De mannen van Dokkum hielden eens een balk dwars voor de poort en kregen hem zo niet naar binnen. Pas toen ze een zwaluw met een strootje in de lengte onder een dakpan door zagen gaan, bedachten ze dat ze de balk ook in de lengte moesten houden.
Zwarte katten en een zwarte hond met grelle[?] ogen, een zogenaamde borries, en krassende kraaien en zwarte raven werden gezien als onheilsdieren. Een zwarte kat is een voorbode van het kwaad. De zwaluw bracht geluk en zwaluwnesten mochten niet…
Mensen zijn een huis aan het bouwen, maar houden een balk dwars zodat deze niet door de deur past. Dan zien ze een zwaluw aan komen vliegen met een lange stro in zij bek die hij in de lengte achter zich draagt en zo naar binnen gaat. De mannen doen…
Een rechter veroordeelde een man eens ter dood. De man beweerde onschuldig te zijn, 'zo waar als een zwaluw nooit aan een kerk zal nestelen'. Zwaluwen maken inderdaad nooit hun nest aan de muur van een kerk.
Een ooievaar betaalt huur voor de plek waar hij zijn nest heeft. Het ene jaar gooit hij een ei naar beneden, het andere jaar een van zijn jongen. Zwaluwen doen dit ook.
Als een ooievaar een nest op het dak van een schuur heeft, gooit hij elk jaar iets naar beneden. De ene keer gooit hij een ei, de andere keer een van zijn jongen. Daarmee betaalt hij de huur. Zwaluwen doen dit ook.
Toen Christus stierf, was alles stil en rustig. Maar de zwaluw vloog af en aan. Zo komt het dat de zwaluwen nog steeds de hele tijd heen en weer vliegen en geen rust kunnen vinden. Dat is hun straf.
De zwaluw heeft genesteld in het groene hout waar het kruis van Christus van gemaakt is. Dat was oneerbiedig, en daarom mag een zwaluw nooit meer een nest in het groene hout bouwen, maar alleen tegen steen of dood hout aan.
Een zwaluwnest in of aan het huis kan geluk brengen. Als men het weghaalt, kan dat ziekte brengen. Men moet ook nooit een zwaluw in de hand nemen, want daar wordt men voor gestraft.
Een pauw klaagt bij een vrouw dat hij ook zo graag een mooie stem als de nachtegaal zou willen hebben. De vrouw legt hem uit dat elke vogel een bepaalde gave van God heeft gekregen en daarmee tevreden moet zijn.
Een zwaluw ziet dat een man aan het zaaien is. Ze waarschuwt de andere vogels voor het komende gevaar, omdat de vogels gemakkelijk gevangen kunnen worden tussen het hoge koren. De vogels willen echter niet luisteren. De zwaluw maakt haar nest in een…
De zwaluw en de gaai gaan naar de merel om raad te vragen. De zwaluw vertelt dat de zwaluwen in de koude winter zo te lijden hebben. De merel raadt hem aan naar het Zuiden te trekken. Dan vraagt de gaai om raad; in de winter valt er zo weinig te…