Zoek in de Collectie

Een kind wordt vermist. Men denkt aan verdrinking, maar al snel worden zigeuners en joden verdacht gehouden. De joden zouden het lichaam gebruikt hebben voor het maken van hun matses.

Trefwoorden: antisemitisme, gemeentearchief, haven, joden, jodendom, kind, matse, officier van justitie, politie, racisme, rijkspolitie, rivier, stadsarchief, stadsarchief dordrecht, synagoge, verdrinken, woonwagen, zigeuner

De wilde jacht op de Osselker Esch

sage uit 1919

Op de Osseler Esch in Twente komt de Wilde Jacht voorbij. Daarna is alles weer normaal.

Trefwoorden: eeuwig, hond, hoorn, jacht, jagen, jager, paard, spokerij, wild

God's weer, goed weer

sage uit 1919

Het antwoord van een vrome, keurige man waarmee altijd over het weer wordt gesproken is altijd dat het God's weer - goed weer is. Bij zijn begrafenis zeggen de dragers dat het noodweer is, waarna uit…

Trefwoorden: angst, antwoord, bang, begraven, betrouwbaar, dood, gerust, goed, horen, kerig, kijken, kist, lijkkist, man, mannetje, noodweer, ontmoeten, openen, praten, rechtvaardig, regen, schrikken, sterven, storm, veranderen, vroom, weer, zeggen, zelfde

Geen titel

sage uit 2005

Een man vertelt over zijn aanraking door de Heilige Geest. Zijn lichaam begint te trillen en hij ziet prachtige en angstaanjagende beelden. Ook begint hij in tongen te spreken.

Trefwoorden: aanraken, aanraking, banier, bemoedigen, charismatisch, christelijk, christen, christendom, douche, duivel, gewaad, glossolalie, gras, hel, hoofdhuid, klanktaal, maaien, tongentaal, velden, visioen, vuur

De Pillen van Dordt

sage uit 2005

Straattype Gerrit Koman uit Dordrecht, 'Gerrit de Pil', stond bekend als pillendraaier/kwakzalver en verkocht pillen. Zijn zoons en familie gingen voortaan door het leven als de familie 'De Pil'.

Trefwoorden: anecdote, arts, bijnaam, grap, gras, groenteman, koopman, pil, pillendraaien, pillendraaier, preken, recept, scheldnaam, spotnaam, straattype, verkopen, visser, vlo

Kind op Marktplaats te koop aangeboden

broodjeaapverhaal uit 2006

Via Marktplaats wordt een kind gratis aangeboden. Het blijkt om een grap te gaan. De politie wordt ingeschakeld en de advertentie verwijderd.

Trefwoorden: aanbieden, adverteerder, advertentie, adverteren, agent, grap, gratis, hoax, internet, kind, koop, kroost, politie, recherche, rechercheur, te koop, ziekte, ziektekiem

Van Sint Servatius (zijn jeugd)

legende uit 1925

De geboorte van Sint Servatius wordt aangekondigd. Vervolgens wordt er verteld over zijn toekomstige heiligheid. Uiteindelijk wordt hij priester en krijgt hij van God de verantwoordelijkheid over de…

Trefwoorden: bedreigingen, gebed, geboorte, geboorteland, hulp, leven, moeder, onderwijzen, openbaren, openbaring, prediken, schenken, spreken, vader, verschjnen, vestigen, weerstaan, woorden, zenden, zielzorg, zoon, zuster

De scheiding van de ratten en de muizen: eene fabel.

sprookje uit 1830

De ratten komen in opstand tegen de muizen en willen zich van hen afscheiden. Eén rat probeert zich hier tegen te verzetten.

Trefwoorden: afscheiding, muis, muizen, oorlog, opstand, rat, ruzie, tiendaagse veldtocht, verzet

Een sage omtrent Kees den Tippelaar

sage uit 1919

In de dagen dat Kees de Tippelaar nog leefde, en deze langs de wegen tippelde was er een schipper uit Amsterdam die dikwijls een gesprek met hem aanging. Elk gesprek verliep hetzelfde: ze zeiden…

Trefwoorden: afkomen, belangstelling, boot, duiken, gedaante, gestalte, groeten, lopen, opluchting, schipper, schrikken, spook, storm, tippelen, varen, verschijning, vragen, water, zeven, zwijgen

Het puttertje

sage uit 1919

Hoe het puttertje als laatste vogel aan zijn kleuren is gekomen: eerst vergeten, maar uiteindelijk toch het mooist.

Trefwoorden: bekijken, beste, klein, kleur, naderen, penseel, putter, rest, rij, slag, tevreden, trots, vergeten, vogel, vroeger, zang

Van Sint Servatius (Zijn wonderbare bisschopswijding)

legende uit 1925

In het Bisdom Octavië wacht men al zeven jaar op een vervanger van de Bisschop, de Heilige Valentinus. Deze had gesproken dat enkel degene die door een openbaring van God werd aangewezen hem mocht…

Trefwoorden: aankomst, altaar, bidden, bisdom, bisschop, bisschopsstaf, heilige, herder, openbaring, opvolging, overleden, pelgrim, uitverkoren, voeren, volk, vreugde, wijden

Geen titel

sage uit 2006

Een verhaal over een spookplek op het 'Kraaienest'; daarnaast verhalen over ufo's en de vrijmetselarij, alsmede volksgeloof rondom onder meer Kong Fu en de Indonesische 'kris'.

Trefwoorden: campus, christelijk, christen, christendom, kris, lemmet, lijfspreuk, mes, molen, object, politiek, sekte, spoken, spokerij, spook, spreuk, tempelier, ufo, vrijmetselaar, vrijmetselarij, zwaard, zweven, zweverig

De Heilige doet bronnen ontspringen

legende uit 1925

Toen Servatius na een kerkvergadering terugkeerde besloot hij de overnachten in de buurt van Luik. Op de plek waar Servatius zijn pelgrimstaf plantte borrelde een fontein op. Ook in Worms liet de…

Trefwoorden: besluit, bevel, bezoeken, bidkapel, borrelen, bouwen, bron, dorst, droogte, geneeskrachtig, geven, heilige, jaarlijks, kapel, kerk, kerkvergadering, ontspringen, overnachten, pelgrims, pelgrimstaf, plaats, planten, staf, trekken, vernoemen, vluchten, volgelingen, volksoverlevering, water

Van Sint Lambertus ( † 698): Wonderteekenen bij zijn marteldood

legende uit 1925

De Heilige Lambertus wordt op bevel van Alpais Alpaica, door haar broer Dodon en zijn mannen vermoord. Toen de moordenaars bij zijn verblijf kwamen zagen zij een groot kruis in de lucht hangen. Ook…

Trefwoorden: begraven, bezoeken, bisschop, bloeddruppel, dood, geestelijke, golven, goud, heilige, herkennen, kruis, leven, lijk, lucht, martelaar, marteldood, meenemen, mislukken, moord, ombrengen, openbaring, ouders, plechtigheid, rivier, sterven, teken, venster, verblijven, vermoorden, vernemen, verwijderen, vlam, vliegen, voorhoofd, water, zenden

De veurloop van Middelsom

sage uit 1930

In Groningen geloofden velen in veurlopen (voortekenen). In Middelsom zag een vrouw een lijkwagen voor haar huis stoppen met een wit paard en een zwart paard ervoor. Een wit paard werd nooit voor een…

Trefwoorden: begrafenis, doodwagen, lijkstaatsie, lijkwagen, paard, paarden, vervulling., voorgezicht, voorloop, voorteken, wit, zwart

Van kerken, kapellen en wonderbeelden: Onze Lieve Vrouwe in het zand

legende uit 1925

Een herder gaat altijd met schapen naar een schrale zandheuvel toe. Daar was een put om de schapen drinken te geven en ze konden er grazen. Ondertussen zat de herder bij een eik bij deze bron te…

Trefwoorden: baas, bedrog, beeldje, begin, bevinden, bidden, boom, brengen, bron, buiten, devotie, dienen, echtheid, eik, emmer, gesloten, gesneden, heide, heilig, herder, huis, kerk, koel, lusten, mager, mogen, ontvluchten, pachter, pastoor, plaats, poort, rusten, schaduw, schapen, schoonmaken, schraal, slot, sturen, terug, vee, verbieden, verdwijnen, vereren, vet, vijftiende eeuw, water, waterput, werken, wonen, zandheuvel, zien, zwerven

Van kerken, kapellen en wonderbeelden: van een hostie waaruit te Meerssen bloed en water vloeide toen in den kelk de vloeistof ontbrak.

legende uit 1925

Een priester verzuimt om water en wijn in de kelk te doen voor de heilige mis. Hij bid tot God om barmhartigheid. Dan hoort hij een stem dat zijn gebed is verhoord. Als hij het brood (de hostie)…

Trefwoorden: bidden, bloed, breken, brood, deskundigen, drinken, geestelijken, geloof, getuigenis, gieten, heilige, horen, hostie, mis, monniken, priester, sacrementen, tonen, vergeten, vertellen, verzegelen, voordragen, water, wijn, wonder

Van kerken, kapellen en wonderbeelden: De brand van Meerssen

legende uit 1925

De kerk van Meersen staat in brand en is verdoemd om te vergaan. Alle bewoners kijken toe. Dan komt er een jongeman naar de brand toesnellen, die vraagt of het Allerheiligste al is gered. Iedereen…

Trefwoorden: akker, antwoorden, beloning, bewerken, bewoners, brand, ciborie, deren, dragen, eer, engel, handen, hitte, hostie, hulde, kerk, komen, kruis, kwaad, landman, lijnwaad, machteloos, moed, ongedeerd, onttrekken, ploegen, priester, redden, redding, rennen, rook, sacrement, stichten, toeschouwers, veld, verschijnen, vinden, vlammen, vuur, wonder, ziel

Van kerken, kapellen en wonderbeelden: Het Leenderkapelletje van Schaesberg

legende uit 1925

De legende over het Leenderkapelletje: De graaf van Schaesberg had tijdens een veldslag de hulp van Maria ingeroepen en zo de veldslag gewonnen. Hij wilde haar graag eren maar kon geen geschikte…

Trefwoorden: bekend, bende, bescherming, bouwen, dag, droom, eren, geschikt, grondslag, handlangers, hulp, interpreteren, kapel, kijken, legende, luid, moeilijk, nacht, nadenken, open, plaats, plek, sneeuw, teken, tijd, uitkiezen, veldslag, vereering, vereren, verzamelplaatsen, wegnemen, werkelijkheid, winnen

Griezelverhaal

sage uit 2006

In een boerderij huist een monster - een soort vampier-vleermuis. Het maakte het vee los, verplaatste het gereedschap e.d. Gebeden hielpen er niet tegen. Uiteindelijk weet een pastoor met veel hulp…

Trefwoorden: angst, bannen, bidden, boerenkar, drachtig, exorcisme, gebed, geestelijke, griezelen, grootvader, haneschrede, kat, klooster, melk, molenpoel, paarden, pastoor, spokerij, terugkeren, vampier, verbannen, vertellen, verteller, vleermuis, waken, wijwater

De vloed van 1221

sage uit 1930

Een kampvechter uit de Ommelanden slaat een priester en alle hosties vallen op de grond. Buurvrouwen zien in elke hostie een ster. Het volk was er ook zondig, daarom stroomden de Ommelanden over. Pas…

Trefwoorden: afrossen, arm, armoede, ban, blinken, blinkend, boete, buurvrouwen, droogte, hostie, huis van god, kampvechter, kerk, klooster, kruisprediking, lichaam, oorlog, ouwel, overstroming, reizen, rijk, rijkdom, ster, straf, timmeren, vallen, vloed, volk, vrouw, zondig, zondvloed.

De Juvvertoorns

sage uit 1930

Drie zussen waren heel ijdel. Op een dag kregen zij spijt. Zij gingen uiteen en bouwden ieder een kerk op de plaats waar ze terecht kwamen. De drie kerken in Schewolde, Holwierde en Onstwedde zagen er…

Trefwoorden: beloven, berouw, bouwen, drie, gelijk, hetzelfde, identiek, ijdel, ijdelheid., inkeer, kerk, spijt, toren, zus, zussen

Griet Koenes

sage uit 1930

Griet Koenes uit Muntjeziel heulde met de duivel. Toen ze stierf, wilde niemand haar op het kerkhof hebben. Ze besloten haar met paar en wagen naar de zee te brengen. Sindsdien spookt Griet en wil zij…

Trefwoorden: doden, doodknijpen, duivel, gooien, heulen, kerhof, kwaad, langzaam., ongewenst, paard, spoken, vermoorden, wagen, wraak, zee, zwaar, zwaarder