BLECOURTNB0003 - 1.3. Kaboutermannetjes

1.3. Kaboutermannetjes
'Bè, sa(kk)erdie! nou wouw 'k wel 'ns krek weite(n),' zei 'n boer,
'hoe det in z'n werk geè as die Kabauters hier 's naachs beizig zèn'. De man had ze zoo 'dik geheurd' en had 't ondervonden 'oak', dat 's morgens de Kaboutermannekes 'n heelen oven 'braut en mik geba(kk)en han'. Gezien had hij 't echter niet en daarom - hij zou dezen nacht opblijven en 't volkje trachten te bespieden. Zoo gezegd, zoo gedaan. Ons boerke sluipt tusschen twaalf en één, 't gewone uur van buitengewoonheden, naar de deur die toegang geeft tot z'n bakkerij. Hij hoort werkelijk reeds beweging, drukte. Voorzichtig zal hij gaan zien door 'n spleet in de deur. De Kabouters echter schijnen lont geroken te hebben en vijandig te zijn van bespieders. Toen de boer nu met z'n rechteroog door de spleet wilde gluren en daarom 't linker reeds had dichtgeknepen, hoort hij op.'t onverwachts 'n pieperig stemmetje, dat zeide: 'Bloos den dieë" door 't licht is éut!'.
De boer springt verschrikt terug en ijlt naar binnen. Hij was voor z'n leven blind aan 't oog, dat zoo onvoorzichtig 't werk der kleine arbeiders had willen begluren. Nu wist hij nog niks en moest daarenboven zijne nieuwsgierigheid boeten met 't verlies van z'n rechteroog.

SINSAG 0065 - Zwerge wollen nicht belauert werden    SINSAG 0065 - Zwerge wollen nicht belauert werden   

Bakker bespiedt kabouters, en verliest zijn rechteroog waarmee hij door een spleet naar de kabouters kijkt.

Willem de Blécourt, Volksverhalen uit Noord Brabant, Utrecht [etc.]: Het Spectrum, 1980. p. 17

C311.1.2 - Tabu: looking at fairies.    C311.1.2 - Tabu: looking at fairies.   

F361.3.3* - Fairies blind person who watches them.    F361.3.3* - Fairies blind person who watches them.   

F348.8 - Tabu: mortal for whom fairy works must not watch him at work.    F348.8 - Tabu: mortal for whom fairy works must not watch him at work.   

F451.5.2.6 - Dwarfs punish.    F451.5.2.6 - Dwarfs punish.   

1883

Motieven: C311.1.2. Tabu: looking at fairies; F361.3.3* Fairies blind person who watches them; F348.8 Tabu: mortal for whom fairy works must not watch him at work; F451.5.2.6 Dwarfs punish.
TNG I: 79-80. Bewerking: Sinninghe 1933: 15-16 (no. U), 1964: 14; vgl. Jansen 1978: 151. S.S65.2, 863.4; ML 6035 Fairies assist a Farmer in his Work.
1. Schoolmeester en essayist. Verhalen vanuit Zeelst verzameld Opgetekend, verzameld en in vorm gegoten door Jacques Cuijpers (1850-1926), hoofdonderwijzer te Zeelst. Gepubliceerd in het Tijdschrift voor Noordbrabantsche Geschiedenis, Taal- en Letterkunde (TNG) I (okt. 1883 - okt. 1884), II (okt. 1884 - okt. 1885), en de Noordbrabantsche (Volks-) Almanak (NA), beide onder redactie van August Sassen. Cuijpers was goed bevriend met Sassen. Met hem en anderen placht hij wandelingen door de Noordbrabantse Kempen en de Peel te maken, waarbij onder meer aandacht werd geschonken aan de plaatselijke volkscultuur. De lichte spot die uit zijn verhalen klinkt wijst op een zeker cynisme tegenover het hem vertelde. Tegenover Sassen liet hij meer dan in de verhalen dit duidelijk uitkomen. Zo schreef hij over de verenkrans, die voor velen hét bewijs van hekserij was: 'Ze vullen ze op met wat de lui hebben. Draadjes vindt men allicht in de peluws; deze doen de veren ineen rollen, en 't is geen wonder er een lapje of een strooitje bij te vinden. En al zal zoo'n rommel ook al heel weinig geleken hebben op een krans of een poppetje - de verbeelding zal daar wel alles van kunnen maken, wat bijgeloovige menschen er in zien willen.' (brief aan Sassen, dd. 5 juli 1890, verz. Sassen inv. no. BB26).
Naast volksverhalen verzamelde meester Cuijpers materiaal betreffende allerhande volksgebruiken zoals kinderrijmen, kalendergebruiken, e.a. hetgeen eveneens in de genoemde tijdschriften gepubliceerd werd.

Zwerge wollen nicht belauert werden: Neugierigen das Auge ausgestochen

Kabauter    Kabauter   

Kaboutermannekes    Kaboutermannekes   

Kabouter    Kabouter   

2013-03-01 14:46:20