ZEEUW230 - De onuitwischbare Bloedvlekken.

De onuitwischbare Bloedvlekken.

Vroeger was er op Waterlandskerkje in de kerk een preekstoel, waarop eenige bloedvlekken waren. Die vlekken waren onuitwischbaar.
Zij herinnerden aan de "sanglante excessen en horribele delicten'', die op den 25sten November 1668 plaats vonden, in de kerk van den Oudemanspolder.

Die kerk, omstreeks 1530 gesticht, had in den tachtigjarigen oorlog veel te lijden gehad van de Zeeuwsche geuzen, die herhaaldelijk naar Vlaanderen overstaken om het land af te loopen. Zij rukten, om er schroot en kogels van te maken, het lood van de goten en het dak af, en gaven zoo het gebouw prijs aan de werking van weer en wind.
In een vertoog van vóór 1621, staat geschreven dat de kerk zóó gehavend was, dat de priester bij het bedienen van de Mis alle mogelijke voorzorgen moest nemen om te voorkomen dat de Hostie wegwoei door den tocht van den wind, die door de gebroken vensters van het koor naar binnen kwam, en de kaarsen op het altaar uitblies; terwijl door de scheuren en barsten in het gewelf de regen bij plassen naar binnen zwiepte. Na de onderwaterzetting van dit gebied in 't volgend jaar, bleven enkel de muren, zonder dak of iets staan.
Eenige jaren na den vrede van Munster, in 1652, ging men over tot herdijking van den Oudemanspolder. Eenige Katholieken wilden nu de kerk herbouwen; maar dit was den Hervormden een doorn in het oog, en daar het hier een betwist gebied gold, grepen de Staten in en de gouverneur van Sluis belette gewapenderhand den opbouw der kerk.

Het volgend jaar gingen de Protestanten zelf hun dienst houden in het vervallen kerkgebouw: zij begonnen 't nu van hun kant te herstellen. Bij de grensbepaling van 1664 zagen zij zich in dit bezit gehandhaafd.

Dat Roomschen en Protestanten elkander, na al wat er was voorgevallen, slecht verdroegen, is licht te begrijpen. Aanhoudend leden de kerkgangers overlast van hun geburen die tot den anderen godsdienst behoorden.

Op den 25sten November 1668 toen die van de religie in hun kerk waren, kwamen er van over de grens acht mannen te paard aangereden. Allen waren wel gemonteerd; een hunner droeg een blauwe livrei.
Zes van deze ruiters gingen de kerk binnen, terwijl de man in livrei de paarden bij den toom hield, en een ander op schildwacht bleef, wat overbodig bleek, want hoewel eenige Katholieken den burgemeester op zijn plicht wezen, heeft hij niets gedaan om de euveldaad te beletten. De wrok zat bij hem te diep.
In 't gebouw gekomen, hebben twee met getrokken degen den uitgang bewaakt, de anderen, in de linkerhand een pistool, in de rechter een rapier, drongen verder op, staken den dominee, Joannes Stuurbout, overhoop, dat hij voor dood bleef liggen, en mishandelden de kerkgangers tot bloeders toe met hun wapens. Dan plunderden zij allen tot op 't hemd toe uit, koelden hun woede op de bijbels, die ze in stukken hakten en borgen hun roof in groote zakken.
Ten slofte hieuw een dier rabauwen den bewusteloozen predikant een oor af, en nam dit mee als teeken, dat zij terug zouden komen, om allen te vermoorden. De daders zijn nimmer ontdekt, al nam de gouverneur van IJzendijke ook eenige bewoners van het dorp gevangen, hij moest ze weer vrij laten bij gebrek aan bewijs. Ook de duizend rijksdaalders, door de Staten uitgeloofd, baatten niet.

Later heeft men, nadat de Oudemanspolder weer onder water was gezet (in 1672) het Waterlandskerkje gebouwd en de met bloed bevlekte preekstoel daar naar toe overgebracht. Toen de plunderende Fransche troepen in 1708 de kerk in de asch legden, is ze mee verbrand.

SINLEG 0573 - Unauflösliche Blutflecken nach gewaltsamen Tode.    SINLEG 0573 - Unauflösliche Blutflecken nach gewaltsamen Tode.   

In een voormalige Katholieke kerk wordt de dominee op de preekstoel vermoord en zijn bloed laat niet te wissen vlekken na.

J.R.W. en M. Sinninghe: Zeeuwsch sagenboek. Zutphen 1933, p. 211-213

voor 1718

Unauflösliche Blutflecken nach gewaltsamem Tode.

Hunnius, Zeeuwsche Buize, blz. 270 vlg. (onpartijdigh Chronijxken). J. Was, in: Zeeuwsche Volks Alm. 1846, blz. 53-69. Dr. J. de Hullu, in: Archief 1916, blz. 46-61

Waterlandskerkje    Waterlandskerkje   

Zeeuwse    Zeeuwse   

Katholieken    Katholieken   

Hervormden    Hervormden   

Protestanten    Protestanten   

Roomsen    Roomsen   

Joannes Stuurbout    Joannes Stuurbout   

Staten    Staten   

Franse    Franse   

Geuzen    Geuzen   

Oudemanspolder    Oudemanspolder   

Vlaanderen    Vlaanderen   

Munster    Munster   

Sluis    Sluis   

IJzendijke    IJzendijke   

2013-03-01 14:46:20