INZ00312 - De brouwer en het zwarte katje

De brouwer en het zwarte katje Jan was een brouwer die echt wel de stiel kende. Zelfs wel tien parochies verderop waren de mannen, en ook sommige vrouwen, verzot op zijn bier. Op de duur kreeg hij zoveel werk, dat hij het niet meer in z’n eentje aankon. Hij nam dus een knecht in dienst: Pieter, een toegewijd en ernstig man, die dagelijks drie pintjes dronk. Maar kijk, hij was nog maar twee weken in dienst en hij overleed schielijk toen hij op weg naar huis plotseling een bloedaandrang kreeg in zijn hersenen. Daar was geen kruid tegen gewassen en daar stond zijn vrouw met haar zes bloedjes van kinderen voor schier onmogelijke problemen... Jan de brouwer zuchtte eens diep, ging naar de begrafenis, gaf de weduwe een envelopje met het weekloon van Pieter plus nog een extraatje, en ja, waar vond hij een nieuwe knecht? Hij heette Freer. Hij was vrijgezel, woonde in bij zijn moeder, en hij dronk vier pintjes per dag. Dat mocht van de brouwer, die zeer in zijn schik was omdat Freer zo’n goede knecht bleek. Maar kijk, alsof het noodloot ermee gemoeid was: toen Freer op een avond naar huis ging overleed hij schielijk aan een hartaderbreuk. Daar was geen kruid tegen gewassen en daar stond zijn arme moeder te huilen dat het door merg en been sneed. Jan de brouwer zuchtte eens diep, ging naar de begrafenis, gaf de moeder van Freer een envelopje met het weekloon van haar zoon plus nog een extraatje, en ja, waar vond hij een nieuwe knecht? Nu ja, daar moest hij niet lang op wachten, omdat hij de naam had een goede baas te zijn en bovendien ook goed betaalde als je maar je werk deed zoals het hoorde. Maar de volgende drie knechten verging het zoals Pieter en Freer. Allemaal schielijke overlijdens: het vuur in de buik, de groene afloop en de verlamming van kop tot teen. Daar was geen kruid tegen gewassen, Jan trok zuchtend naar elke begrafenis en zorgde voor een extraatje voor de rouwenden. Hij durfde bijna geen nieuwe knecht meer in dienst te nemen en ging raad vragen aan meneer pastoor. ‘Jan,’ zei die, ‘ik kan je niet echt goede raad geven, maar in jouw plaats zou ik mijn ogen openhouden in de brouwerij. Ik weet wel dat echte hekserij niet bestaat, maar je weet maar nooit. Ik heb al heel wat ondervonden in mijn leven.’ Dus hield Jan zijn ogen open terwijl hij aan het brouwen was. En zie, op zekere dag kwam daar, uit het niets, een zwart katje aanlopen. Op fluwelen pootjes kwam het Jan kopjes geven, alsof het gestreeld wilde worden. Maar Jan de brouwer was helemaal op zijn hoede. Waar kwam dat zwarte katje vandaan? Was dat niet een heks in de gedaante van een katje? Hij roerde eens goed in zijn brouwersketel, zei ‘Kom kom, katje!’ en toen het vlak bij hem was, gooide hij het wat gloeiend brouwsel op het snoetje van het dier. Een verschrikkelijke kreet galmde door de brouwerij, het katje maakte een ongelofelijke luchtsprong, dwars door het dak, en liet zich niet meer zien. ‘Dan toch hekserij?’ vroeg Jan zich af. Hij bracht de pastoor op de hoogte van het voorval. ‘Ja,’ knikte die wijs, ‘daar was inderdaad hekserij in het spel, Jan. Maar door gloeiend brouwsel heb je dat voor eens en voor altijd uitgewist. Ga dus met een gerust hart naar huis, bij je vrouw, en slaap de slaap van de rechtvaardigen.’ Jan liep helemaal opgelucht naar huis. Het was reeds laat en zijn vrouw was al naar bed, stelde hij vast. Opeens voelde hij hoe moe hij zelf was. Een zalige nacht in zijn bed naast zijn vrouw zou heel welkom zijn. Hij had inderdaad een ongelofelijk zalige nacht en sliep als een blok tot bij zonsopgang. Hij rekte zich uit, ging rechtop zitten, riep ‘Goeiemorgen, vrouwtje!’, maar toen hij haar een zoentje wilde geven, keek hij tot zijn verbijstering op een gezicht dat helemaal was verbrand... Ach mensen, je hebt niet altijd in bed wie je denkt...

SINSAG 0640 - Hexentier verwundet: Frau zeigt am folgenden Tag Malzeichen.    SINSAG 0640 - Hexentier verwundet: Frau zeigt am folgenden Tag Malzeichen.   

De knechten van Jan de brouwer komen de één na de ander te overlijden. Jan en de pastoor beginnen hekserij te vermoeden, en als er een zwart katje de brouwerij in komt lopen, gooit Jan er kokend brouwsel naar. De volgende ochtend blijkt het gezicht van zijn eigen vrouw verbrand te zijn.

Ingezonden in de Nederlandse Volksverhalenbank van het Meertens Instituut

25-02-2011 14:51

Hexentier verwundet: Frau zeigt am folgenden Tag Malzeichen

Jan    Jan   

Pieter    Pieter   

Freer    Freer   

2013-03-01 14:46:21