Hoofdtekst
193.
Bart van Bindstergen
De was vroeger een husholling; de meeste kindere wazze getrouwd, mao de was nog één ongetrouwde. Dén liep al zon betje op de dattig aan. Vader zei wel is tegen um: "Jong, gi'j zölt ok een vrouw op motte zuke". "Ja, vader, ik hét nog tied genoeg". Mao die harre dan ook zon betje land, en daor ginge ze bi'j warke. Hi'j was een liefhebber van kate.
't Ging zo zachjesaan weer op te winter aan. Toe zei moeder op een aovend: "Wi'j motte vanaovend mor is weer aan 't kate. Gao mor is nao de buurman toe; vader en ik en gi'j en den buurman." Zi'j kaatten graag met vier man.
Toe harre ze weer een aovend gekaat. Jan dén had zich wat aangewend: 's aoves um een uur of half negen dan mosse gaon.
Den tweeden dag das ze weer katen — zi'j deie dat een keer of drie ien de wèèk — toe was 't weer half nege. Toe zei Jan weer: "Nog ene kier rond, dan mot ik ter efkes uut". "Och", har moeder gezeid, "dan maak ie ons 't spöI kepot; dan zi we mao met drie man". "Daor kan 'k niks aan doen. Dat hét ik afgesproke". Zi'j harre dat tan genòmme. Zi'j vonnen 't niet aardig.
De wèèk trop, op een dinsdag, toe kate ze weer. En toe um half nege toe mos Jan weer gaon. Toe zeit vader: "Godverdumpmien, wat is dat now?" "Ja, ik hét een afspraok met mien kammeräöi; ik kan de niks aan doen; ik mot gaon".
Mao zi'j vonne dat zo gek. Toe kömp taor den anderen dag de pestoor op bezuuk. Toe zeit moeder tege de pestoor: "'t Is zo vevèlend; elken aovend um negen uur geet Jan, en ak nog mao wis waor datte nao toe ging. Hè gi'j daor soms wat van geheurd, waor dat Jan zich 's aoves ophult?" "Now", zeit de pestoor, "ak 't eerlijk mot zegge, wet ik dat niet; mor ik hèt laats is iemand gehad die praotten een betje raar oaver Jan". "0 jao", zeit tie vrouw. "Ik zal ow de keplaon is sture. Ik wod old. En dan kan de keplaon medeen met ollie is een aovend kate. Dén kaat ok graag". "O heer pestoor. Dat vind ik toch hadstikke moai". "Mao dan mòj hen gaon en doen alle deuren goed op slot, dat Jan de gewoneweg niet uut kan. En dan mòj 't mor is afwachte, watte dan gebeure zal". "0 heer pestoor", zei ze, "daor zink bli'j um".
Toe was dén woensdagaovend aangekòmme. Jan had taor niks van gewette, want de pestoor had gezeid: "Ik zal 't zo met ow make atte kaplaon der ienkömp met een boodschap. Dan velt tat niet op".
Mœder ha gezeid: "Jan, wi'j motte vanaovend weer kate". "Jao moeder, ik kaat ok graag". Mao moeder had d'n buurman afbesteld. Dén hoeve niet te kòmme. 's Aoves um een uur of ach kump de keplaon derien. "De pestoor die vrug, de pestoor had een naam vegèten ien 't buukske. Dén wok efkes op kòmmen halen, wen de pestoor is ter muuj van geworre. Margevroeg wille nie meer rond gaon". "0", har moeder gezeid, "dat vin 'k hadstikke goed. Blief een betje bi'j ons kate, heer keplaon". "0", harre gezeid, "dat doek donders graag, een uurke kate". Toe weure ze weer met vier man; vader en Jan, en moeder, en de kaplaon. En daor had 't heer gegaon. Mar um een uur of half nege ha Jan gezeid: "Ja heer keplaon, 't spiet mien wel, mao now mot ik efkes gaon". "0", had de keplaon gezeid, "nee, dat mòj now niet doen. Ik kòm haos noait". "Ja now, dan nog een paar kier rond, mao dan mòk toch gaon".
Een paar kier rond gekaat. Toe ha Jan gezeid: "Now mok toch gaon". De was niks aan te doen. "Jan, doet tat toch niet". En de kaplaon ha Jan al een hand op de scholder geleid. Jan die was beginne te zweite. Nog een kier rond gekaat. En now mosse gaon. Hatte kaplaon gezeid: "Jan, wes now is vestandig. Doet mien now ok is een plezier". En hi'j had gezweit. Toe har de keplaon um de hand um de nek geleid. En hi'j had mao gezweit.
Toe was 't onderhand was 't half elf. En daor op ene kier daor kump een gedonder ien de schossteen, en een gestamp, en een gegrom. En daor velt wat nor ondere toe. Dat ware vroeger grore schosstene; daor zat een vuurhèèd onder; en daor koj dan een deur veur schoeve. En daor ien ene kier vilt daor een groot zwat vel ient vuur. Toe zeite kaplaon: "Schoef de deur de veur, moeder. Ik hold Jan wel vas". Hi'j had zat te doen gehad um Jan vas te holde. En toe harre ze de deur de veur geschoave, en toe was ter een stank ien huus gekòmme. En toe was Jan de kaplaon um de nek gevalle en toe hatte gezeid: "Heer kaplaon, ik bedank; gi'j heb mien gered; ik zin der af; ik hoef niemeer te gaon".
En now is dat vehaaltje endelijk uut.
Bron: een verteller uit 't Kwartier.
Bart van Bindstergen
De was vroeger een husholling; de meeste kindere wazze getrouwd, mao de was nog één ongetrouwde. Dén liep al zon betje op de dattig aan. Vader zei wel is tegen um: "Jong, gi'j zölt ok een vrouw op motte zuke". "Ja, vader, ik hét nog tied genoeg". Mao die harre dan ook zon betje land, en daor ginge ze bi'j warke. Hi'j was een liefhebber van kate.
't Ging zo zachjesaan weer op te winter aan. Toe zei moeder op een aovend: "Wi'j motte vanaovend mor is weer aan 't kate. Gao mor is nao de buurman toe; vader en ik en gi'j en den buurman." Zi'j kaatten graag met vier man.
Toe harre ze weer een aovend gekaat. Jan dén had zich wat aangewend: 's aoves um een uur of half negen dan mosse gaon.
Den tweeden dag das ze weer katen — zi'j deie dat een keer of drie ien de wèèk — toe was 't weer half nege. Toe zei Jan weer: "Nog ene kier rond, dan mot ik ter efkes uut". "Och", har moeder gezeid, "dan maak ie ons 't spöI kepot; dan zi we mao met drie man". "Daor kan 'k niks aan doen. Dat hét ik afgesproke". Zi'j harre dat tan genòmme. Zi'j vonnen 't niet aardig.
De wèèk trop, op een dinsdag, toe kate ze weer. En toe um half nege toe mos Jan weer gaon. Toe zeit vader: "Godverdumpmien, wat is dat now?" "Ja, ik hét een afspraok met mien kammeräöi; ik kan de niks aan doen; ik mot gaon".
Mao zi'j vonne dat zo gek. Toe kömp taor den anderen dag de pestoor op bezuuk. Toe zeit moeder tege de pestoor: "'t Is zo vevèlend; elken aovend um negen uur geet Jan, en ak nog mao wis waor datte nao toe ging. Hè gi'j daor soms wat van geheurd, waor dat Jan zich 's aoves ophult?" "Now", zeit de pestoor, "ak 't eerlijk mot zegge, wet ik dat niet; mor ik hèt laats is iemand gehad die praotten een betje raar oaver Jan". "0 jao", zeit tie vrouw. "Ik zal ow de keplaon is sture. Ik wod old. En dan kan de keplaon medeen met ollie is een aovend kate. Dén kaat ok graag". "O heer pestoor. Dat vind ik toch hadstikke moai". "Mao dan mòj hen gaon en doen alle deuren goed op slot, dat Jan de gewoneweg niet uut kan. En dan mòj 't mor is afwachte, watte dan gebeure zal". "0 heer pestoor", zei ze, "daor zink bli'j um".
Toe was dén woensdagaovend aangekòmme. Jan had taor niks van gewette, want de pestoor had gezeid: "Ik zal 't zo met ow make atte kaplaon der ienkömp met een boodschap. Dan velt tat niet op".
Mœder ha gezeid: "Jan, wi'j motte vanaovend weer kate". "Jao moeder, ik kaat ok graag". Mao moeder had d'n buurman afbesteld. Dén hoeve niet te kòmme. 's Aoves um een uur of ach kump de keplaon derien. "De pestoor die vrug, de pestoor had een naam vegèten ien 't buukske. Dén wok efkes op kòmmen halen, wen de pestoor is ter muuj van geworre. Margevroeg wille nie meer rond gaon". "0", har moeder gezeid, "dat vin 'k hadstikke goed. Blief een betje bi'j ons kate, heer keplaon". "0", harre gezeid, "dat doek donders graag, een uurke kate". Toe weure ze weer met vier man; vader en Jan, en moeder, en de kaplaon. En daor had 't heer gegaon. Mar um een uur of half nege ha Jan gezeid: "Ja heer keplaon, 't spiet mien wel, mao now mot ik efkes gaon". "0", had de keplaon gezeid, "nee, dat mòj now niet doen. Ik kòm haos noait". "Ja now, dan nog een paar kier rond, mao dan mòk toch gaon".
Een paar kier rond gekaat. Toe ha Jan gezeid: "Now mok toch gaon". De was niks aan te doen. "Jan, doet tat toch niet". En de kaplaon ha Jan al een hand op de scholder geleid. Jan die was beginne te zweite. Nog een kier rond gekaat. En now mosse gaon. Hatte kaplaon gezeid: "Jan, wes now is vestandig. Doet mien now ok is een plezier". En hi'j had gezweit. Toe har de keplaon um de hand um de nek geleid. En hi'j had mao gezweit.
Toe was 't onderhand was 't half elf. En daor op ene kier daor kump een gedonder ien de schossteen, en een gestamp, en een gegrom. En daor velt wat nor ondere toe. Dat ware vroeger grore schosstene; daor zat een vuurhèèd onder; en daor koj dan een deur veur schoeve. En daor ien ene kier vilt daor een groot zwat vel ient vuur. Toe zeite kaplaon: "Schoef de deur de veur, moeder. Ik hold Jan wel vas". Hi'j had zat te doen gehad um Jan vas te holde. En toe harre ze de deur de veur geschoave, en toe was ter een stank ien huus gekòmme. En toe was Jan de kaplaon um de nek gevalle en toe hatte gezeid: "Heer kaplaon, ik bedank; gi'j heb mien gered; ik zin der af; ik hoef niemeer te gaon".
En now is dat vehaaltje endelijk uut.
Bron: een verteller uit 't Kwartier.
Onderwerp
SINSAG 0824 - Die verbrannte Haut (Gurt, Halsband) 
SINSAG 0824 - Die verbrannte Haut (Gurt, Halsband) 
Beschrijving
Iedere avond zo rond negenen houdt Jan op met kaarten en gaat weg. Zijn ouders, met wie hij kaart, vinden dat raar en moeder vertelt het de pastoor, die de kapelaan stuurt om mee te kaarten (i.p.v. de buurman). Als Jan weg wil, vraagt de kapelaan hem nog wat te spelen en hij stemt toe in nog een paar rondjes. Dan wil hij echt weggaan en de kapelaan legt zijn hand op Jans schouder (en drukt hem neer). Jan begint te zweten, terwijl nog een rondje gespeeld wordt. Dan is het half elf en met gedonder valt een zwart vel door de schoorsteen in het vuur. De kapelaan beveelt moeder de deur van de haard ervoor te schuiven, terwijl hijzelf Jan vasthoudt. Een verbrandingslucht doortrekt het huis. Dan valt Jan de kapelaan om de nek en zegt: "Bedankt, ge hebt me gered; ik ben er vanaf; ik hoef niet meer te gaan."
Bron
Vertellers uit de Liemers samengesteld door A. Tinneveld, Wassenaar 1976, p.163-165
Commentaar
Onder de Beeldknop van TINNEV192 bevindt zich een foto van Bart van Bindsbergen
Die verbrannte Haut (Gurt, Halsband)
Naam Overig in Tekst
Jan
Jan
Datum Invoer
2013-03-01 14:46:20