Zoek in de Collectie
- Continent: Europa (verwijderen)
- Trefwoorden: karnen (verwijderen)
Zoekresultaten beperken
Itemtype
- Volksverhaal (103)
Trefwoorden
- karnen (103)
- karn (61)
- boter (56)
- toverij (47)
- betoveren (36)
- nacht (24)
- betoverd (21)
- heks (20)
- werken (18)
- hekserij (16)
- beheksen (14)
- boer (14)
- melk (14)
- toveren (13)
- werkgeest (13)
- karnton (12)
- boteren (10)
- karnmolen (10)
- onmogelijk (10)
- dood (8)
- duivel (8)
- horen (8)
- mislukken (8)
- paard (7)
- spokerij (7)
- voorloop (7)
- voorteken (7)
- afweer (6)
- boerderij (6)
- dorsen (6)
- lukken (6)
- omen (6)
- onttoveren (6)
- vrouw (6)
- bang (5)
- boerin (5)
- braken (5)
- helpen (5)
- tovenaar (5)
- arbeid (4)
- avond (4)
- boom (4)
- braak (4)
- doorgaan (4)
- duiveldrek (4)
- gooien (4)
- hulp (4)
- meid (4)
- raad (4)
Maker / Verteller
- Kammen, Roel van (2)
- Kuperus, A. (2)
- Nella Lenders (2)
- Oosterhof - Lindeboom, Hiltje (2)
- Pomper, Hendrik (2)
- Stienstra, Miente Tsjerks (2)
- Zeilinga, Marten (2)
- Alma, Fokke [nr. 2+3, mogelijk 2 personen] (1)
- Alma, Johannes (1)
- Beerstra, Durk Sakes (1)
- Bekkema, Anne P. (1)
- Bekkema, Jehan J. (1)
- Bergsma, Harm (1)
- Bij, Uilke van der (1)
- Bijma, Anders (1)
- Boekenoogen, Gerrit Jacob (1)
- Boer, Sipke de (1)
- Bongers, G.G. (1)
- Bos, Wopke van den (1)
- Brug, Roel van der (1)
- Bruinsma - Greijdanus, Rinskje (1)
- Buurman, J. (Gendt) (1)
- Buurs, A. (1)
- E.J. Winters (1)
- Elzinga, Jelle (1)
- Elzinga, Sake (bijnaam: Sake Sigear) (1)
- F. Woudstra-v.d. Meer (1)
- Feenstra, Auke (1)
- Glee, Douwe de (1)
- Haan - Mozes, Elisabeth de (1)
- Haan, Folkert de (1)
- Helder - Pijpstra, Grietje (bijnaam: Groninger Griet) (1)
- Hiemstra, H. (1)
- Hoekstra - Van Seggeren, Baukje (1)
- Hooijenga, Hâns H. (1)
- Hooiveld, Lutte (1)
- Hubregtse, J.A. (1)
- J. van Bree (1)
- Jaarsma, B. (1)
- Jong - de Boer, Aefke (1)
- Jong, Hendrik H. de (1)
- KM (1)
- Kempenaar, Gerrit (1)
- Kloosterman, Hendrik (1)
- Kobus - Van der Zee, Geeske (1)
- Kooistra - van der Weide, Hiltje (1)
- Kooistra, Sjoerd W. (1)
- Kuipers, W. (1)
- Lijzinga, Wiger (1)
- Luinstra, Gooitzen [Goitzen] (1)
Taal
- Fries (Woudfries) (64)
- Standaardnederlands (22)
- Brabants (5)
- Fries (3)
- Gronings (3)
- Noord-Brabants (3)
- Gendts (Achterhoeks) (2)
- Zeeuws (2)
- 17e-eeuws Nederlands (1)
- Drents (1)
- Liemers (1)
Type bron
- mondeling (87)
- boek (7)
- vragenlijst (5)
- brief (3)
- internet (1)
Decennium_group
Verzamelaar
- A.A. Jaarsma (66)
- C. Kusters (7)
- Wever, F. (6)
- Jacques Cuijpers (2)
- Kuperus, A. (2)
- M.H. Dinnissen (2)
- Nooijer, J.M. de (2)
- A. Tinneveld (1)
- A. van Oirschot (1)
- Ampt, M.J. (1)
- Boekenoogen, Gerrit Jacob (1)
- Bruijn, Cor (1)
- E. Wouda (1)
- F. Polen-Scheele (1)
- G. D. van Oosten (1)
- Hubregtse, J.A. (1)
- Loes Hendriks (1)
- Overbeke, Aernout van (1)
- Schaap, J.F.C. (1)
- Theo Meder (1)
- Volkers, Jac. (1)
- W.N.C.F. van Liere (1)
- Ype Poortinga (1)
Plaats
- De Westereen (8)
- Boelenslaan (5)
- Drachten (5)
- Eastermar (4)
- Augustinusga (3)
- Moddergat (3)
- Rottevalle (3)
- Surhuisterveen (3)
- Deurne (2)
- Gendt (2)
- Haulerwijk (2)
- Neerkant (2)
- Opende (2)
- Oudega (2)
- Steggerda (2)
- Sumar (2)
- Zeelst (2)
- (1)
- Aarle-Rixtel (1)
- Akkerwoude (1)
- Amsterdam (1)
- Asten (1)
- Bathmen (1)
- Bladel (1)
- Burgum (1)
- Burum (1)
- De Lethe (1)
- De Tike (1)
- Den Haag (1)
- Didam (1)
- Dokkum (1)
- Emmen (1)
- Garyp (1)
- Gersloot (1)
- Haamstede (1)
- Harkema (1)
- Heeze (1)
- IJlst (1)
- Jistrum (1)
- Kloetinge (1)
- Kollumerzwaag (1)
- Kootstertille (1)
- Kornhorn (1)
- Krabbendijke (1)
- Leeuwarden (1)
- Leiden (1)
- Maarheeze (1)
- Marum (1)
- Moergestel (1)
- Mountainair (1)
Provincie(NL)/Gewest(BE)
- Friesland (62)
- Noord-Brabant (12)
- Groningen (6)
- Zeeland (6)
- (4)
- Drenthe (4)
- Gelderland (3)
- Zuid-Holland (3)
- New Mexico (1)
- Noord-Holland (1)
- Overijssel (1)
Plaats van Handelen
- Steggerda (2)
- Asten (1)
- De Lethe (1)
- Heeze (1)
- Holten (1)
- Meerveldhoven (Noord-Brabant) (1)
- Moriaanshoofd (1)
- Neerkant (1)
- Noord Sleen (1)
- Renesse (1)
- Strijp (Noord-Brabant) (1)
Naam Overig in Tekst
- Piter Poes (7)
- Jonge Jan (2)
- Pieter (2)
- Abraham (1)
- Acht Zaligheden (1)
- Acht-Zaligheden (1)
- Alde Rien (1)
- Arië (1)
- Bareld Hoogsteen (1)
- Bonne Algra (1)
- Breedte (1)
- De reizende Man (1)
- Drachtster Compagnie (1)
- Eise Poal (1)
- Eise Pool (1)
- Evert (1)
- Falom (1)
- Francientje Groen (1)
- Geeuw (1)
- Groninger (1)
- Hinse (1)
- Hinse Jehannes de Boer (1)
- Hommes (1)
- Jan (1)
- Jan Arts (1)
- Janetje M. (1)
- Jantsje (1)
- Jertjen Aartjes (1)
- Kabouter (1)
- Kaboutermanneke (1)
- Katholiek (1)
- Koezumer (1)
- Kompenije (1)
- Kortomme (1)
- Kyria (1)
- Kyrië (1)
- L. (1)
- Laurens van Damme (1)
- Laurus (1)
- Laurus van Damme (1)
- Leège land (1)
- Lou Oosterhof (1)
- Lubbers (1)
- Lutske (1)
- Marijke Hofstra (1)
- Marmelink (1)
- Minse (1)
- Minse Griper (1)
- Moarum (1)
- Moosdijk (1)
103 resultaten voor ""
- karnen
- Bij Kortome probeerden ze boter te maken, maar dat lukte niet. Niemand was sterk genoeg om de boter te karnen. Een geestelijke zei dat ze er een gulden in moesten gooien. Ze gooide er een gulden in en…
- karnen
- Als de karn betoverd is en geen boter wordt, gaat men naar Wopke, die geeft goede raad.
- karnen
- Een man verdenkt zijn vrouw van overspel en zet een kan melk met een lepel onder het bed. 's Avonds is de melk gekarnd.
- karnen
- Een vrouw kan geen boter krijgen bij het karnen en slaat met een gloeiend heet gemaakte sikkel in de karn; dan wil de boter wel komen en de van hekserij verdachte vrouw loopt met haar armen in doeken.
- karnen
- Verteller weet dat het karnen kan mislukken, maar weet er het fijne niet meer van.
- karnen
- Boer Marmelink beweerde, dat er toverheksen waren, want de meid was aan het vlastrekken geweest en had alles netjes aan hoopjes gelegd. Toen was er een haas gekomen en deze had al de hoopjes door…
- karnen
- Een vrek had een onverstandige man kaalgeplukt. Omdat hij hem nodig had, moest hij hem weer omkopen met grote giften. Een ander sprak hem daarop aan. De vrek was met die man omgegaan als met…
- karnen
- Vrouw betovert de karn, waardoor er geen boter gemaakt kan worden. Om dat op te heffen wordt duiveldrek gebruikt dat men bij de duivelbanner haalt.
- karnen
- Piter Poes is misschien aan zijn bijnaam gekomen omdat hij net als een kat altijd zijn vinger in de room stak. Zijn bijnaam kan ook zijn ontstaan omdat hij altijd een aantal poezen om zich heen heeft.…
- karnen
- Wanneer je geholpen wordt door kabouters, moet je goed je best doen om deze hulp te behouden. Kabouters zijn namelijk erg gauw beledigd en dan werken ze je tegen.
- karnen
- De meid kan de karn niet van de melk afhalen, doordat een heks de melk betoverd heeft. Wanneer de meid een gloeiend hoefijzer in de melk steekt, is de melk niet langer betoverd. De vrouw die de melk…
- karnen
- Bij katholieke boeren een wit kruis boven het raam van de melkkelder ter afweer van de duivel.
- karnen
- Een heks kan mensen en paarden vastzetten. Ze laat het karnen mislukken en gaf mensen voorspellende dromen
- karnen
- Bij het karnen bleef de melk schuimen en mislukte het botermaken. Boer gaat met duivelbanner naar de weide, waar de duivelbanner in gevecht gaat met de duivel en hem overwint. Nadat de melk weggegooid…
- karnen
- Bij betoverde karn mislukt het maken van boter.
- karnen
- Om te vermijden dat de duivel 's nachts komt karnen, waardoor de volgende dag geen boter gemaakt kan worden, moet 's avonds de pin waarmee de knuppel van een karnmolen vastzit worden weggehaald.
- karnen
- Onder het karnen moest je oppassen dat er geen oud wijf aan kwam dat met de handen eroverheen streek, want dan werd het geen boter. Als afweer gebruikte men duiveldrek bij de kelderdeur.
- karnen
- Als het niet wilde boteren, dan was de karn betoverd.
- karnen
- Het lukte eens niet om boter te maken. De meid kreeg de schuld, en ze hielden haar met haar hoofd in de karn. Ze werd nog net op tijd gered door haar baas.
- karnen
- Voor de nacht moeten de karn, de braak en het spinnewiel worden stil gezet, anders zou er 's nachts worden gekarnd, gebraakt en gesponnen.
- karnen
- Gereedschap moest 's avonds altijd opgeruimd worden, anders gingen de werkgeesten en 's nachts mee aan de slag. Dan werd er gedorst, of gehakt, of gebraakt, of gekarnd, enz.
- karnen
- Soms hoorden de mensen dat de karnmolen 's nachts aan het werk was. Ze hoorden het paard in de rondte gaan. Dat was een voorteken.
- karnen
- Op sommige plekken hoorden de mensen 's nachts de karn gaan.
- karnen
- De tovenaar Piter Poes kon muizen tevoorschijn laten komen op de voorakker van het land. Hij hielp ook altijd als het karnen niet lukte.
- karnen
- Als men geen boter kan krijgen doordat de karn betoverd is, moet men kokend water in de karn gooien. Dan gaan degene die de betovering hebben veroorzaakt, dood.
