstopt in een grote bundel stro. Hij kan er doorheen kijken en blijft wakker. Midden in de nacht verschijnt een kabouter. Hij neemt de grote bundel, waarin Hiske verstopt zit, mee op zij rug. Ze komen bij een kasteel. De kabouter zet de bundel neer, gaat naar bed en snurkt al gauw. Hiske kruipt uit de bundel loopt naar een deur, maakt die open. Hij komt in het tuighuis. Hij opent een andere deur, nu is hij in de stal. Voorzichtig doet hij nog een deur open. Hij hoort geluid en ziet een jonge vrouw. Ze huilt bij een draaiend spinnewiel. Ze is mooi. Hiske ziet dat het een prinses is. Ze vertelt Hiske dat de kabouter haar in zijn macht heeft. Hiske wil haar redden. Ze rennen naar de slapende kabouter. Er hangt een zwaard. Hiske pakt het en slaat de kabouter het hoofd af. De prinses wil naar het paleis om met Hiske trouwen. Ze nemen een koets en rijden eerst naar Hiskes huis. Hij neemt afscheid van zijn stomverbaasde vader, moeder en broers. Later wordt Hiske koning en de prinses koningin.

Bron

Collectie Jaarsma, verslag 48, verhaal 2

Commentaar

28 mei 1966
The Boy Steals the Giant's Treasure

Naam Overig in Tekst

Gekke Hiske    Gekke Hiske   

Datum Invoer

2013-03-01 14:46:21