Hoofdtekst
Schonmoakersknecht
Er was es 'n schonmoakersknecht, dei zich vief joar verzegd het bie 'n boas. Dou de joaren om bennen, zegt hai tegen zien boas, dat hai vot wil. 't Schonmoaken, doar is e zat van. Hai krigt de vief joar oetbetoald, en omdat hai best oppaast het, geft schonmoaker hom nog 'n gouie road mit. Ten eerste, zegt e, moak gain kromme wegen. Ten tweide, overnacht altied, doar gain licht is. Ten daarde, wees nait neischierig. Dat zel ik onthòllen, zegt knegt en hai gaait op raais. Tegen oavend wordt 't duuster, hai ken op 'n duur niks meer zain, hai is verdwoald. Dou zigt hai ien de verte 'n lichtje brannen, en dou verget e wat zien boas zegd het, hai gaait ter op òf.
En dou komt hai doar en dou is dat 'n roovershol, moar zai nuigen hom toch binnen. Dou zitten doar 'n stuk of vief kerels mit 'n poar wichter. Hai zegt gouien oavend, mor doar is gain ain dei 'n woord zegt. Hai gaait ook zitten, mor zegt verder ook niks. Op 'n duur zegt de boas tegen hom: ie bennen ja niks neischiereg man. Doar heb ik niks aan, zegt e, ik wait gauw genog. Dat is 'n geluk veur joe man, want ik heb hier 'n biel stoan, en 'k was anners van plan om joe de kop ien te houwen. Dat is ja 'n roar gebruuk, zegt Jaan. Mor hai blift doar dei nacht en annerdoags willen ze hom nait weer loopen loaten. Hai is der zóó laank, hai wordt der aigen. Ze stellen ale vertrouwen ien hom. Dou zeggen ze: geldpuut wordt leeg, wie mouten mor es weer op roof oet. Ien dei tied mout Jaan allain oppazen. As ze votgoan, geven ze hom 52 sleutels; aine doarvan mag e nait bruken, mor hai ken 't nait loeten, hai bruukt hom aal. Dou zit de keuninksdochter van Itoalie ien dei koamer opsloten. 't Is 'n hail mooi wicht en ze hemmen dat stumper doar al over 'n joar gevangen had. Ze klagt heur nood aan hom, en hai zegt tegen heur: de tied is nou te kòrt om die te helpen, ik ken nait meer mit die vluchten, mor bedoar die mor, as ze 'n anner moal wéér votgoan, den zel ik 't pebaiern, mor mos mie nait beklappen wicht.Jaan het hail best oppaast. Ze bennen hail best mit hom tevreden. Ze vertellen hom dat ze neiweek weer votgoan en den blief wie 'n haile week weg, zeggen ze.Den mout je mie 't viskersschipke ien order moaken, want den heb ik tied om te visken op 't meer, zegt Jaan. Dat doun ze, ze moaken 't schipke kloar. Zai op roof oet. Jaan spant peerd veur sees en gaait ter mit 't wicht van deur. Hai let de boudel ien de braand. Dou komen ze tegen oavend veur de poorten van Damaskus. 't Is al loat, mor poortwachter dut heur nog open en let heur der ien. Dou komen ze 'n kerkhòf veurbie. Doar staait 'n geest. Zai swoit mit aarms en hai zegt tegen 't wicht: doar mout ik mit spreken. Nò, en dou vragt hai aan dei geest, woarom dei doar lopt en wat dei wil. Zai zegt: ik heb vief stuk bòtterschuld en dat ken ik nait betoalen. Zel ik 't veur die liek moaken? zegt jong. Joen haand der op, zegt geest, mor hai langt heur buusdouk tou, hai is baang veur zien hannen. As ie dat nou doun, zegt geest, den zel ik joe loater 'n dainst bewiezen. Dat ken ons nog wel te pas komen, zegt Jaan. Hai blift ien Damaskus en zet 't schonmoaken op mit 't wicht. Wat zel hai ook anners? Dat was zien affeer en geld om mit heur ien Itoalie te komen het e nait. Zai kriegen 't doar oareg best aan loop. Keunink van Itoalie looft 'n groode som geld oet, veur dei hom zien wicht weer thoes brengt. 'n Zeekaptaain heurt, dat zai ien Damaskus zit en dei gaait er op òf mit zien tjaalk. Hai bestelt schounen bie Jaan. Zai worren mit nkanner vertrouwd, en kaptaain nuigt Jaan mit de keuninksdochter op verziede aan boord. Ze goan der mit heur baaiden ien goud vertrouwen op òf, moar dou de kaptaain heur aan boord het, zet e zaailen der bie en zaailt mit heur vot. Dou ze midden ien zee bennen, zegt e tegen Jaan, dat e te kaizen het, verzoepen of ien 'n stuurloos bootje, want er dobbert 'n bootje achter tjaalk aan. Den mout ik mor ien 't bootJe, zegt Jaan, want ik wil 't laist ien 't leven blieven. Jaan dobbert op de boaren en komt nait wieder. Dat is 'n duvelze boudel, zegt e, mor hou hai ook sparrelt om bie 't schip te blieven, hai drift aal wieder òf en op 'n duur brengt vloud hom op 't strand. 't Is onnertied duuster worren en dou staait dei geest doar. Hai vertelt heur, hou 't ter bie staait. Zai stapt opslag bie hom ien en brengt hom noar Itoalie, want zei ken meer as 'n gewoon mènsk. Jaan wordt weer schonmoaker ien Itoalie. Kaptaain brengt dat wicht bie de keunink. Mor aan boord van 't schip het e heur bedraaigd mit de dood, as zai tegen heur voader nait sweren wol, dat hai, de kaptaain, en gain aner 't west het, dei heur bie de roovers weghoald het. Doar haar ze t nait veul mit op, want zei mog Jaan stomgeern lieden, mor zai dus 't nait loaten. Dou de keunink zien dochter aankomen zag, was hai toch zóó gelukkeg, want hai haar nooit dòcht, dat e heur leventeg weerzain zol. Kaptaain wer deur ale mènsken eerd en prezen, en keunink vroug hom, wat hai't laiste wol. Joen dòchter, zegt e. Mor 't wicht stelt brulof aal oet. Den mout zai dit nog hemmen en den dat. Op n duur zel 't wezen, mor den zegt ze dat ze nog neie schounen hemmen mout. Doe hes ook altied wat, zegt kaptaain. 'k Heb ja gain schounen meer om vouten, zegt ze. Gain ain schonmoaker ken ze heur noar 't zin moaken. Den heurt ze dat er 'n neie schonmoaker komen is, en zoo komt ze op 'n duur per geluk weer bie Jaan terecht. Gommes doagen wat wazzen ze blied dat ze kanner weer haren! Dou ging ze gauw noar heur voader en vertelde hom ales. Dou wer de keunink roazend kwoad op dei gemaine kaptaain, mor hai wil toch nog n proef nemen. Ze mouten toch 't verlovensfeest mor vieren van zien dòchter mit kaptaain. Hai stuurt 'n bode noar Jaan. Dei mout opslag komen en helpen mit kokken. Hai mout riezenbrei noar binnen brengen. As hai zoal binnen komt, doar de keunink mit zien gasten en de kaptain noast de prinses aan toavel zit, den wordt de kaptaain zoo wit as 'n muur. Dou wait de keunink genog. Hai gaait stoan en vragt Jaan op man òf, of hai 't is dei zien dòchter verlöst het. Joa, zegt Jaan, dat is zoo! Dou vragt de keunink aan de kaptaain: wat mout ik begunnen mit ain dei zóó bot laigen ken. Mie dunkt dei mos ophongen worren! Dat heb ik krekt zoo, zegt kaptaain. En dou bulderde de keunink tegen hom: doe bis dei man, doe bis 'n groode deugennait, want doe hes mien dòchter nait red, mor stolen. Doe bis 'n daif en 'n leugenoar en doe zelt ophongen worren! En zoo gebeurde 't ook. En tegen Jaan zee e: doe zelt ook dien verdainde loon hemmen en Jaan kreeg de keuninksdochter tot vrouw. Hai wer loater keunink van Itoalie en hiermit is 't vertelsel oet.
Er was es 'n schonmoakersknecht, dei zich vief joar verzegd het bie 'n boas. Dou de joaren om bennen, zegt hai tegen zien boas, dat hai vot wil. 't Schonmoaken, doar is e zat van. Hai krigt de vief joar oetbetoald, en omdat hai best oppaast het, geft schonmoaker hom nog 'n gouie road mit. Ten eerste, zegt e, moak gain kromme wegen. Ten tweide, overnacht altied, doar gain licht is. Ten daarde, wees nait neischierig. Dat zel ik onthòllen, zegt knegt en hai gaait op raais. Tegen oavend wordt 't duuster, hai ken op 'n duur niks meer zain, hai is verdwoald. Dou zigt hai ien de verte 'n lichtje brannen, en dou verget e wat zien boas zegd het, hai gaait ter op òf.
En dou komt hai doar en dou is dat 'n roovershol, moar zai nuigen hom toch binnen. Dou zitten doar 'n stuk of vief kerels mit 'n poar wichter. Hai zegt gouien oavend, mor doar is gain ain dei 'n woord zegt. Hai gaait ook zitten, mor zegt verder ook niks. Op 'n duur zegt de boas tegen hom: ie bennen ja niks neischiereg man. Doar heb ik niks aan, zegt e, ik wait gauw genog. Dat is 'n geluk veur joe man, want ik heb hier 'n biel stoan, en 'k was anners van plan om joe de kop ien te houwen. Dat is ja 'n roar gebruuk, zegt Jaan. Mor hai blift doar dei nacht en annerdoags willen ze hom nait weer loopen loaten. Hai is der zóó laank, hai wordt der aigen. Ze stellen ale vertrouwen ien hom. Dou zeggen ze: geldpuut wordt leeg, wie mouten mor es weer op roof oet. Ien dei tied mout Jaan allain oppazen. As ze votgoan, geven ze hom 52 sleutels; aine doarvan mag e nait bruken, mor hai ken 't nait loeten, hai bruukt hom aal. Dou zit de keuninksdochter van Itoalie ien dei koamer opsloten. 't Is 'n hail mooi wicht en ze hemmen dat stumper doar al over 'n joar gevangen had. Ze klagt heur nood aan hom, en hai zegt tegen heur: de tied is nou te kòrt om die te helpen, ik ken nait meer mit die vluchten, mor bedoar die mor, as ze 'n anner moal wéér votgoan, den zel ik 't pebaiern, mor mos mie nait beklappen wicht.Jaan het hail best oppaast. Ze bennen hail best mit hom tevreden. Ze vertellen hom dat ze neiweek weer votgoan en den blief wie 'n haile week weg, zeggen ze.Den mout je mie 't viskersschipke ien order moaken, want den heb ik tied om te visken op 't meer, zegt Jaan. Dat doun ze, ze moaken 't schipke kloar. Zai op roof oet. Jaan spant peerd veur sees en gaait ter mit 't wicht van deur. Hai let de boudel ien de braand. Dou komen ze tegen oavend veur de poorten van Damaskus. 't Is al loat, mor poortwachter dut heur nog open en let heur der ien. Dou komen ze 'n kerkhòf veurbie. Doar staait 'n geest. Zai swoit mit aarms en hai zegt tegen 't wicht: doar mout ik mit spreken. Nò, en dou vragt hai aan dei geest, woarom dei doar lopt en wat dei wil. Zai zegt: ik heb vief stuk bòtterschuld en dat ken ik nait betoalen. Zel ik 't veur die liek moaken? zegt jong. Joen haand der op, zegt geest, mor hai langt heur buusdouk tou, hai is baang veur zien hannen. As ie dat nou doun, zegt geest, den zel ik joe loater 'n dainst bewiezen. Dat ken ons nog wel te pas komen, zegt Jaan. Hai blift ien Damaskus en zet 't schonmoaken op mit 't wicht. Wat zel hai ook anners? Dat was zien affeer en geld om mit heur ien Itoalie te komen het e nait. Zai kriegen 't doar oareg best aan loop. Keunink van Itoalie looft 'n groode som geld oet, veur dei hom zien wicht weer thoes brengt. 'n Zeekaptaain heurt, dat zai ien Damaskus zit en dei gaait er op òf mit zien tjaalk. Hai bestelt schounen bie Jaan. Zai worren mit nkanner vertrouwd, en kaptaain nuigt Jaan mit de keuninksdochter op verziede aan boord. Ze goan der mit heur baaiden ien goud vertrouwen op òf, moar dou de kaptaain heur aan boord het, zet e zaailen der bie en zaailt mit heur vot. Dou ze midden ien zee bennen, zegt e tegen Jaan, dat e te kaizen het, verzoepen of ien 'n stuurloos bootje, want er dobbert 'n bootje achter tjaalk aan. Den mout ik mor ien 't bootJe, zegt Jaan, want ik wil 't laist ien 't leven blieven. Jaan dobbert op de boaren en komt nait wieder. Dat is 'n duvelze boudel, zegt e, mor hou hai ook sparrelt om bie 't schip te blieven, hai drift aal wieder òf en op 'n duur brengt vloud hom op 't strand. 't Is onnertied duuster worren en dou staait dei geest doar. Hai vertelt heur, hou 't ter bie staait. Zai stapt opslag bie hom ien en brengt hom noar Itoalie, want zei ken meer as 'n gewoon mènsk. Jaan wordt weer schonmoaker ien Itoalie. Kaptaain brengt dat wicht bie de keunink. Mor aan boord van 't schip het e heur bedraaigd mit de dood, as zai tegen heur voader nait sweren wol, dat hai, de kaptaain, en gain aner 't west het, dei heur bie de roovers weghoald het. Doar haar ze t nait veul mit op, want zei mog Jaan stomgeern lieden, mor zai dus 't nait loaten. Dou de keunink zien dochter aankomen zag, was hai toch zóó gelukkeg, want hai haar nooit dòcht, dat e heur leventeg weerzain zol. Kaptaain wer deur ale mènsken eerd en prezen, en keunink vroug hom, wat hai't laiste wol. Joen dòchter, zegt e. Mor 't wicht stelt brulof aal oet. Den mout zai dit nog hemmen en den dat. Op n duur zel 't wezen, mor den zegt ze dat ze nog neie schounen hemmen mout. Doe hes ook altied wat, zegt kaptaain. 'k Heb ja gain schounen meer om vouten, zegt ze. Gain ain schonmoaker ken ze heur noar 't zin moaken. Den heurt ze dat er 'n neie schonmoaker komen is, en zoo komt ze op 'n duur per geluk weer bie Jaan terecht. Gommes doagen wat wazzen ze blied dat ze kanner weer haren! Dou ging ze gauw noar heur voader en vertelde hom ales. Dou wer de keunink roazend kwoad op dei gemaine kaptaain, mor hai wil toch nog n proef nemen. Ze mouten toch 't verlovensfeest mor vieren van zien dòchter mit kaptaain. Hai stuurt 'n bode noar Jaan. Dei mout opslag komen en helpen mit kokken. Hai mout riezenbrei noar binnen brengen. As hai zoal binnen komt, doar de keunink mit zien gasten en de kaptain noast de prinses aan toavel zit, den wordt de kaptaain zoo wit as 'n muur. Dou wait de keunink genog. Hai gaait stoan en vragt Jaan op man òf, of hai 't is dei zien dòchter verlöst het. Joa, zegt Jaan, dat is zoo! Dou vragt de keunink aan de kaptaain: wat mout ik begunnen mit ain dei zóó bot laigen ken. Mie dunkt dei mos ophongen worren! Dat heb ik krekt zoo, zegt kaptaain. En dou bulderde de keunink tegen hom: doe bis dei man, doe bis 'n groode deugennait, want doe hes mien dòchter nait red, mor stolen. Doe bis 'n daif en 'n leugenoar en doe zelt ophongen worren! En zoo gebeurde 't ook. En tegen Jaan zee e: doe zelt ook dien verdainde loon hemmen en Jaan kreeg de keuninksdochter tot vrouw. Hai wer loater keunink van Itoalie en hiermit is 't vertelsel oet.
Onderwerp
AT 0506b - The Princess Rescued from Robbers
AT 0506b - The Princess Rescued from Robbers 
ATU 0505 - The Grateful Dead.
ATU 0505 - The Grateful Dead.
Beschrijving
Een schoenmakersknecht wint het vertrouwen van een groep rovers. Hij ontdekt dat de rovers de dochter van de Italiaanse koning gevangen houden. Hij bevrijdt haar en ze gaan samen in Damascus wonen. Een kwaadaardige kapitein ontvoert de prinses en brengt haar terug bij haar vader. De prinses moet met de kapitein trouwen, maar ze stelt de bruiloft steeds uit. De schoenmaker reist met de hulp van een geest naar Italië en krijgt toegang tot het hof. De prinses vertelt haar vader over de ontvoering en de kapitein wordt gestraft. De schoenmakersknecht trouwt met de prinses en wordt koning van het land.
Bron
E.J.Huizenga-Onnekes: Het Boek van Minne Koning. Groningen (etc), 1979, p.1-7
Motief
L161 - Lowly hero marries princess.
L161 - Lowly hero marries princess.
H1385.1 - Quest for stolen princess.
H1385.1 - Quest for stolen princess.
R111.1.2 - Princess rescued from robbers.
R111.1.2 - Princess rescued from robbers.
H11.1 - Recognition by telling life history.
H11.1 - Recognition by telling life history.
Commentaar
1930
Onder "Beeld" een foto van Minne Koning en mevrouw Huizenga-Onnekes.
The Princess Rescued from Robbers
Naam Locatie in Tekst
Jaan (Jan)
Jaan (Jan)
Italië
Italië
Damascus
Damascus
Datum Invoer
2013-03-01 14:46:20