Registratie zal enige tijd duren. Deze functie is in ontwikkeling.

WVHIL018 - Een notabel van een hont

Een exempel (boek), 14e eeuw

Hoofdtekst

XVIII. Een notabel van een hont.

Het was een hont al hier te voren,
Die had een goetman vercoren,
Die welke cokenmeester was
By enen heer, sijt seker das.
Alsoe lieff had hi den hont,
Dat hi en cume tenigher stont
Afterliet, hi en nammen mede,
Waer hi ghinc off wat hi dede.
Die hont die wort alsoe vermaert,
Onder tghesin lieff ende waert;
Een yghelijc den hont verhieff
Om den man dien hadde lieff.
Dus lietsine gaen ende keren
Horen cokenmeester teren.
Inder koken had hi ghenoech,
Daermen ander honden uut sloech:
Des hadde hi harde goet verdrach.
Dair nae ghevielt op enen dach,
Datmen enen cokenknecht
Beval te houden een gherecht,
Dat costelijck was ende dier.
Hi settet op in een masier,
Ende waendet hebben wel bewaert.
Die hont toechde der honden aert,
Ende nam tgherecht al daer hijt vant,
Ende attent in sijn buuc al te hant.
Dat heeft een onderkoc voersien,
Ende vervolchde den hont mittien,
Ende ghinc hem grote slaghen deelen
Mit cockmessen ende mit platelen;
Oeck waendien ghesleghen hebben doot.
By avontuer dat hy ontschoet,
Soe dat hi quam in een gaet;
Ende eer hi conde gherumen dat,
Soe quam een ander die des gaert,
Ende sloech hem off sinen staert
Byden rugghe alsoe ghehende,
Dat hijt ruumde mit miswende,
Ende mit harde groten zeer
Uter stadt, daer hem groot eer
Was gheschiet in sinen daghen:
Des hoordmen yammerlyken claghen.
In groten misbair dat hi ontran;
Ander honden schoten hem an,
Ende vraechden zeer wat hem daerde,
Dat hi soe yammerliken baerde.
Hy antwoerde hem al vlyende:
‘Schuwet dat hoff, lieve vriende,
Menghet u mitten heren niet,
Op dat ghi selve thuus hebt yet
Dient den heren al u leven,
Ende worter by alsoe verheven,
Dat u donct dat ghijt al sijt,
Het ghevalt op eenre tijt,
Dat ghi buten des coocs oerloff
Een schuttel spise draecht uten hoff,
Soe sidi daer off slants verdreven,
Off ghi moet daer renten gheven.
U staert die moetet dair becopen,
Men slaten off, men laet u lopen:
Ontdraechdi tlijff dat es ghenoech.
Hier om soe pijnt om u ghevoech,
Lieve vrienden, laet des niet;
Want ghi exempel an mi ziet,
Ende set al anders uwen aert,
Wildi behouden uwen staert.’

Beschrijving

Een hond had een goede baas, die kok was bij een heer en goed voor het beest zorgde, hij nam hem overal mee naar toe. Op een dag had men de koksknecht opgedragen een klaargemaakt lekker en duur gerecht in de gaten te houden. Toen liet de hond zijn ware aard zien en at het gerecht helemaal op. De knecht zag dit en strafte de hond met harde klappen. De hond dacht dat het zijn dood zou worden maar hij kon nog net ontsnappen door een gat. Helaas sloeg een ander zijn staart eraf. De hond verliet de stad en hij kwam al jammerend andere honden tegen. Zij vroegen hem wat er mis was. De hond antwoordde dat zij het hof moesten mijden en zich niet moesten inlaten met de mensen. Denk niet dat je in aanzien staat en geliefd bent, want één misstap en je bent uit de gratie. Verander je aard als je je staart wil behouden.

Bron

Willem van Hildegaersberch, Gedichten (ed. W. Bisschop en E. Verwijs). H&S Publishers, Utrecht 1981, p. 39-40.

Commentaar

14e eeuw

Datum Invoer

2013-03-01 14:46:21