LIJST082 - De Duivel

I. De Duivel.
1. Zijn U verhalen bekend over mensen, die de duivel gezien hebben of omgang met hem hebben gehad (met hem gedanst hebben, met hem kaart hebben gespeeld), of kent U andere verhalen, waarin de duivel een rol speelt?
Gelieve elk verhaal te noteren op een afzonderlijk blad papier en in elk verhaal duidelijk aan te duiden hoe de duivel voorgesteld wordt (met bokshorens, bokspoten, paardenhoeven, sik, staat enz.).

b. (1884. In m'n jeugd afgeluisterd gesprek van 'n oude schipper tot m'n vader)
"Aleere joaren vouer (= vaarde) ik bie 'n schipper, dij alernoarst vlukte, om 't anerwoard kwam 'r bie dij vluikbaist 'n woord oet om van te iezen; 't waas ien ain woord 'n munster. Ik docht wel ais, dat ken mit hom nog wel es lelk oflopen. En wat wol 't gevaal? Op 'n störmachtege oavent lagen wie mit 't schip op 't Raidaip veur anker om reden wie konnen nait ien wiend optörnen. Schipper waas noar beneden goan ien 't vronner en ik redderde nog wat aan de zaailen, dou ik ien ains 'n kop boven de veursteven zaag, en 't hoast besturf van schrik, want die kop waas hailendaal swaart behoard, en haar ogen as kolen vuur. Hai kwam hoger op en mit 'n sprong kwam 't haile liggoam over verschaansen. 't Waas duvel zulf, gain mensk en gain baist. Zien liggoam waas net behoard as 'n swarte poedelhond, en net zo schudde 'r hom oak, dat spadders vlogen ien 't ronde. Dou keek 'r mie aan en knees(= lachte) wel zo gemain. Ik ston stief van schrik dou' r mit sprongen deur de woarens (gangboard) ging op 't achterin of. Hai wol 't vronner ien vanzulf om schipper te hoalen. Opains heurde ik doar 'n gegier as van 'n meert (= marter) dij ien nood zit. Dou heurde of zaag ik niks meer. Hou laank of ik op' t veurdek stoan heb, wait ik nait, moar dou ik op 't lest noar achtern duurde, laag schipper recht op rug, net zo blaauw as potlood. Hai is nooit weer recht goud worden.

SINSAG 0917 - Teufel (in Tiergestalt) erschreckt Sünder (Fluchende, Holzdiebe, Sonntagsschänder oder Spötter).    SINSAG 0917 - Teufel (in Tiergestalt) erschreckt Sünder (Fluchende, Holzdiebe, Sonntagsschänder oder Spötter).   

Knecht van veel vloekende schipper ziet een zwartharige duivel op het schip opduiken en het vooronder in gaan. De knecht hoort schreeuwen, en vindt de schipper helemaal blauw.

Volkskundevragenlijst 18 (1954) formulier B017p (Archief Meertens Instituut)

G303.4.1.1 - Devil has ninety-nine heads.    G303.4.1.1 - Devil has ninety-nine heads.   

G303.4.1.2.2 - Devil with glowing eyes.    G303.4.1.2.2 - Devil with glowing eyes.   

G303.3.3.1.1 - Devil in form of dog.    G303.3.3.1.1 - Devil in form of dog.   

G303.9.6.1 - Devil fights with man.    G303.9.6.1 - Devil fights with man.   

Q235 - Cursing punished.    Q235 - Cursing punished.   

Raidiep    Raidiep   

Reitdiep    Reitdiep   

Zoutkamp    Zoutkamp   

B017p    B017p   

2013-03-01 14:46:22