Hoofdtekst
V: verteller
I: interviewer (Jaap Brand?)
V: Daar heeft u gelijk in, dat is.. dat is voor iedereen die het niet gewend is een bijzonder vreemde wereld en eigenlijk alles is vreemd. Hè, u kunt in een modern huis binnengaan en zeggen, nou, dat is anders ingericht dan een ouderwets huis, maar eh.. in grote lijnen zijn er gelijkenissen. Maar iemand die van buiten een mijn in komt, die komt inderdaad in een volkomen andere wereld waar alles nieuw is. Daar.. daar.. daar druipt water, daar is geluid, daar is stof, het is donker, hij kan zich niet oriënteren. Hij denkt as.. as ie twee keer een smal bochtje gemaakt heeft, dat ie God weet welke slingerweg heeft afgelegd. Ehm.. Hij bukt zich automatisch, ook als er hoogte genoeg is, gewoon om.. om.. om die angst, dat bekrompene van.. van die gang, gaat ie zich bukken. We hebben die.. die grap weleens uitgehaald met bezoekers in een steengang van 2,5 meter hoogte, dat ik gebukt ging lopen en dan ging achter mij iedereen gebukt lopen terwijl d’r nog een meter ruimte was, maar dat past .. dat past daar helemaal in. En eh.. ja, de ondergrondse wereld is.. is.. is wel een vreemde wereld, ja. Waar de mijnwerker aangewend was.
JB: Wil die mijnwerker niet.. wilde die mijnwerker die ondergrondse wereld ook niet, als het ware, beschermen, omdat het duidelijk zijn eigendom is?
V: Daar zit wat in. Ehm.. [aansteken lucifer] Ik heb nog eens wat interviews gezien, en gehoord, nu, met.. met oud-mijnwerkers en dat is het op moment wel de gewoonte om wat.. wat harder en wat denigrerender te praten over de mijn, maar als ze bij elkaar zijn, dan eh.. gaat het altijd over de.. de leuke verhalen, over het eigen beleven, en dan vallen al die moeilijkheden die vallen weg weg en.. Je ontmoet toch nog regelmatig mensen die zeggen: “Ja, toch eigenlijk jammer dat het ding dicht was.” Hoe hard het ook eh.. was het werk ondergronds. En d’r zat iets in, ja, dat is.. dat is ondefinieerbaar. Ik geloof niet dat je dat in een fabriek of waar dan ook zou kunnen bereiken. Gewoon omdat je veel meer op mekaar aangewezen bent.
I: Ja
V: Dat.. dat door.. doordrenkt je. Als je daar jaren in zit, doordrenkt je dat toch helemaal.
I: Hm
I: interviewer (Jaap Brand?)
V: Daar heeft u gelijk in, dat is.. dat is voor iedereen die het niet gewend is een bijzonder vreemde wereld en eigenlijk alles is vreemd. Hè, u kunt in een modern huis binnengaan en zeggen, nou, dat is anders ingericht dan een ouderwets huis, maar eh.. in grote lijnen zijn er gelijkenissen. Maar iemand die van buiten een mijn in komt, die komt inderdaad in een volkomen andere wereld waar alles nieuw is. Daar.. daar.. daar druipt water, daar is geluid, daar is stof, het is donker, hij kan zich niet oriënteren. Hij denkt as.. as ie twee keer een smal bochtje gemaakt heeft, dat ie God weet welke slingerweg heeft afgelegd. Ehm.. Hij bukt zich automatisch, ook als er hoogte genoeg is, gewoon om.. om.. om die angst, dat bekrompene van.. van die gang, gaat ie zich bukken. We hebben die.. die grap weleens uitgehaald met bezoekers in een steengang van 2,5 meter hoogte, dat ik gebukt ging lopen en dan ging achter mij iedereen gebukt lopen terwijl d’r nog een meter ruimte was, maar dat past .. dat past daar helemaal in. En eh.. ja, de ondergrondse wereld is.. is.. is wel een vreemde wereld, ja. Waar de mijnwerker aangewend was.
JB: Wil die mijnwerker niet.. wilde die mijnwerker die ondergrondse wereld ook niet, als het ware, beschermen, omdat het duidelijk zijn eigendom is?
V: Daar zit wat in. Ehm.. [aansteken lucifer] Ik heb nog eens wat interviews gezien, en gehoord, nu, met.. met oud-mijnwerkers en dat is het op moment wel de gewoonte om wat.. wat harder en wat denigrerender te praten over de mijn, maar als ze bij elkaar zijn, dan eh.. gaat het altijd over de.. de leuke verhalen, over het eigen beleven, en dan vallen al die moeilijkheden die vallen weg weg en.. Je ontmoet toch nog regelmatig mensen die zeggen: “Ja, toch eigenlijk jammer dat het ding dicht was.” Hoe hard het ook eh.. was het werk ondergronds. En d’r zat iets in, ja, dat is.. dat is ondefinieerbaar. Ik geloof niet dat je dat in een fabriek of waar dan ook zou kunnen bereiken. Gewoon omdat je veel meer op mekaar aangewezen bent.
I: Ja
V: Dat.. dat door.. doordrenkt je. Als je daar jaren in zit, doordrenkt je dat toch helemaal.
I: Hm
Beschrijving
De kolenmijn was een ondergrondse wereld waarin alles bijzonder vreemd was voor degenen die voor het eerst beneden kwamen. Mijnwerkers waren eraan gewend; het was hun wereld.
Bron
Radio-uitzending Vonken onder de As (NOS)
Commentaar
- Verteller onbekend. VODA_043_01 t/m 15 worden verteld door dezelfde persoon. Hij werkte vanaf 1940 in de kolenmijn.
- Verteller vertelt in VODA_043_02 dat hij in staatsmijn Maurits (Lutterade, Geleen) werkte. Lutterade, Geleen is daarom telkens aangehouden als lokatie.
- Datum van opname is onbekend. De opgegeven datum is hoogstwaarschijnlijk de datum waarop het verhaal is uitgezonden op de radio. Het verhaal moet dan vóór 25 juli 1973 zijn opgenomen.
- Verteller vertelt in VODA_043_02 dat hij in staatsmijn Maurits (Lutterade, Geleen) werkte. Lutterade, Geleen is daarom telkens aangehouden als lokatie.
- Datum van opname is onbekend. De opgegeven datum is hoogstwaarschijnlijk de datum waarop het verhaal is uitgezonden op de radio. Het verhaal moet dan vóór 25 juli 1973 zijn opgenomen.