Hoofdtekst
Van de gestolen gans.
Er was ereis een rijke jager. Eens op een keer had hij een gans geschoten en die aan een bakker gegeven om te braden. De bakker zou er een flinke betaling voor krijgen en deed dus al zijn best om het beest zoo goed mogelijk klaar te maken. Dit lukte dan ook uitstekend en, trotsch op zijn werk, zette hij de gans voor het raam te pronk, voordat hij hem ging bezorgen.
Maar wat wil het geval? Daar komt juist een arme jager voorbij, die den heelen dag niks geschoten had. Die ziet de prachtige gans en krijgt daar zoo'n trek in, dat hij zeit: "Die neem ik mee." Hij slaat dus het glas in en gaat met de gans schoot. De bakker hem natuurlijk achterna, maar die kon hem niet krijgen en er zat dus niet anders op dan het aan te geven.
Toen werd de diender er op uit gestuurd om den dief te zoeken en die wist hem al heel gauw te vinden ook, met gans en al. Maar denk-je dat hij bekennen wou? Nee hoor, hij had de gans natuurlijk niet gestolen. Hoe of hij dan aan dat beest gekomen was? "O," zei hij, "dat wil ik je wel zeggen. Daar is niets vreemds aan. Als we aan 't jagen zijn en er komt zoo een koppel ganzen aan, dan strijken die hier of daar neer. Dat gebeurt zoo veel. Nou zijn ze zeker net bij den bakker neergestreken, en toen ze daar hun kameraad zagen, pikten ze in de glazen en riepen: "Kom nou, kom nou, kom nou!" en toen is hij met erlui weggevlogen. Nou, en toen heb ik mijn geweer aangelegd en net de gebraden gans geschoten."
Hoe mooi het verhaal ook was, de diender geloofde er niet aan en onze jager moest dus mee naar den rechter. Zoo gingen ze samen de stad door en kwamen voorbij een rijke-lui'shuis dat open stond. Dat ziet de jager en hij vliegt er binnen, want de diender had hem niet goed vast, en daar heeft hij het ongeluk een oude juffrouw onderste boven te loopen. Die was mooi nijdig natuurlijk, maar door dat omverloopen kreeg de diender gelegenheid hem weer te pakken en toen gingen ze met hun drieën weer op weg, want de juffrouw ging mee om hem ook te verklagen.
Zoo kwamen ze dan bij den rechter en de jager hield zijn hart vast, dat het slecht met hem zou afloopen. Maar nee, dat kwam anders uit, want de rechter dacht meer om zijn eigen voordeel dan om de rechtvaardigheid. Eerst liet hij ze allemaal hun verhaal doen. De bakker begon en vertelde dat hij de gans voor de ramen gezet had en dat de jager die toen had gestolen. Toen de oude rijke juffrouw: dat ze in de gang stond en de jager haar had omvergeloopen. En ten slotte de jager: dat de gans met zijn maats was meegegaan en toen door hem geschoten. De rechter zag wel dat er van den armen jager niets te halen was en daarom zei hij: "Dan spreek ik den jager vrij, want dat is heel begrijpelijk dat de gans liever in de vrije lucht was. Maar de bakker betaalt me 500 gulden boete, omdat hij niet beter op een ander zijn goed gepast heeft; en de juffrouw geeft me 2000 gulden, omdat ze door de buitendeur open te zetten gemaakt heeft dat een gevangene ontsnappen kon." Zoo waren er ten minste twee over het vonnis tevreden; maar hoe de anderen er over dachten zal ik je maar laten raden. Anders: die het het laatst verteld heeft, leeft nog.
Er was ereis een rijke jager. Eens op een keer had hij een gans geschoten en die aan een bakker gegeven om te braden. De bakker zou er een flinke betaling voor krijgen en deed dus al zijn best om het beest zoo goed mogelijk klaar te maken. Dit lukte dan ook uitstekend en, trotsch op zijn werk, zette hij de gans voor het raam te pronk, voordat hij hem ging bezorgen.
Maar wat wil het geval? Daar komt juist een arme jager voorbij, die den heelen dag niks geschoten had. Die ziet de prachtige gans en krijgt daar zoo'n trek in, dat hij zeit: "Die neem ik mee." Hij slaat dus het glas in en gaat met de gans schoot. De bakker hem natuurlijk achterna, maar die kon hem niet krijgen en er zat dus niet anders op dan het aan te geven.
Toen werd de diender er op uit gestuurd om den dief te zoeken en die wist hem al heel gauw te vinden ook, met gans en al. Maar denk-je dat hij bekennen wou? Nee hoor, hij had de gans natuurlijk niet gestolen. Hoe of hij dan aan dat beest gekomen was? "O," zei hij, "dat wil ik je wel zeggen. Daar is niets vreemds aan. Als we aan 't jagen zijn en er komt zoo een koppel ganzen aan, dan strijken die hier of daar neer. Dat gebeurt zoo veel. Nou zijn ze zeker net bij den bakker neergestreken, en toen ze daar hun kameraad zagen, pikten ze in de glazen en riepen: "Kom nou, kom nou, kom nou!" en toen is hij met erlui weggevlogen. Nou, en toen heb ik mijn geweer aangelegd en net de gebraden gans geschoten."
Hoe mooi het verhaal ook was, de diender geloofde er niet aan en onze jager moest dus mee naar den rechter. Zoo gingen ze samen de stad door en kwamen voorbij een rijke-lui'shuis dat open stond. Dat ziet de jager en hij vliegt er binnen, want de diender had hem niet goed vast, en daar heeft hij het ongeluk een oude juffrouw onderste boven te loopen. Die was mooi nijdig natuurlijk, maar door dat omverloopen kreeg de diender gelegenheid hem weer te pakken en toen gingen ze met hun drieën weer op weg, want de juffrouw ging mee om hem ook te verklagen.
Zoo kwamen ze dan bij den rechter en de jager hield zijn hart vast, dat het slecht met hem zou afloopen. Maar nee, dat kwam anders uit, want de rechter dacht meer om zijn eigen voordeel dan om de rechtvaardigheid. Eerst liet hij ze allemaal hun verhaal doen. De bakker begon en vertelde dat hij de gans voor de ramen gezet had en dat de jager die toen had gestolen. Toen de oude rijke juffrouw: dat ze in de gang stond en de jager haar had omvergeloopen. En ten slotte de jager: dat de gans met zijn maats was meegegaan en toen door hem geschoten. De rechter zag wel dat er van den armen jager niets te halen was en daarom zei hij: "Dan spreek ik den jager vrij, want dat is heel begrijpelijk dat de gans liever in de vrije lucht was. Maar de bakker betaalt me 500 gulden boete, omdat hij niet beter op een ander zijn goed gepast heeft; en de juffrouw geeft me 2000 gulden, omdat ze door de buitendeur open te zetten gemaakt heeft dat een gevangene ontsnappen kon." Zoo waren er ten minste twee over het vonnis tevreden; maar hoe de anderen er over dachten zal ik je maar laten raden. Anders: die het het laatst verteld heeft, leeft nog.
Beschrijving
Een rijke jager heeft een gans geschoten. Hij brengt de gans naar de bakker om te laten bakken. De bakker legt de gebraden gans voor het raam. Een arme jager, die niets gevangen heeft, slaat de ruit in en steelt de gans. De bakker kan de dief niet achterhalen en doet aangifte. Een agent weet de dief te pakken. De arme jager bekent niet maar vertelt: er kwamen ganzen tegen de ruit tikken en "kom nou, kom nou" roepen toen ze hun kameraad zagen liggen. De gebraden gans is met hen meegevlogen, en toen heeft de arme jager hem uit de lucht geschoten. De jager wordt naar de rechter geleid, maar onderweg tracht hij te ontsnappen: hij vlucht een huis in, maar loopt daar een rijke, oude juffrouw ondersteboven. Ook zij klaagt de jager aan. De rechter blijkt net zo arm als de jager. Als ieder zijn verhaal heeft gedaan, spreekt de rechter de arme jager vrij omdat hij het heel plausibel vindt dat een gans liever in de lucht vliegt. De bakker krijgt een geldboete omdat hij niet goed op andermans spullen heeft gepast. De rijke juffrouw krijgt een flinke geldboete omdat ze een gevangene gelegenheid had gegeven om te ontsnappen.
Bron
G.J. Boekenoogen 'Nederlandse sprookjes en vertelsels' in: Volkskunde 17 (1905), pp. 169-170 N°75
Commentaar
[22 december] 1901
vgl. CBAK0291
Datum Invoer
2013-03-01 14:46:20