Registratie zal enige tijd duren. Deze functie is in ontwikkeling.

DYKFRIES2166

Een sage (boek), 1896

Hoofdtekst

Men kende hier voorheen ook den basiliskus. Dit beest had zeer gevaarlijke oogen, niemand kon daar in zien, zonder oogenblikkelijk te sterven. In het jaar 1413 werd te Oldeboorn een put gegraven. Toen men hiermede zoover was gevorderd dat men water kreeg, rees er zulk een verpestende damp uit op, dat twaalf mannen, vier vrouwen en twee kinderen er van stikten. Spoedig begreep men, dat deze damp uitging van een basiliskus, die zich in het onderaardsche water bevond. Iedere glasblazerij, zeide men, moest telkens het zevende jaar stil staan, anders ontstond daar een basiliskus. Zeker eigenaar eener glasblazerij beschouwde 't voor dwaasheid wat men vertelde omtrent het ontstaan van zulk een dier. Hij liet zijne fabriek het zevende jaar doorwerken, maar! het duurde niet lang, of het ondier was in den kelder. Nu was goede raad duur. Niemand durfde zich aan dat dier wagen; men kon het immers niet aantasten zonder het in de oogen te zien. Maar een schrandere bol kwam op een gelukkig denkbeeld. Hij was van meening, dat de basiliskus, wanneer deze zichzelf in de oogen zag, ook zou moeten sterven. Men moest hem in een spiegel laten zien. Nu liet men een man geblinddoekt, met een tamelijk grooten spiegel voor zich, in den kelder gaan. De basiliskus kwam daar op af, zag in den spiegel zijn eigen beeld in de oogen en — was dood! — Gewis was dit een groot geluk en tevens eene nuttige les voor den ongeloovigen eigenaar der glasblazerij!

Onderwerp

SINSAG 1341 - Basilisk tötet Menschen durch seinen Blick (stirbt beim Sehen des eigenen Bildes im Spiegel).    SINSAG 1341 - Basilisk tötet Menschen durch seinen Blick (stirbt beim Sehen des eigenen Bildes im Spiegel).   

Beschrijving

In Friesland wist men van het bestaan van de basilisk (basiliskus). Dit beest was gevaarlijk: wie het in de ogen keek, stierf direct. In Oldeboorn werd in 1413 een put gegraven. Uit het water steeg een verschrikkelijke damp op, waardoor omstanders stikten. Men besefte met een basilisk van doen te hebben. Er werd gezegd dat elke glasblazerij eens in de zeven jaar stil moest liggen, anders zou er een basilisk ontstaan. Een glasblazer die dit maar onzin vond, werkte zeven jaar door en kreeg toen te maken met een basilisk in de kelder. Iemand kwam op het idee dat de basilisk zou sterven als het zichzelf in de ogen zou zien. Daarom werd een geblinddoekte man met een grote spiegel de kelder in gestuurd. Toen de basilisk op hem afkwam zag het beest zichzelf in de spiegel en stierf.

Bron

Waling Dykstra: Uit Friesland's volksleven van vroeger en later: volksoverleveringen, volksgebruiken, volksvertellingen, volksbegrippen. Leeuwarden [1896], deel 2, 200

Motief

B12.2 - Basilisk‘s fatal glance.    B12.2 - Basilisk‘s fatal glance.   

B12.3 - Basilisk killed by seeing own image.    B12.3 - Basilisk killed by seeing own image.   

Commentaar

Onderdeel van het hoofdstuk "Werken des duivels".

Naam Locatie in Tekst

Oldeboorn    Oldeboorn   

Plaats van Handelen

Oldeboorn    Oldeboorn   

Kloekenummer in tekst