RKOMABRAB162

[1.02.42]

RH: Een ander goed streekverhaal is, zijn de honden van Breda. Eh… het moet rond, rond 1425 zijn geweest. En de drost van Breda moest er dan op uit om voor de heren van Breda, de Nassaus, die de hele baronie van Breda eigenlijk eh beheerden, en waar vele boeren in woonden die pachters waren en die moesten hun accijnzen opbrengen en hun pachtgelden opbrengen. En in de maand oktober, november moest de drost van Breda met z’n koets en de schatkist van de heren van Breda, moest tie naar die boeren om dat geld op te halen. En dat was een enorme klus, moest die ’s morgens vroeg weg, want hij had de hele dag, hij moest de hele dag hard werken. En soms ook hardhandig optreden, dus hij had altijd twee of drie eh rakkers bij zich, politieagenten die op eh die paarden zaten die waar eh die voor de koets stonden. En toen die op zekere avond weer zo’n dag was weggeweest en in de buurt van Rijsbergen – Zundert kwam, bij de Krabbebosche met namelijk, sprongen dr twee struikrovers uit de struiken tevoorschijn, daarom heten ze ook struikrovers natuurlijk, sprongen uit de struiken tevoorschijn en die sprongen boven op die rakkers en die rukten die kerels van de paarden af, want ook in de zadeltassen, die lagen vol met gouden dukaten en eh belangrijke papieren werd dus eh, die werden dr al afgerukt. En de drost die in die koets zat, die schrok daarvan wakker en die gooide de portier open, want ze stonden stil en die hoorde ‘t lawaai en toen sprong ook z’n geweldige grote hond uit die koets tevoorschijn. En dat was een hele grote zwarte hond en die sprong in de nek van die struikrovers, die dachten dat de duivel in eigen persoon in hun nek sprong, dus die renden dr vandoor. En zo werd, werden de accijnzen en de gelden gered door die hond van de drost van Breda. En ze gingen dus veilig, reden veilig naar huis. En de welvaart van Breda was te danken aan de hond van die drost. Toen ze dus thuiskwamen vertelde hij dat verhaal aan die heren van Breda, die in het huis van Brecht hier in het huis van Engelbrecht van Nassau aanwezig waren, vertelde dit verhaal en toen zeiden ze: “Die hond die is toch eigenlijk onmisbaar voor jou, dat is een fantastisch beest. We moeten ‘m eigenlijk ’t privilege geven dat ie iedere vrijdagmiddag bij de vleeshouwer op de hoek van de Haagdijk en de Haagweg een halve worst mag halen. Dat is vrijdagsmiddags om 2 uur. Aldus werd besloten door de heren, van die hond van jou die zullen wij op deze manier belonen. Maar ja, hoe gaat dat de heren zaten nog een pijpje te roken, een pintje te drinken en ze genoten van eh van eigenlijk ’t feit van dat die heldendaad van die hond. Toen zeiden ze: “Honden dat zijn toch fantastische dieren; die helpen ons bij de jacht, die beschermen ons, die blaffen wanneer er onraad is, er die die ja dat zijn onmisbare dieren. Moeten we ’t niet zo doen dat alle honden van Breda, daar moeten we eigenlijk ’t privilege aan geven dat ze iedere vrijdagmiddag bij de vleeshouwer op de hoek van de Haagdijk en de Haagweg om half 2, om 2 uur ’s middags op vrijdagmiddag een halve worst mogen ophalen.” Dat was een goed besluit. En ze riepen de geheimschrijver en die stelde een oorkonde op: “Hede verklaren en declareren wij dat alle honden van Breda gerechtigd zijn om op vrijdagmiddag om 2 uur bij de vleeshouwer op de hoek van de Haagdijk en de Haagweg één halve worst op te halen. En die honden van de, van de heren van Breda die hadden dat al lang gehoord natuurlijk en die die hond van die drost die had ’t ook gehoord en die waren al eventjes naar buiten gelopen en die hadden dat ook al duidelijk gemaakt aan andere honden van Breda, dus de helft van die honden van Breda waren al op de hoogte. Maar goed, die oorkonde werd geschreven, die werd in een koker gestopt en de andere dag zou dat eh bekend gemaakt worden aan de eigenaren van de honden van Breda. Dat moest door de stadsomroeper bekend gemaakt worden. De andere ochtend zegt Graaf Engelbrecht van Nassau: “Ach, die hond van jou geef die koker toch in de hand die weet waar die omroeper woont en dan komt ’t allemaal voor mekaar.” Maar ja, die in de bek van die hond die viel dr onmiddellijk uit dus dat werkte niet. Onder een poot van een hond kun je natuurlijk ook geen oorkonde neer eh neerzetten. Dus toen zei die weet je wat, doe je staart ‘ns effe omhoog, we schuiven daar die eh koker onder en jij met je staart tussen de benen pfuut naar eh de stadsomroeper. Aldus geschiedde. Maar, ‘t merkwaardige is dat die ja dat die oorkonde nooit bij de stadsomroeper is aangekomen. De eh de de afkondiging heeft nooit plaatsgevonden. Maar ’t typische is dat de honden van Breda tot op de dag van vandaag op de hoogte zijn van ’t feit dat die oorkonde ergens nog moet zitten, die heeft onder een staart gezeten, ze weten niet welke, vandaar dat wanneer twee Bredase honden elkaar ontmoeten, kijken ze even bij elkaar onder de staart.

AT 0200A - Dog Loses his Patent Right    AT 0200A - Dog Loses his Patent Right   

ATU 0200A - The Dog Loses a Certificate    ATU 0200A - The Dog Loses a Certificate   

In 1425 redde de hond van de drost van Breda het belastinggeld, waardoor Breda welvarend bleef. De hoge heren van Breda vonden dat honden echt fantastische dieren waren en ze wilden alle honden van Breda belonen, door ze elke vrijdagmiddag een halve worst te geven. De geheimschrijver stelde een oorkonde op en de volgende dag zou dit nieuws bekend gemaakt worden. De oorkonde werd onder de staart van de hond van de drost geschoven en die moest het naar de omroeper brengen. De oorkonde is nooit aangekomen en vandaar dat wanneer twee Bredase honden elkaar tegenkomen, ze altijd even bij elkaar onder de staart kijken.

Letterlijk afschrift van MP3-opname: R. Hoondert 18 okt. 2007.WAV

18 oktober 2007

Deel van een interview van Ruben Koman en Ilse Slootweg met Rinus Hoondert, afgenomen in de Centrale Bibliotheek te Breda. RH = Rinus Hoondert.

Nassaus    Nassaus   

Krabbebosche    Krabbebosche   

Brecht    Brecht   

Engelbrecht    Engelbrecht   

Breda    Breda   

Zundert    Zundert   

Rijsbergen    Rijsbergen   

Haagdijk    Haagdijk   

Haagweg    Haagweg   

2013-03-01 14:46:21