Vroeger had men voor ziekten en kwalen verschillende geneeskrachtige spreuken. Hier worden de (overigens rijmende) spreuken genoemd die men gebruikte bij (achtereenvolgens) kneuzingen, wratten, bloedneuzen, ingewandswormen, oogontstekingen, pijn en…
Raadplegen van duivelbanner bij ziek kind, vinden van een krans in het kussen; van belezer bij ziek vee, die door uitspreken formules de boze verdrijft.
Er was vroeger iemand die was met de helm geboren. Toen zei iemand door hem betoverd te zijn. Een toverdokter heeft een levende zwarte kip gekookt en dat bleek een oude man te zijn.
Pieter van Aken zegt mensen te kunnen genezen van betovering. Als hij eenmaal opgepakt wordt, zegt hij dat niet hij maar Hessel Gurrits een heks is. Zijn tong wordt doorpriemd en hij wordt voorgoed verbannen uit de stad. Ook Hessel wordt, ondanks…
Sommige mensen kunnen wratten genezen. Toen ik ooit vijfenzeventig wratten had, ging ik naar een man en die zei een spreuk. Na twee weken waren mijn wratten weg.
In Moordrecht werden sommige mensen gezien als tovenaar of heks. Ze dachten dan dat ze betoverd waren. Een slager dacht dat hij betoverd was en ging naar de toverdokter. Die zei dat hij kruisjes op de brug moest zetten. Maar dat hielp niet, dat kwam…
Ik had last van reuma en liet erover strijken. Ze streek erover en zei dat ik nog een paar keer moest terugkomen, het kostte me niks. Ik vroeg hoe ze dat kon en ze vertelde dat ze dat wrijven met haar hondje heeft geleerd.