OVER0974

Seecker heer kreeg dan eens goeden dan eens quaeden troost van sijn matres. R. 'Mejuffrou, gij hebt mijn hert gestolen en geeft mij dat weerom soo gij langer de geck met mij wilt scheeren, of anders sal ick aen al de weerelt seggen dat gij een dubbelhartige juffrou zijt.'

Een man krijgt gemengde signalen van zijn geliefde (zie opmerkingen): nu eens is ze welwillend, dan weer afwijzend. De man krijgt er een beetje genoeg van: 'Juffrouw, u hebt mijn hart gestolen. Geef het alstublieft terug als u nog langer van plan bent mij aan het lijntje te houden of anders zal ik openbaar maken dat u een dubbelhartige juffrouw bent.'

Aernout van Overbeke, Anecdota sive historiae jocosae. Ed. R. Dekker, H. Roodenburg en H.J. van Rees. Amsterdam 1991.

Derde kwart zeventiende eeuw

Het woord matres kan zowel geliefde als maîtresse betekenen. Gezien het karakter van de grappen in de bundel van Van Overbeke lijkt de betekenis maîtresse voor de hand liggen. Dat wordt echter tegengesproken door de reactie van de man. Als het werkelijk een relatie in het geniep zou zijn, dan zou de man nooit dreigen met het openbaar maken van dergelijke details. Daardoor zou immers gelijk duidelijk worden dat hij een relatie met de vrouw onderhoudt. Daarom lijkt het logischer te spreken van geliefde.
De grap zit in het woord dubbelhartig, dat is hier op twee manieren op te vatten. Een van de aspecten is de betekenis 'onduidelijk, niet eenduidig'. De vrouw wil (of kan) immers niet consequent zijn ten opzichte van de man. Een andere betekenis is gelegen in het letterlijk opvatten van het woord: omdat zij ook zijn hart 'bezit', heeft zij dus eigenlijk twee harten en is zij dubbel-hartig.

2013-03-01 14:46:20