INZ00316 - Breek mijn klomp

Breek mijn klomp Het gebeurde in de tijd toen het ene jaar de aardappeloogst mislukte en het jaar daarop de roggeoogst. Hoe hard hij ook werkte, klompenmaker Sies slaagde er maar niet in om genoeg te verdienen om voldoende eten te kopen voor zijn negen kinderen en zijn vrouw. Nu had hij zijn allerlaatste centen uitgegeven aan slecht brood, dat stonk naar paardenpîs. Maar als je écht honger hebt, dan zou je alles eten wat je voor de mond komt. Sies trok zijn zondagse kleren aan en liep naar het huis van de burgemeester van het dorp. ‘Kijk,’ zei hij, ‘ik heb in drie dagen niet meer gegeten en ik weet niet hoe lang ik het nog kan volhouden. Mijn vrouw heeft soep gemaakt van gras en houtkrullen. Mijn kinderen worden er ziek van.’ ‘Ik begrijp je, Sies,’ zei de burgemeester. ‘Maar ik heb zelf niets meer. We zullen allemaal sterven van honger, man... Ach, was ik ook maar, toen het nog kon, naar Amerika verhuisd zoals mijn broer...’ Op zijn terugweg naar huis, ging Sies nog eens bidden in de kapel van Schaveland. ‘Onzelievevrouw,’ zei hij, ‘kijk eens naar ons: we zijn aan het doodgaan van de honger en als jij geen mirakel doet, dan is het over een paar dagen gedaan met elk van ons.’ Het beeld van de Lievevrouw van Schaveland bleef onbewogen, maar toen Sies de kapel verliet, liep hij bijna tegen een vreemde man aan, iemand die hij nog nooit in zijn leven had gezien. ‘Ha,’ zei die man. ‘Ik merk dat je zorgen hebt, vriend Sies?’ ‘Hoe weet je dat ik Sies heet?’ bromde de klompenmaker. ‘Ha, ik weet veel,’ glilmlachte de andere. ‘Nog veel meer dan je naam. Bijvoorbeeld dat je negen kinderen hebt, en die hebben helemaal niks meer te eten dan soep van gras en houtkrullen. Maar kijk, ik kan je helpen.’ ‘O ja?’ riep Sies uit. ‘Heb jij eten voor ons?’ ‘Een goed maal,’ knikte de andere. ‘Met stoofvlees, boterhammen van goed graan, kaantjes van gesmolten spekkevet en...’ ‘Stop!’ riep Sies uit en het water liep hem in de mond. ‘Waar vind ik al dat lekkers?’ ‘Ik zorg ervoor dat het allemaal op je tafel staat, met één enkele vingerknip, beste vriend!’ ‘Maar dat doe je niet gratis voor niks,’ zuchtte Sies. ‘Wat wil je in ruil voor dat lekkers?’ ‘Eén enkel zieltje,’ antwoordde de vreemdeling. ‘Het zieltje van je jongste kind.’ ‘Nee!’ schreeuwde Sies wanhopig. ‘Nee!’ ‘Eén zieltje – de acht andere kinderen zijn gered. Plus je vrouw en jij zelf, beste vriend!’ Sies duizelde en moest steun zoeken tegen de muur van de kapel. Wat moest hij doen? Iedereen de hongerdood – of één enkel zieltje opofferen voor de redding van de anderen? ‘Ach, Onzelievevrouw van Schaveland,’ kreunde hij. ‘Wat moet ik doen?’ En toen was het alsof hij in zijn hoofd een stem hoorde. ‘Doe maar, Sies, zeg dat je akkoord gaat. Maar als hij om het zieltje komt, dan roep je ”Breek mijn klomp”.’ ‘Wel?’ wilde de vreemde man weten. ‘Heb je een besluit genomen, beste vriend Sies?’ ‘’t Is goed,’ knikte de klompenmaker gelaten. ‘Ik ga akkoord met je voorstel.’ En kijk, nog voor hij op het erf bij zijn huis kwam, hoorde hij al de opgewonden stemmen van zijn kinderen. Zijn vrouw kwam hem tegemoet. ‘We zijn gered!’ riep ze uit. ‘Een onbekende weldoener heeft ons eten gebracht. Kom vlug naar binnen!’ En inderdaad, de tafel boog bijna door onder alle smakelijke schatten die erop uitgesteld stonden en die nu gretig verslonden werden door de negen kinderen. ‘Dat is toch een wonder!’ zei zijn vrouw. ‘Hoe heb je dat gedaan, man?’ ‘Ik heb niets gedaan,’ mompelde hij. ‘Maar we moeten er wel een prijs voor betalen.’ ‘Een prijs? Wat voor een prijs?’ ‘Daar is hij al,’ antwoordde Sies en hij wees naar de vreemde man, die opeens uit het niets verscheen. ‘Wie is dat?’ huiverde zijn vrouw. ‘Wat moet hij van ons?’ ‘Ach, één enkel zieltje,’ lachte de vreemdeling. ‘Eén zieltje voor de redding van acht – nee, tien andere!’ ‘Nooit!’ schreeuwde de moeder. ‘Mijn kinderen krijg je niet!’ ‘Je man heeft mij één zieltje beloofd,’ ging de andere ermee door. ‘Een woord is een woord!’ Maar toen hij zijn handen uitstak naar het jongste kind, hoorde Sies weerom de stem in zijn hoofd. Hij versperde de vreemdeling de weg en riep zo luid hij kon ‘Breek mijn klomp!’ En op hetzelfde moment deed een donderslag het huis daveren en uit de lucht suisde een enorme houten klomp neer, recht op het hoofd van de vreemdeling, die in wel duizend stukjes barstte en al die stukjes verdwenen in een stank van brandende pek. Wat er nadien nog is gebeurd met het gezin van klompenmaker Sies, is niet goed bekend. Alleen maar dat iedereen, de negen kinderen en Sies zelf en zijn vrouw, gevonden werden, dood gehongerd zoals zoveel gezinnen in Vlaanderen, maar met een glimlach op hun lippen, alsof de hongerdood een niet zo vilaine dood zou zijn. En op de tafel waaromheen ze zaten, stond een pot met gekookt gras en houtkrullen, nu al met een laag schimmel van wel drie vingers dik.

SINSAG 0881 - Der Teufelsvertrag. Mann schliesst einen Vertrag mit dem Teufel, welcher ihm bei seiner Arbeit Hilfe leistet.    SINSAG 0881 - Der Teufelsvertrag. Mann schliesst einen Vertrag mit dem Teufel, welcher ihm bei seiner Arbeit Hilfe leistet.   

Een klompenmaker en zijn gezin dreigen te sterven van de honger. De duivel biedt in ruil voor het zieltje van het jongste kind een maaltijd voor allemaal aan. De klompenmaker accepteert maar wordt door Maria geholpen: met de uitroep "Breek mijn klomp" wordt de duivel getroffen. Uiteindelijk wordt het gezin dood aangetroffen, gestorven van de honger, maar wel met een gelukzalige lach op hun gezicht.

Ingezonden in de Nederlandse Volksverhalenbank van het Meertens Instituut

25-02-2011 14:59

Der Teufelsvertrag

Sies    Sies   

Schaveland    Schaveland   

Maria    Maria   

Amerika    Amerika   

Vlaanderen    Vlaanderen   

2013-03-01 14:46:21